Đầu năm mới, PV Pháp luật TP.HCM có dịp gặp gỡ luật sư (LS) Trịnh Công Minh (Trưởng Văn phòng LS Trung Nguyên - Đoàn LS TP.HCM), LS đã trải lòng về nhiều trắc ẩn qua những vụ án mà ông đã nhận giúp đỡ miễn phí.
LS Trịnh Công Minh trong một chuyến thiện nguyện.
Chúng ta đều liên can nếu bỏ mặc bất công
LS Minh kể năm 2013, ông về Vĩnh Châu (Sóc Trăng) để liên hệ một vụ việc của khách hàng. Tại đây, LS Minh nghe kể lại câu chuyện con trai của ông Trần Văn Huỳnh (ở xã Hoà Đông, Vĩnh Châu) làm thuê cho một xưởng chế biến thức ăn gia súc ở xã Lê Minh Xuân, Bình Chánh, TP.HCM. Một đêm trực khuya nhậu xong ra đường thì bị bắt. Nay ông Huỳnh muốn xin cho con về tạm giam ở Vĩnh Châu cho gần nhà…
“Tôi linh cảm có một bất công và nghĩ bụng chúng ta đều có liên can nếu như bỏ mặc cho sự bất công đó tồn tại” - LS Minh gặp ông Huỳnh để tìm hiểu và giải thích cho ông Huỳnh biết việc bị bắt ở đâu thì sẽ bị tạm giam ở đó. Nghe vậy ông quyết định sẽ lên TP.HCM làm phụ hồ cho tiện việc thăm nuôi con. Cảm động trước tình thương của người cha này, LS Minh đã cho ông Huỳnh ở lại văn phòng LS của mình.
Sau khi nghiên cứu hồ sơ vụ án, có đủ cơ sở kết luận đây là một vụ án oan sai trầm trọng, LS Minh đưa ông Huỳnh đến báo Pháp Luật TP.HCM để trình bày oan trái. Nhiều chuyên gia của báo đã nghiên cứu vụ án và có đồng quan điểm với LS Minh, nhiều bài báo phản ánh, phân tích liên tục được đăng tải. Tranh thủ được sự ủng hộ của dư luận, LS cũng vững tâm hơn.
Tháng 7-2014, TAND huyện Bình Chánh xử sơ thẩm vụ án. Tòa tuyên mức án bằng đúng ngày tạm giam (một năm bảy tháng chín ngày), đem lại tự do ngay lập tức cho con ông Huỳnh.
Ông Huỳnh và con trai ngày được tự do. Ảnh: PL
Tư vấn cho khách hàng thế nào để họ hiểu và không quay ngược lại trách mình khi có những rủi ro pháp lý chẳng hạn như con ông Huỳnh bị bắt lại? - đó là điều mà LS Minh trăn trở suốt nhiều ngày liền sau phiên toà sơ thẩm.
Cuối cùng, LS Minh chọn giải pháp tư vấn hết các mặt để ông Huỳnh lựa chọn, truyền một thông điệp đơn giản là việc kết tội con ông là sai trái. Và việc kháng cáo đã diễn ra, dù cả LS và ông Huỳnh đều nhận được nhiều lời khuyên rằng “kháng cáo là tự sát…”.
Tháng 9-2014, tòa phúc thẩm TAND TP.HCM đã chỉ ra rằng việc điều tra án này theo định hướng có tội, việc kết án là không khách quan. Án bị hủy, Công an huyện Bình Chánh bắt thêm một người nữa để củng cố rằng việc bắt hai người kia là đúng. Ông Huỳnh hoang mang: “Tôi không biết đâu nha luật sư, con của tôi nó đang ở ngoài…”.
“Nhiều đêm tôi mất ngủ vì phát sinh mới này của vụ án. Cáo trạng lần hai được ban hành với số người bị truy tố là ba. Hồ sơ dùng dằng qua lại giữa các cơ quan tố tụng. Không nản lòng, tôi gửi kiến nghị, làm đơn cho bị cáo gửi các cơ quan thẩm quyền trình bày việc oan trái... đến tháng 12-2016 thì cả ba bị can chính thức được nhận quyết định đình chỉ vì bị làm oan, tôi mừng rớt nước mắt” - LS Minh xúc động nhắc lại.
Đòi được nhà cho dân từ ủy ban tỉnh
Năm 2013, bà Hồng Thị Lợi (quê Trà Vinh) đến báo Pháp Luật TP.HCM đăng ký nhờ tư vấn LS miễn phí và gặp ngay buổi trực của LS Minh.
Bà là một người phụ nữ ngoài 50 tuổi, người nhỏ bé, khắc khổ đến tội nghiệp. Trước đó, bà đã có hơn 20 năm đeo đuổi việc khiếu nại đòi nhà, hết đời cha đến đời con. Gia đình bà đã gõ hết mọi cánh cửa chính quyền, từ địa phương đến trung ương.
Cùng với sự đồng hành của báo Pháp Luật TP.HCM, LS Minh đã giúp bà Lợi làm các đơn từ, củng cố hồ sơ giấy tờ cho vụ kiện. Sau hơn một năm thụ lý, TAND tỉnh Trà Vinh bất ngờ ra quyết định đình chỉ giải quyết vụ án với lý do “không thuộc thẩm quyền giải quyết của tòa án”.
LS Minh tiếp tục soạn đơn kháng cáo cho bà. Ba tháng sau Tòa Phúc thẩm TAND Tối cao tại TP.HCM tuyên hủy quyết định đình chỉ này, yêu cầu TAND tỉnh giải quyết lại. Tháng 1-2015, TAND tỉnh Trà Vinh xử bà Lợi thua kiện, bà kháng cáo.
Tại phiên tòa phúc thẩm, đại diện VKSND Cấp cao đề nghị bác kháng cáo vì cho rằng quyết định của chủ tịch tỉnh là có căn cứ. LS Minh đã lập luận rằng nguồn gốc căn nhà là của cha mẹ bà Lợi. Nhà nước giao cho một công ty quản lý, sử dụng nhưng công ty này kinh doanh không hiệu quả nên trả lại nhà cho UBND tỉnh. Từ năm 1990 đến nay, UBND tỉnh vẫn chưa bố trí căn nhà cho mục đích khác nên theo quy định hiện hành, UBND tỉnh phải trao trả nhà cho những người thừa kế của cha mẹ bà Lợi.
Trước những luận cứ đầy thuyết phục của luật sư, TAND cấp cao đã tuyên buộc chủ tịch tỉnh Trà Vinh trả nhà cho bà Lợi. Một kết thúc có hậu sau hơn 20 năm ròng vác đơn đáo tụng.
Bà Lợi vui mừng sau phán quyết của tòa phúc thẩm. Ảnh: LT
Làm việc thiện để trả ơn đời
