Lần đầu tiên kể từ khi chiến sự Nga-Ukraine bùng nổ vào tháng 2-2022, Nga đã mở các cuộc tấn công bằng máy bay không người lái (UAV) vào các thành phố và thị trấn trên khắp Ukraine mỗi ngày trong suốt 1 tháng qua, theo tờ Kyiv Independent.
Nga tấn công UAV dồn dập
Theo Không quân Ukraine, 1.339 UAV Shahed đã nhắm vào nước này trong tháng 9, 1.107 UAV trong số đó đã bị bắn hạ, một số khác bị gây nhiễu bằng chiến tranh điện tử hoặc bay vào không phận của Nga hoặc Belarus. Ngoài ra, khoảng 45 UAV không được tìm thấy và không có thêm thông tin chi tiết nào được đưa ra. Những ngày đầu tháng 10 Ukraine cũng đã ghi nhận liên tiếp những cuộc tấn công này.
Trong một bình luận gửi đến tờ Kyiv Independent, Cơ quan quản lý quân sự Kiev cho biết thủ đô đã là "mục tiêu số một" của lực lượng Nga kể từ khi bắt đầu chiến dịch quân sự đặc biệt. Kiev đã chứng kiến nhiều cuộc tấn công bằng UAV Shahed với quy mô khác nhau, bay ở nhiều độ cao và hướng khác nhau và thường xảy ra trong đêm.
Hồi đầu tháng 9, Thủ tướng Ukraine Denys Shmyhal nói rằng Moscow đang lên kế hoạch thực hiện các cuộc không kích hàng loạt nhằm vào cơ sở hạ tầng năng lượng của Ukraine. Trước đó, vào mùa thu và mùa đông năm 2022 và 2023, Nga đã mở những chiến dịch tấn công lớn nhằm vào các cơ sở năng lượng, gây ra tình trạng thiếu hụt năng lượng trên khắp Ukraine.
Bình luận về sự gia tăng các cuộc tấn công UAV vào Ukraine gần đây, ông Iain Boyd - Giám đốc Trung tâm Sáng kiến An ninh Quốc gia tại ĐH Colorado (Mỹ) - cho rằng Ukraine sẽ phải chi nhiều nguồn lực phòng không hơn để đối phó với chúng. Điều này có thể khiến Ukraine phải đưa ra những quyết định khó khăn như có nên giữ lại các tên lửa đánh chặn quý giá để dành bắn hạ các tên lửa nếu Nga sử dụng trong tương lai, hay là vẫn dùng chúng để bắn UAV, ngăn chặn thiệt hại trước mắt .
Tính toán của Nga
Cho đến nay, thiệt hại và thương vong do các cuộc tấn công của UAV Nga được ghi nhận vào tháng 9 gây ra tương đối hạn chế. Mặc dù thiệt hại không đáng kể nhưng giới chuyên gia cảnh báo rằng không nên coi những cuộc tấn công này là chiến dịch không hiệu quả. Thay vào đó, giới chuyên gia nhận định đó là một phần của chiến dịch nhằm làm suy yếu cũng như định vị hệ thống phòng không của Ukraine để chuẩn bị cho các cuộc tấn công lớn hơn trong tương lai gần.
Ông Sidharth Kaushal - nghiên cứu viên cao cấp tại Viện Dịch vụ Thống nhất Hoàng gia (RUSI - Anh), cho rằng việc mở các đợt tấn công hàng loạt UAV mỗi ngày, ngay cả khi hầu hết chúng đều bị chặn có thể mang lại hai lợi ích cho Nga.
"Thứ nhất, theo tôi, Nga dường như mong muốn làm suy giảm kho dự trữ tên lửa phòng không của Ukraine trước khi Nga dùng tên lửa hành trình và đạn đạo quý hơn và ít hơn của mình” - ông Kaushal nói với Kyiv Independent.
Ukraine đã nhận được nhiều hệ thống phòng không hiện đại từ các đồng minh phương Tây, giúp nước này bảo vệ các thành phố khỏi các cuộc tấn công bằng tên lửa và UAV của Nga. Tuy nhiên, tên lửa đánh chặn mà các hệ thống này sử dụng không hề rẻ. Một tên lửa phòng không IRIS-T có giá khoảng 450.000 USD, đắt hơn đáng kể so với giá của 1 UAV Shahed.
"Ukraine đã ngày càng giỏi hơn trong việc đánh chặn UAV bằng nhiều phương thức, bên cạnh dùng tên lửa phòng không. Điều đó giúp Ukraine giữ lại tên lửa đánh chặn để dùng trước tên lửa hành trình và tên lửa đạn đạo" - ông Kaushal cho hay.
Theo ông Kaushal, lợi ích thứ hai đối với lực lượng Nga là việc Ukraine cố gắng đánh chặn UAV Ukraine đồng nghĩa với việc làm lộ mạng lưới phòng không của Ukraine.
"UAV có thể được sử dụng như máy dò đường, một công cụ để buộc radar (phòng không) bật sáng cho phép lực lượng Nga lập bản đồ bố trí phòng thủ xung quanh Kiev và các thành phố được phòng thủ khá tốt khác" - ông Kaushal nói.
Theo ông Kaushal, tất cả những điều này xác nhận cảnh báo của Thủ tướng Ukraine Denys Shmyhal rằng các thành phố của Ukraine, bao gồm Kiev, phải chuẩn bị cho cuộc tấn công bằng tên lửa và UAV hàng loạt trong tương lai gần, có thể ở mức độ chưa từng thấy trước đây.
Ông Kaushal cho rằng Nga sẽ tăng cường dùng tên lửa và UAV hết mức có thể, dù có những yếu tố hạn chế đối với số lượng tên lửa mà Nga có thể phóng trong bất kỳ cuộc tấn công nào, chẳng hạn như số lượng bệ phóng có sẵn, để định vị những tuyến đường, xác định mục tiêu để chuẩn bị tấn công.
