Theo đó, tháng 12-2016, tỉnh Bà Rịa- Vũng Tàu có quyết định phê duyệt kế hoạch đấu giá quyền khai thác khoáng sản làm vật liệu xây dựng thông thường trên địa bàn tỉnh trong năm 2017.
Có bốn mỏ khoáng sản được dự kiến đấu giá (khoảng thời gian từ tháng 6-11.2017) gồm: Mỏ đá xây dựng Long Hương (phường Long Hương và Kim Dinh, TP.Bà Rịa; diện tích 34 ha); Mỏ cát xây dựng-vật liệu san lấp An Bình (xã Láng Dài và Lộc An, huyện Đất Đỏ; diện tích hơn 25 ha); Mỏ cát xây dựng-vật liệu san lấp Mỹ Hòa (xã Long Mỹ, huyện Đất Đỏ; diện tích gần 26 ha); Mỏ cát xây dựng-vật liệu san lấp ven hồ Bút Thiền (xã Tam Phước, huyện Long Điền; diện tích gần 12 ha).
Tính đến tháng 5-2017, hai mỏ cát xây dựng-vật liệu san lấp ở huyện Đất Đỏ đã được phê duyệt phương án đấu giá chi tiết. Thông tin về việc tổ chức đấu thầu đã được công bố rộng rãi. Tổng cộng 40 hồ sơ (đều của công ty TNHH Triều Phát) tham gia đấu thầu hai mỏ trên.
Tuy nhiên, đến đầu tháng 6-2017, UBND tỉnh Bà Rịa- Vũng Tàu đã ra quyết định tạm ngưng việc đấu thầu đồng thời có văn bản gửi Tổng Cục Địa chất và Khoáng sản Việt Nam cùng Bộ TN&MT. Nguyên nhân là do công ty Triều Phát có văn bản kiến nghị nêu những khó khăn vướng mắc chủ yếu do bất cập của pháp luật.
Cụ thể, Công ty cho hay đã mua và sở hữu phần lớn diện tích đất điểm mỏ dự kiến đấu thầu từ trước đó, đang có nhu cầu khai thác rộng hơn. Nhưng có nguy cơ dù có đất mà DN vẫn không thể triển khai khai thác. Bởi theo quy định hiện nay của Luật Đất đai 2013 thì nhà nước không thể thu hồi đất trong trường hợp này mà chỉ đấu giá quyền khai thác mỏ. Còn DN trúng đấu giá phải tự thỏa thuận với chủ sử dụng đất để bồi thường, giải phóng mặt bằng.
Quy định trên dễ dẫn đến hệ lụy DN có đất (như công ty Triều Phát) thì không trúng đấu giá; DN trúng đấu giá thì không có đất và không giải phóng được mặt bằng để triển khai dự án. Vì vậy dẫn đến tình trạng dự án treo, quy hoạch treo kéo dài, lãng phí tài nguyên…
Còn theo Thông tư liên tịch số 54 năm 2014 của liên bộ Bộ TNMT- Bộ Tài chính quy định chi tiết một số điều về đấu giá quyền khai thác khoáng sản thì lại quy định tỉnh có trách nhiệm chỉ đạo các cơ quan chuyên môn lập kế hoạch thu hồi đất, giao đất cho DN sau khi trúng đấu giá. Điều này có thể dẫn tới chủ đất sẽ kiện tỉnh vì trái với Luật Đất đai.
Nội dung vướng mắc trên đã được tỉnh Bà Rịa- Vũng Tàu nhiều lần có văn bản từ năm 2015 gửi Bộ TN&MT, Tổng Cục Địa chất và Khoáng sản Việt Nam xem xét, cho ý kiến chỉ đạo để tránh phát sinh các hệ lụy khó giải quyết về sau. Nhưng đến nay tỉnh vẫn chưa nhận được văn bản trả lời để tháo gỡ khó khăn cho địa phương và DN.
