Ngày 15-9, Nga lên tiếng về vụ các nhà máy lọc dầu Saudi Arabia hứng không kích cuối tuần rồi. Ông Dmitry Peskov - người phát ngôn điện Kremlin nói rằng nếu đúng các nhà máy lọc dầu của Saudi Arabia bị máy bay không người lái tấn công thì Nga lên án mạnh sự việc xảy ra, vì việc này không có lợi cho sự ổn định của thị trường dầu toàn cầu.
“Các vụ tấn công bằng máy bay không người lái nhằm vào hạ tầng dầu của Saudi Arabia là một sự kiện báo động với thị trường dầu… Dĩ nhiên sự nhiễu loạn này không đóng góp vào sự ổn định của thị trường dầu” - báo Vedomosti dẫn lời ông Peskov cho biết ngày 15-9.
Ông Peskov nói rằng Tổng thống Nga Vladimir Putin vẫn đang cập nhật về các diễn biến liên quan đến việc các nhà máy lọc dầu Saudi Arabia bị tấn công.
Khói bốc lên từ đám cháy tại nhà máy lọc dầu Aramco ở phía đông Saudi Arabia ngày 14-9. Ảnh: REUTERS
Ông Peskov cho biết phía Saudi Arabia không nhờ đến Nga trợ giúp sau sự cố này. Theo ông Peskov, có thể Saudi Arabia có đủ khả năng cần thiết để xử lý, khắc phục chuyện này.
“Chúng tôi không biết họ có cần giúp đỡ hay không nhưng khả năng là không. Tự thân họ có mọi khả năng cần thiết” - ông Peskov nói.
Trước phát ngôn của Nga, Mỹ, Pháp, Anh, Liên minh châu Âu (EU) đã lên án các vụ tấn công nhằm vào các nhà máy lọc dầu Saudi Arabia.
Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo cáo buộc Iran đứng đằng sau vụ này.
“Giữa những lời kêu gọi giảm căng thẳng thì Iran mở một cuộc tấn công chưa có tiền lệ nhắm vào nguồn cung cấp năng lượng thế giới” - ông Pompeo viết trên Twitter.
Ngày 15-9, Cố vấn Nhà Trắng Kellyanne Conway nói với đài Fox News Sunday rằng Mỹ đã sẵn sàng tư thế sẽ viện đến kho dự trữ dầu chiến lược của mình để cân bằng nguồn cung cấp năng lượng toàn cầu sau sự cố này nếu cần thiết.
Trước đó Saudi Aramco - tập đoàn dầu mỏ nhà nước Saudi Arabia cho biết các vụ tấn công làm sản lượng khai thác dầu nước này bị giảm 5,7 triệu thùng mỗi ngày, tương đương 50% sản lượng khai thác cả nước và 5% sản lượng khai thác toàn cầu.
Hãng tin Reuters dẫn dự đoán của các chuyên gia nhận định giá dầu thế giới sẽ tăng 3-5 USD/thùng dầu trong ngày giao dịch 16-9 và giá dầu có thể tăng lên đến cả 100 USD/thùng nếu Saudi Arabia không nhanh chóng khôi phục sản lượng khai thác.
Ngoại trưởng Anh Dominic Raad cho đây là một sự tấn công bất cẩn nhằm phá hoại an ninh khu vực và phá vỡ sự cung cấp dầu toàn cầu.
Bộ Ngoại giao Pháp cho rằng hành động tấn công này chỉ làm xấu thêm căng thẳng khu vực và tăng rủi ro xung đột, đồng thời tuyên bố hoàn toàn đứng về phía Saudi Arabia.
EU ra tuyên bố lên án vụ việc rằng đây là một đe dọa thực sự với an ninh khu vực. EU cho rằng việc các vụ tấn công này xảy ra trong lúc căng thẳng khu vực đang lên rất cao đã ảnh hưởng tiêu cực đến các hoạt động đối thoại và giảm căng thẳng đang diễn ra. EU cũng tuyên bố mình đứng về phía chính phủ và người dân Saudi Arabia.
Phần mình, Iran ngày 15-9 khẳng định nước này không liên quan vụ việc, cho rằng cáo buộc của Mỹ không có căn cứ và dối trá. Theo Bộ Ngoại giao Iran, mục đích của Mỹ khi cáo buộc Iran là nhằm phá hoại hình ảnh của Iran trên trường quốc tế để chuẩn bị cho “các hành động tương lai" chống lại Iran.
“Người Mỹ thực hiện chính sách "tối đa hóa áp lực" chống lại Iran, mà thất bại của nó đang khiến Mỹ có xu hướng chuyển sang việc "tối đa hóa dối trá"” - đài RT dẫn lời người phát ngôn Bộ Ngoại giao Iran Seyyed Abbas Mousavi cho biết.
Trên Twitter, Ngoại trưởng Iran Mohammed Javad Zarif cho rằng Mỹ và các đồng minh “mắc kẹt” ở Yemen và việc đổ lỗi cho Iran “sẽ không chấm dứt được thảm họa”.
Nhà máy lọc dầu Aramco ở phía đông Saudi Arabia bị không kích ngày 14-9. Ảnh: REUTERS
Trước đó nhóm phiến quân Houthis ở Yemen nhận trách nhiệm thực hiện các vụ tấn công. Nhóm Houthis thừa nhận có triển khai 10 máy bay không người lái không kích hai nhà máy lọc dầu lớn của Saudi Arabia và cảnh cáo sẽ tiếp tục thực hiện tấn công nếu liên quân do Saudi Arabia còn tiếp tục can thiệp quân sự vào Yemen.
Nhóm phiến quân Houthis được Iran bảo trợ. Saudi Arabia dẫn đầu một nhóm liên quân quốc tế phần lớn các đồng minh vùng Vịnh và Ai Cập can thiệp vào nội chiến Yemen từ năm 2015, theo đề nghị của chính phủ Yemen. Các chiến dịch không kích của liên quân do Saudi Arabia dẫn đầu đã gây thiệt hại lớn cho phiến quân Houthis.
Trong những năm gần đây, nhóm phiến quân Houthis tăng cường tấn công bằng máy bay không người lái và tên lửa nhằm vào Saudi Arabia.
