Hai nguồn tin cho biết hôm 23-6, chính quyền Tổng thống Mỹ Joe Biden đã đưa ra lệnh hạn chế nhập khẩu vật liệu làm pin năng lượng mặt trời của năm công ty Trung Quốc vì các công ty này vi phạm nhân quyền ở Tân Cương, kênh Channel News Asia đưa tin.
Bộ Thương mại Mỹ ra lệnh hạn chế nhập khẩu đối với công ty Hoshine Silicon Industry, ba công ty Trung Quốc khác và Quân đoàn Sản xuất và Xây dựng Tân Cương (XPCC) vì các thực thể này liên quan đến vấn đề cưỡng bức lao động người Duy Ngô Nhĩ và các nhóm thiểu số Hồi giáo khác ở Tân Cương.
Ngoài Hoshine, ba công ty được liệt vào danh sách đen của Mỹ là Xinjiang Daqo New Energy - một công ty con của tập đoàn Daqo New Energy Corp có trụ sở ở Trùng Khánh, Xinjiang East Hope Nonferrous Metals - công ty con của Tập đoàn sản xuất East Hope đóng tại Thượng Hải và Xinjiang GCL New Energy Material - một chi nhánh của GCL New Energy Holdings có trụ sở ở Hong Kong.
Bộ Thương mại cho biết các công ty này và XPCC "có liên quan đến hành vi vi phạm nhân quyền”, “bắt giữ người hàng loạt một cách tuỳ tiện, cường bức lao động và dùng công nghệ cao giám sát người Duy Ngô Nhĩ, Kazakh và các nhóm thiểu số Hồi giáo khác ở Tân Cương”.
Một người đàn ông đang đi giữa các tấm pin mặt trời ở thành phố Aksu,Tân Cương, Trung Quốc. Ảnh: REUTERS
Trong số các công ty bị liệt vào danh sách đen thì có hơn một công ty Trung Quốc là nguồn cung chính silicon đơn tinh thể và polysilicon sử dụng trong sản xuất bảng điều khiển năng lượng mặt trời.
Hai nguồn tin cho biết Nhà Trắng coi các hành động này là "sự tiếp nối tự nhiên" của thỏa thuận hội nghị thượng đỉnh G7 hồi đầu tháng là loại bỏ các công ty sử dụng lao động cưỡng bức ra khỏi chuỗi cung ứng.
Cũng theo các nguồn tin, Mỹ đang tiếp tục điều tra các cáo buộc cưỡng bức lao động của các công ty cung cấp polysilicon của Trung Quốc.
Bình luận về động thái của Mỹ, Đại sứ quán Trung Quốc tại Washington đã đề cập phát ngôn của phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Triệu Lập Kiên hôm 22-6 rằng Bắc Kinh bác bỏ các cáo buộc diệt chủng và cưỡng bức lao động ở Tân Cương và cho rằng đây là những “tin đồn với những động cơ thầm kín và là lời bịa đặt hoàn toàn”.
Theo một nguồn tin, lệnh này của Mỹ chỉ cấm nhập khẩu nguyên liệu từ công ty Hoshine và nó không ảnh hưởng đến phần lớn việc nhập khẩu polysilicon và các sản phẩm làm từ silica khác.
Nguồn tin thứ hai cho biết động thái này không đi ngược lại các mục tiêu ngăn chặn biến đổi khí hậu của Tổng thống Joe Biden và mục tiêu hỗ trợ ngành năng lượng mặt trời trong nước.
Vào hồi tháng 3, chính quyền ông Biden đã đặt ra mục tiêu cắt giảm 60% chi phí lắp đặt năng lượng mặt trời trong vòng 10 năm tới và hướng tới xây dựng lưới điện sạch 100% vào năm 2035.
Theo một báo cáo của ngành năng lượng mặt trời, khu vực Tân Cương chiếm khoảng 45% nguồn cung polysilicon trên thế giới.
XPCC là một tổ chức bán quân sự được cử đến Tân Cương vào những năm 1950 để xây dựng các trang trại và khu định cư. Hiện tại, XPCC vẫn chịu trách nhiệm trong lĩnh vực năng lượng và sản xuất nông nghiệp của khu vực. Năm ngoái, Bộ Tài chính Mỹ cũng đã trừng phạt XPCC vì "vi phạm nhân quyền nghiêm trọng đối với người dân tộc thiểu số."