Từ tháng 3-2023 tới nay, do thiếu cán bộ nên Phòng Kiểm ngư và đăng kiểm tàu cá (thuộc Chi cục Thủy sản, Sở NN&PTNT TP Hải Phòng) dừng hoạt động khiến cho hoạt động đăng kiểm của nhiều ngư dân Hải Phòng gặp khó khăn.
Ngư dân không biết đăng kiểm ở đâu
Những ngày cuối năm, anh Đinh Viết Cường, chủ tàu HP 90603 TS, không khỏi lo lắng khi chưa tìm được chỗ đăng kiểm cho tàu cá của mình. “Thời gian mỗi chuyến biển của ngư dân kéo dài vài ba tháng nên khi tàu gần hết hạn đăng kiểm, chủ tàu phải liên hệ trước để đăng kiểm lại tàu. Đăng ký, đăng kiểm trễ, tàu không thể ra khơi, lao động theo tàu cá khác kéo theo nhiều vấn đề phát sinh” - anh Cường bày tỏ lo lắng.
Sở hữu tàu cá HP 90756 TS có chiều dài hơn 24 m sẽ hết hạn đăng kiểm vào ngày 1-2-2024, vì vậy thời điểm này ông Đinh Khắc Xề cũng đang đôn đáo, hỏi khắp các bạn tàu để tìm nơi đăng kiểm để không lỡ chuyến biển.
Theo ông Xề, trước đây, khi tàu cá gần hết hạn, chủ tàu liên hệ Trung tâm Đăng kiểm tàu cá (nay là Phòng Kiểm ngư và đăng kiểm tàu cá) thuộc Chi cục Thủy sản đặt lịch đăng kiểm, không có gì vướng mắc. Tuy nhiên, từ tháng 3-2023 đến nay, phòng không còn hoạt động đăng kiểm, các chủ tàu rất lúng túng khi phải sang tỉnh, TP khác thực hiện đăng kiểm.
“Tàu hết hạn mà không đăng kiểm, cố tình ra khơi sẽ bị xử phạt. Sau Tết Nguyên đán là thời điểm ngư dân “mở biển” đầu năm. Tôi phải tìm mọi cách để có thể đăng kiểm tàu trong tháng 12 -2023 hoặc chậm nhất là tháng 1-2024, không để chậm chuyến biển” - ông Xề nói.
Ông Vũ Văn Cự, Trưởng Liên tập đoàn Đánh cá biển Nam Triệu, xã Lập Lễ (huyện Thủy Nguyên), cho biết thực hiện nhiệm vụ về chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU) để gỡ “thẻ vàng” của EC với hải sản Việt Nam, đối với những tàu hết hạn đăng kiểm, lực lượng chức năng kiên quyết không cho ra khơi. Việc làm này là đúng quy định, vừa bảo đảm an toàn, bảo vệ ngư dân, tránh thiệt hại về người và phương tiện khi tàu cá chưa được kiểm định mà vẫn ra khơi.
“Mùa biển động, sóng to, gió lớn, nguy hiểm rình rập. Việc đăng kiểm tàu cá để bảo đảm thiết bị, máy móc, vỏ tàu đáp ứng yêu cầu kỹ thuật, an toàn cho chuyến biển là cần thiết. Các chủ tàu mong muốn TP, Sở NN&PTNT sớm tổ chức lại hoạt động đăng kiểm tàu cá để tạo thuận lợi cho ngư dân” - ông Cự cho biết.
Tìm giải pháp khôi phục hoạt động đăng kiểm
Chi cục phó phụ trách Chi cục Thủy sản Hải Phòng Đỗ Đức Thịnh cho biết tại chi cục, trước kia trung tâm đăng kiểm tàu cá được tách riêng. Từ tháng 12-2022, theo hướng dẫn của Bộ NN&PTNT, trung tâm đã được kiện toàn, sáp nhập trở thành Phòng Kiểm ngư và đăng kiểm tàu cá. Tuy vậy, đến tháng 3-2023, việc đăng kiểm tàu cá của phòng phải tạm dừng do có cán bộ nghỉ việc, không có đủ cán bộ chuyên môn để hoạt động theo luật.
