Trong khuôn khổ LHP Việt Nam lần thứ 23 đang diễn ra tại thành phố Đà Lạt, Lâm Đồng diễn ra hội thảo "Một số vấn đề trọng tâm trong xây dựng công nghiệp điện ảnh Việt Nam hiện nay" vào ngày 23-11.
Quỹ điện ảnh vẫn là bài toán khó
Tại Hội thảo, bà Trần Hải Vân, Phó Cục trưởng Cục Hợp tác quốc tế, Bộ VH,TT&DL nhận định việc thành lập quỹ hỗ trợ phát triển điện ảnh rất quan trọng. Điều này cũng đã được quy định trong điều 6 Luật điện ảnh năm 2006 và Luật điện ảnh năm 2022 bổ sung làm rõ thêm mục đích của quỹ (điều 44). Nguyên tắc hoạt động của quỹ (điều 45).
Theo đó, Quỹ hỗ trợ phát triển điện ảnh sẽ có vốn do Thủ tướng Chính phủ cấp khi thành lập Quỹ, các nguồn thu tăng thêm gồm nguồn từ việc trích tỉ lệ phần trăm trên giá vé xem phim tại các rạp chiếu (đề nghị 3%), nguồn thu từ phát hành và phổ biến những phim được sản xuất có sử dụng ngân sách nhà nước, sau khi đã trừ đi chi phí phát hành và các chi phí khác theo quy định hiện hành, nguồn thu từ các khoản đóng góp tự nguyện, viện trợ, tài trợ hợp pháp của các tổ chức, cá nhân trong và ngoài nước cho sự phát triển điện ảnh dân tộc, các nguồn vốn hợp pháp khác theo quy định của pháp luật.
Đối tượng được Quỹ hỗ trợ gồm các nhà làm phim, tác phẩm điện ảnh, dự án sản xuất phim, bao gồm kịch bản, dự án sản xuất, quảng bá phim, các dự án đào tạo nguồn nhân lực, tổ chức trại sáng tác, quảng bá phát hành phim Việt Nam ở trong và ngoài nước.
"Tuy nhiên, đề án thành lập Quỹ đã được trình Chính phủ nhiều lần song chưa thể phê duyệt do vướng mắc chủ yếu ở nguồn thu thường xuyên, ổn định để duy trì hoạt động của Quỹ chưa có tính ràng buộc; các nguồn thu đề xuất còn chưa phù hợp với các quy định tại các luật khác dẫn đến việc thành lập Quỹ chưa thực hiện được" – bà Vân cho hay.
Tiếp nối ý kiến này, ông Vi Kiến Thành, Cục trưởng Cục Điện ảnh cho biết đã đề xuất nhiều phương án về nguồn thu cho quỹ điện ảnh, như trích % từ vé xem phim ở các rạp chẳng hạn. "Chúng tôi đã đưa ra phương án này rồi nhưng Tổng cục thuế và các doanh nghiệp của hãng phim người ta phản đối ngay vì như vậy nghĩa là tính thuế hai lần. Thuế chồng thuế"- ông Thành bày tỏ.
Cũng theo Cục trưởng Cục Điện ảnh, với phương án trích % từ quảng cáo truyền hình, đài truyền hình các địa phương và trung ương đều có văn bản phản đối. Họ cũng nói luôn là bây giờ trích % quảng cáo trên truyền hình để làm phim truyền hình còn không đủ. Tất cả các đài truyền hình hiện nay đều có sản xuất phim truyền hình và kinh phí họ lấy từ quảng cáo phim truyền hình để làm phim truyền hình còn không đủ thì làm sao trích ra cho điện ảnh được.
"Hai nguồn chúng tôi dự kiến và các nguồn khác nữa đều không được chấp nhận cho nên luật có rồi nhưng triển khai như thế nào thì chúng ta phải tiếp tục bàn” – ông Vi Kiến Thành nói.
Bất cập việc quảng bá phim được rót vốn đầu tư
Chia sẻ với PLO, đạo diễn, NSX Mai Thu Huyền cho biết một trong những vấn đề các nhà làm phim hiện nay rất quan tâm chính là vấn đề truyền thông, phát hành phim và vấn đề này thực sự rất quan trọng.
"Vấn đề truyền thông, nhà làm phim lại không có nhiều kinh nghiệm. Trong khi hiện nay sự phối hợp giữa những nhà làm phim và các cơ quan truyền thông phát hành chưa thực sự chặt chẽ từ đó gặp nhiều khó khăn, đặc biệt là các dự án phim độc lập lại càng khó khăn hơn rất nhiều so với những đơn vị vừa sản xuất vừa phát hành" – đạo diễn, NSX Mai Thu Huyền chia sẻ.
Nói về những phim do nhà nước đầu tư, đạo diễn, NSX Mai Thu Huyền cũng đặt câu hỏi: Tại sao nhà nước lại bỏ ra rất nhiều tiền để đầu tư cho một đơn vị sản xuất phim đấy rồi mà không bỏ thêm tiền để cho phát hành bộ phim đấy?
Đạo diễn, NSX Mai Thu Huyền cho rằng khi gọi vốn đầu tư để thực hiện dự án thì trong kế hoạch phải gồm có sản xuất, truyền thông và phát hành. Thậm chí có cả kế hoạch bán sản phẩm ra thị trường cũng như thu tiền như thế nào. Không bao giờ làm một bộ phim mà chỉ có phần sản xuất.
"Thế nên tôi rất thắc mắc là tại sao những phim được rót vốn lại chỉ rót mỗi phần sản xuất rồi đem vào kho lưu trữ mà không phải đem ra phục vụ khán giả.
Tôi hi vọng sẽ có sự thay đổi và những dự án đó ngay từ đầu được rót tiền đầu tư thì phải rót luôn tiền truyền thông và quảng bá thì mới hợp lý" – đạo diễn NSX Mai Thu Huyền bày tỏ.
