Ngày 2-12, sau hơn 30 năm có cuộc điện đàm lần đầu tiên giữa một tổng thống đắc cử Mỹ và lãnh đạo một lãnh thổ tự trị. Tổng thống đắc cử Donald Trump đã điện đàm với lãnh đạo Đài Loan Thái Anh Văn.
Theo thông cáo của đội chuyển tiếp quyền lực của ông Trump về cuộc điện đàm này, bà Thái Anh Văn đã chúc mừng chiến thắng của ông Trump. Ông Trump cũng chúc mừng bà Thái Anh Văn được bầu làm lãnh đạo Đài Loan đầu năm nay. Sau đó hai bên đã bàn về “các quan hệ kinh tế, chính trị và an ninh thân thiết giữa Mỹ và lãnh thổ Đài Loan”.
Cuộc điện đàm của ông Trump với bà Thái Anh Văn là cuộc đối thoại gần nhất giữa ông Trump với các lãnh đạo nước ngoài sau khi ông thắng cử.
New York Times dẫn lời một quan chức cao cấp trong chính phủ Mỹ cho biết Nhà Trắng không hề biết về cuộc điện đàm này sau khi nó diễn ra.
Ông Trump đã có cuộc điện đàm với lãnh đạo Đài Loan ngày 2-12. Ảnh: GETTY IMAGES
Mỹ cắt quan hệ ngoại giao với lãnh thổ Đài Loan từ năm 1979, sau khi công nhận chủ quyền của Trung Quốc với lãnh thổ này. Cuộc điện đàm này đã khiến nhiều chuyên gia chính sách đối ngoại và nhiều nhà ngoại giao sốc và quan ngại.
“Lãnh đạo Trung Quốc sẽ xem đây là một hành động khiêu khích cao độ” -ông Evan Medeiros, cựu Giám đốc bộ phận châu Á trong Hội đồng An ninh quốc gia Nhà Trắng, nói với Finacial Times.
“Không cần biết đây là hành động cố ý hay vô tình, cuộc gọi này sẽ thay đổi cơ bản cách nhìn nhận của Trung Quốc về các ý định chiến lược của ông Trump theo chiều hướng tiêu cực. Với bước đi này, ông Trump đã tạo ra sự mất niềm tin lâu dài và sự cạnh tranh chiến lược về lâu dài trong quan hệ Mỹ-Trung” -theo ông Medeiros.
Theo Washington Post, cuộc điện đàm của ông Trump nhiều khả năng sẽ làm Trung Quốc tức giận, có thể sẽ ảnh hưởng đến quan hệ Mỹ-Trung thậm chí trước khi ông Trump nhậm chức. Vốn trước đây Trung Quốc cũng đã phản ứng mạnh việc Mỹ bán vũ khí cho Đài Loan.
Phía Trung Quốc chưa có phản ứng chính thức.
Lãnh đạo Đài Loan Thái Anh Văn. Ảnh: REUTERS
Đầu tuần này, ông Trump đã điện đàm với Tổng thống Pakistan Nawaz Sharif và cho biết ông trông đợi đến thăm Pakistan với tư cách tổng thống. Đây là điều Tổng thống Obama chủ trương tránh vì tính phức tạp trong quan hệ an ninh và tình báo hai bên.
Vì quan ngại, ngày 1-12, người phát ngôn Nhà Trắng Josh Earnest đề nghị ông Trump nên tìm lời khuyên từ các nhà ngoại giao nhiều kinh nghiệm tại Bộ Ngoại giao về ứng xử với quốc tế.
