Chiều 28-5, TAND Cấp cao tại TP.HCM tiếp tục phiên phúc thẩm vụ án lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ đối với các bị cáo Cao Minh Huệ (cựu giám đốc Sở Địa chính tỉnh Bình Dương), Phan Văn Trung (cựu trưởng Phòng NN&PTNT huyện Bến Cát - nay là thị xã Bến Cát, Bình Dương) và Đỗ Văn Sâm (cựu cán bộ Phòng NN&PTNT huyện Bến Cát).
Tại phần xét hỏi, VKS hỏi với bị cáo Huệ: Công ty Sobexco có được chuyển nhượng quyền sử dụng đất (QSDĐ) hay không?
Bị cáo Huệ trả lời: Sobexco xử lý tài sản đã thế chấp cho ngân hàng, không phải là chuyển nhượng QSDĐ,…do giám định viên xác định thiệt hại không đúng.
Cụ thể hơn, LS hỏi bị cáo Huệ về việc Công ty Sobexco có thế chấp quyền sử dụng đất để vay vốn hay không. Bị cáo Huệ trả lời rằng việc chuyển nhượng QSDĐ giữa Sobexco và các hộ dân được thực hiện trên cơ sở hồ sơ thế chấp của Sobexco tại ngân hàng, căn cứ các quy định của pháp luật và chủ trương của UBND tỉnh Bình Dương về xử lý tài sản thế chấp bảo đảm tiền vay.
Đại diện VKS tại tòa. Ảnh: TRƯỜNG GIANG
Trước khi vào phần tranh luận, đại diện VKS cho rằng việc cấp sơ thẩm xử các bị cáo tội lợi dụng chức vụ, quyền hạn là đúng người, đúng tội, không oan. Cạnh đó, VKS cho rằng không có cơ sở để chấp nhận kháng cáo của những người liên quan khi mà các kiến nghị của cấp sơ thẩm hiện đang được các cơ quan có thẩm quyền xem xét.
Tuy nhiên, VKS cũng đề nghị giảm nhẹ hình phạt cho cả 3 bị cáo, bởi những người này cung cấp thêm được những tình tiết giảm nhẹ mới.
Theo kết luận giám định thì Công ty Sobexco đã thế chấp tài sản để vay vốn ngân hàng (từ năm 1992 đến năm 2001), trong đó tài sản thế chấp không bao gồm giá trị quyền sử dụng đất nông nghiệp.
Tranh luận về vấn đề này, phía ông Huệ cho rằng Hợp đồng tín dụng số 71 là một điều kiện tiên quyết để Công ty Sobexco và Ngân hàng Công thương VN - Chi nhánh tỉnh Bình Thương (gọi tắt là ngân hàng) ký Hợp đồng thế chấp tài sản 263.
Theo đó, Hợp đồng tín dụng số 71 quy định rất rõ các thỏa thuận về thế chấp và các điều khoản đó có ý nghĩa điều chỉnh Hợp đồng thế chấp tài sản 263. Nhưng bản kết luận giám định của NHNN… lại không đưa Hợp đồng tín dụng số 71 là một chứng cứ quan trọng để giám định, nên đã đưa ra kết luận giám định không đúng sự thật.
Khi bản kết luận giám định đưa Hợp đồng thế chấp 263 là chứng cứ cần giám định, nhưng lại cắt bỏ Điều 1 Hợp đồng thế chấp 263, chứng minh một cách rõ ràng Công ty Sobexco và ngân hàng đã cam kết đưa quyền sử dụng đất (vườn cây cao su) để thế chấp, vay tiền tại Hợp đồng thế chấp tài sản 263 như đã nêu trên, để cố tình kết luận sai sự thật, sai với bản chất của chứng cứ là Hợp đồng thế chấp tài sản 263.
Từ đó, kết luận giám định cho rằng Công ty Sobexco đã thế chấp tài sản để vay vốn ngân hàng không bao gồm giá trị quyền sử dụng đất nông nghiệp. Đây là điều không thể chấp nhận được.
Việc Công ty Sobexco bán 658 ha cao su là xử lý tài sản bảo đảm tiền vay là QSDĐ nông nghiệp để thu hồi nợ cho ngân hàng.
Bị cáo Huệ (phải) và bị cáo Trung. Ảnh: TRƯỜNG GIANG
Theo ông Huệ, Công văn 991 ngày 30-3-2001 của UBND tỉnh Bình Dương có nội dung: “Chấp thuận cho Công ty chế biến cây công nông nghiệp xuất khẩu (Sobexco) được thanh lý vườn cây cao su diện tích 342 ha tại xã An Tây, huyện Bến Cát. Hình thức thanh lý tài sản được tiến hành đấu giá theo quy định hiện hành của Nhà nước. Giao Hội đồng định giá thanh lý tài sản của Công ty Sobexco hướng dẫn thủ tục định giá, tổ chức bán đấu giá tài sản theo quy định”.
Do vậy, việc bị cáo sử dụng văn bản trên để làm căn cứ lập Tờ trình 81 là phù hợp với chỉ đạo của UBND tỉnh Bình Dương.
Bà Trần Thị Kim Vân, nguyên phó chủ tịch UBND tỉnh Bình Dương (có mặt tại tòa) cho biết: khi Sobexco bị giải thể, tỉnh có chủ trương thu hồi đất, giao về cho UBND huyện Bến Cát quản lý. Chủ trương này dựa trên sự tham mưu của nhiều cơ quan, trong đó quan trọng nhất là Sở Địa chính. Giá chuyển nhượng khi đó phù hợp với giá thị thường.
Hai bị cáo Trung và Sâm trong quá trình trả lời các câu hỏi cũng đã kiên quyết khẳng định họ làm đúng chức trách, nhiệm vụ, tuân theo sự chỉ đạo chứ không được bàn bạc bất kì “việc lớn, việc nhỏ” nào. Cạnh đó, hai bị cáo thuộc phòng NN&PTNN huyện Bết Cát khi nhận hồ sơ từ cấp xã lên thì đã rà soát kĩ, thấy hợp lệ nên đã trình huyện và cấp có thẩm quyền xem xét, quyết định.
Phiên tòa vẫn đang diễn ra với phần tranh luận.