Hãng tin Reuters dẫn lời ông Raymond Greene – phó giám đốc văn phòng đại diện Mỹ tại Đài Loan – ngày 24-6 cho biết Washington không còn coi Đài Loan là một vấn đề trong quan hệ với Trung Quốc, mà là một cơ hội để thúc đẩy một Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương tự do và rộng mở.
Phát biểu tại Đài Bắc hôm 24-6, ông Greene cho biết khi ông lần đầu tiên làm việc tại Đài Loan gần hai thập niên trước, mọi công việc của văn phòng đại diện Mỹ tại Đài Loan đều liên quan các vấn đề xuyên eo biển Đài Loan cũng như vấn đề Đài Loan trong mối quan hệ Mỹ-Trung.
Tuy nhiên, trong ba năm qua, các nỗ lực đã tập trung nhiều vào việc làm sâu sắc hơn mối quan hệ và hợp tác cùng nhau giữa hai bên để giúp các nước khác phát triển kinh tế và các thể chế dân chủ của họ, ông Greene nói.
'Mỹ không còn coi Đài Loan là 1 vấn đề trong quan hệ với Trung Quốc'. Ảnh: REUTERS
“Tôi đã không đếm được bao nhiêu cuộc họp của giám đốc và tôi với các đối tác Đài Loan, những cuộc họp mà từ 'Trung Quốc' thậm chí chưa bao giờ xuất hiện” – ông Greene, quan chức dự kiến sẽ rời Đài Loan để đến công tác tại Nhật vào tuần tới, nói thêm.
“Điều này phản ánh sự thay đổi cơ bản trong mối quan hệ Mỹ - Đài Loan” – ông Greene cho biết.
"Mỹ không còn coi Đài Loan là 'vấn đề' trong quan hệ với Trung Quốc, chúng tôi coi đây là cơ hội để thúc đẩy tầm nhìn chung về một Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương tự do và rộng mở và cũng là một ‘ngọn đèn dẫn đường’ cho các dân tộc trên thế giới đang khao khát vì một thế giới công bằng, an toàn, thịnh vượng và dân chủ hơn" – ông Greene nhấn mạnh.
Theo Reuters, như hầu hết các quốc gia khác, Mỹ không có quan hệ ngoại giao chính thức với Đài Loan, song lại là nước ủng hộ quan trọng nhất của Đài Bắc, trước quan hệ căng thẳng giữa hòn đảo với Bắc Kinh.
Những tháng gần đây, Trung Quốc đã tăng cường các động thái như liên tục điều máy bay chiến đấu và máy bay ném bom vào vùng nhận dạng phòng không (ADIZ) của hòn đảo.
Trả lời câu hỏi liên quan vụ 28 máy bay chiến đấu Trung Quốc xâm nhập vào ADIZ của Đài Loan hồi tuần trước, quân đội Trung Quốc hôm 24-6 tuyên bố “Đài Loan cần phải nhận thức rõ ràng rằng tương lai của mình nằm ở việc ‘thống nhất’ với Trung Quốc và họ không thể dựa vào Mỹ”, Reuters đưa tin.
Ông Nhậm Quốc Cường - người phát ngôn Bộ Quốc phòng Trung Quốc – hôm 24-6 cho biết động thái trên là "một hành động cần thiết với tình hình an ninh hiện nay trên eo biển Đài Loan và bảo vệ chủ quyền quốc gia".
“Đài Loan độc lập đồng nghĩa với chiến tranh” – ông Nhậm nhắc lại quan điểm của Bộ Quốc phòng Trung Quốc từng đưa ra hồi tháng 1.
"Mỹ nên hiểu rằng sự phát triển của Trung Quốc không thể bị bất kỳ thế lực nào ngăn cản. Các nhà chức trách của Đảng Dân Tiến phải tỉnh táo nhận thức rằng tương lai của Đài Loan nằm ở sự thống nhất. Bất kỳ nỗ lực nào ‘dựa vào Mỹ để giành độc lập’ đều sẽ thất bại” - ông Nhậm nói.
Trung Quốc luôn coi Đài Loan là lãnh thổ của mình và không loại trừ khả năng dùng vũ lực để thống nhất.
Quan hệ hai bờ eo biển Đài Loan căng thẳng từ khi bà Thái Anh Văn, người phản đối chính sách "một Trung Quốc", trở thành lãnh đạo của hòn đảo này hồi năm 2016.