Do vậy, các tàu cá của ngư dân khi hết hạn đăng kiểm sẽ phải liên hệ sang các tỉnh lân cận để đăng kiểm hoặc có thể tìm kiếm các trung tâm ngoài công lập thực hiện đăng kiểm tại chỗ. Tuy vậy, ở Hải Phòng hiện nay không có trung tâm nào như vậy. Đối với nhóm tàu từ 24 m trở lên, chủ tàu phải liên hệ cán bộ của Cục Thủy sản (Bộ NN&PTNT) về Hải Phòng đăng kiểm.
Theo ông Thịnh, đến tháng 7-2023, sau khi đoàn kiểm tra của bộ về làm việc, qua kiểm tra, do phòng không đủ cán bộ, bộ cũng đã thu hồi giấy phép hoạt động đăng kiểm của phòng. Chính vì vậy, ở thời điểm hiện tại, phòng không có chức năng tổ chức đăng kiểm tàu cá.
Ông Thịnh cho biết trong thời gian qua, chi cục cũng đã tuyển người nhưng có lẽ vì thu nhập thấp nên không tuyển được. “Việc hoạt động đăng kiểm ngừng gây nhiều khó khăn đối với ngư dân về mặt thời gian, chi phí. Chúng tôi đang lên kế hoạch để sớm khôi phục hoạt động đăng kiểm tàu cá” - ông Thịnh nói.
Theo lãnh đạo Chi cục Thủy sản, trong thời gian tới, chi cục sẽ kiến nghị với Cục Thủy sản mở các lớp học chứng chỉ, nghiệp vụ, cử cán bộ hiện có của chi cục đi học thêm nhằm có đủ điều kiện khôi phục hoạt động đăng kiểm. “Các lớp học thường kéo dài một tháng. Sau khi các cán bộ có đầy đủ chứng chỉ, nghiệp vụ, chi cục sẽ mời Cục Thủy sản kiểm tra để cấp lại giấy phép. Nhanh nhất phải đến cuối quý I-2024, hoạt động đăng kiểm tàu cá tại Hải Phòng mới được khôi phục” - ông Thịnh khẳng định.
Trao đổi với PV, ông Đỗ Gia Khánh, Giám đốc Sở NN&PTNT TP Hải Phòng, cho biết sở đã chỉ đạo Chi cục Thủy sản sớm cử cán bộ đi học các chứng chỉ, nghiệp vụ để khôi phục hoạt động đăng kiểm tàu cá sớm nhất có thể. Cùng với đó, sở sẽ tiếp tục tuyển cán bộ phù hợp với chức năng, nhiệm vụ để bổ sung cho Phòng Kiểm ngư và đăng kiểm tàu cá.•
Bất cập trong công tác quản lý tàu cá hết hạn đăng kiểm
Đến hết tháng 11-2023, trên địa bàn TP Hải Phòng có 843 tàu cá đang hoạt động và được đăng ký trên hệ thống quản lý tàu cá quốc gia (VnFishbase). Hiện phần lớn tàu cá của ngư dân trên địa bàn TP đều thực hiện đăng kiểm một lần/năm. Tuy nhiên, do hoạt động đăng kiểm tàu cá phải dừng nên việc quản lý thông tin tàu cá gặp vướng mắc, bất cập.
Cụ thể, trên hệ thống VnFishbase, TP có 534 tàu cá từ 12 m trở lên thuộc diện phải đăng kiểm. Trong số này có 75 tàu do đi đăng kiểm ở địa phương khác, đơn vị đăng kiểm chưa thực hiện cập nhật dữ liệu lên hệ thống VnFishbase; 140 tàu hết hạn đăng kiểm hoặc đăng kiểm lần đầu ở ngoài TP nhưng do hoạt động đăng kiểm dừng nên chi cục cũng chưa rõ các tàu cá trên thực hiện đăng kiểm lại hay chưa, gây bất cập trong công tác quản lý.
