“Ngày 1-7, chúng tôi sẽ chính thức thông báo Mỹ và Cuba đạt được thỏa thuận tái lập quan hệ ngoại giao và mở cửa lại đại sứ quán ở thủ đô hai nước”. Hãng tin AFP ngày 30-6 dẫn lời nguồn tin giấu tên cho biết như trên.
Dự kiến 11 giờ trưa 1-7 (giờ địa phương), Tổng thống Obama sẽ chính thức tuyên bố quyết định trên.
Báo Granma (Cuba) đưa tin sáng 1-7, Ngoại trưởng Cuba Marcelino Medina Gonzales sẽ tiếp nhận thư của tổng thống Mỹ gửi Chủ tịch Raul Castro để chính thức thông báo Mỹ tái lập quan hệ ngoại giao và mở cửa lại đại sứ quán.
Hai bên đã đạt được thỏa thuận tái lập quan hệ ngoại giao (bị cắt đứt 54 năm qua) và mở cửa lại đại sứ quán hơn sáu tháng sau khi thông báo sẽ tái lập quan hệ (ngày 17-12-2014).
Cuối tháng 5 vừa qua, Mỹ tiếp tục thông báo đưa Cuba ra khỏi danh sách các nước ủng hộ khủng bố.
Tổng thống Brazil Dilma Rousseff hội đàm với Tổng thống Obama hôm 30-6. Ảnh: REUTERS
Tuy Mỹ và Cuba tái lập quan hệ ngoại giao nhưng lệnh cấm vận của Mỹ đối với Cuba vẫn còn hiệu lực. Lệnh cấm vận được Tổng thống John F. Kennedy ban hành năm 1962 và được siết chặt với đạo luật Helms-Burton năm 1996.
Báo Le Monde ghi nhận Tổng thống Obama đã đề nghị Quốc hội thảo luận về hủy bỏ cấm vận đối với Cuba trong bối cảnh Hạ viện và Thượng viện đều do đảng Cộng hòa kiểm soát. Ngoài ra, thế hệ đầu tiên trong hàng trăm ngàn dân Cuba di dân sang Mỹ vẫn kiên quyết chống Cuba.
Trong khu vực Mỹ La tinh, sau quan hệ tốt đẹp được nối lại với Cuba, một quan hệ tốt đẹp nữa đang được Mỹ xúc tiến với Brazil.
Ngày 30-6, Tổng thống Brazil Dilma Rousseff đã đến thăm Washington. Đây là chuyến thăm đầu tiên của một nguyên thủ Brazil đến Mỹ trong 20 năm nay.
Trước chuyến thăm, Nhà Trắng đã tuyên bố: “Chuyến thăm này sẽ chứng tỏ thực sự chúng ta đã giở sang trang và tiến về phía trước”.
Quan hệ hai nước đã lạnh nhạt từ cuối năm 2013. Lúc bấy giờ Tổng thống Dilma Rousseff tuyên bố hủy chuyến công du đến Mỹ sau khi báo chí tiết lộ Cục An ninh quốc gia Mỹ nghe lén các nhà lãnh đạo Brazil.
Sau đó, Phó Tổng thống Mỹ Joe Biden đã phải nhiều lần đến Brazil với nỗ lực giảm căng thẳng.
Hôm 30-6, tại cuộc họp báo chung với Tổng thống Obama sau hội đàm, Tổng thống Dilma Rousseff đã khen ngợi Mỹ nối lại quan hệ với Cuba là “giai đoạn then chốt trong quan hệ giữa Mỹ với khu vực Mỹ La tinh” và điều này sẽ “chấm dứt tàn tích của chiến tranh lạnh”.
Bà cho biết Tổng thống Obama đã cam kết sẽ không còn các chiến dịch nghe lén đối với các nước bạn bè nữa. Bà vừa cười vừa nói ông Obama đã hứa khi cần thông tin thì ông sẽ lấy điện thoại gọi ngay (chứ không cần nghe lén).
Tổng thống Obama đáp lời rằng chưa bao giờ quan hệ giữa Mỹ và khu vực Mỹ La tinh lại tốt đẹp đến thế.
Ngày 30-6, Tòa thánh Vatican đã công bố chương trình công du của Đức Giáo hoàng Phanxicô đến Cuba và Mỹ. Dự kiến chuyến công du bắt đầu ngày 19-9 và kết thúc ngày 28-9. Chủ tịch Raul Castro và Tổng thống Obama sẽ đón tiếp Đức Giáo hoàng. Vào giờ chót Tòa thánh Vatican quyết định bổ sung Cuba vào lịch trình công du sau quá trình Đức Giáo hoàng thúc đẩy Mỹ và Cuba xích lại gần nhau. |