Nhạc sĩ Trần Long Ẩn sinh năm 1944 tại Bình Định. Ông tốt nghiệp Đại học Văn khoa Sài Gòn với ngành cử nhân Pháp - Văn sau đó tốt nghiệp ĐH sáng tác hạng xuất sắc, Cao học Lý luận, giảng viên thỉnh giảng Nhạc viện TP.HCM.
Cùng nhạc sĩ Tôn Thất Lập và nhiều nhạc sĩ khác, ông là người sáng tác nòng cốt của phong trào Hát cho đồng bào tôi nghe tại các đô thị miền Nam trước năm 1975 với những bài hát như Người mẹ Bàn Cờ, Hoa lục bình, Người cha bến tàu, Hành khúc thành phố,… như một cách nói lên tiếng nói yêu nước của các thanh niên.
Nhạc sĩ Trần Long Ẩn cũng được đông đảo yêu mến với các ca khúc như: Một đời người một rừng cây, Tình đất đỏ miền Đông, Mừng tuổi mẹ, Đêm thành phố đầy sao, Đi qua vùng cỏ non,...
Trong đó ca khúc Một đời người một rừng cây là một trong những ca khúc được nhiều người nhắc đến mỗi khi nhắc về nhạc sĩ Trần Long Ẩn.
Nói về ca khúc, nhạc sĩ Trần Long Ẩn từng cho biết khi mới viết ra đã có nhiều người hát, nhưng tới khi ca sĩ Lê Hành thể hiện thì nó mới có chỗ đứng vững vàng trong lòng người nghe.
Đây cũng là ca khúc điển hình cho thủ pháp sáng tác của Trần Long Ẩn, đó là ông thường đưa những phản đề mang tính phản biện của triết học vào ca khúc.
Có lẽ câu hát để đời của Trần Long Ẩn chính là câu: "Ai cũng chọn việc nhẹ nhàng, gian khổ biết nhường phần ai?".
Nhạc sĩ Trần Long Ẩn đã có nhiều năm hoạt động trong lĩnh vực âm nhạc và đã gặt hái được nhiều thành công.
Ông đã được trao tặng nhiều giải thưởng cao quý, trong đó có giải thưởng Huân chương Lao động hạng Nhì và Giải thưởng Nhà nước về văn học nghệ thuật năm 2007.
Với những đóng góp cũng như gắn bó với sự phát triển của TP.HCM, Sở VH&TT TP.HCM phối hợp với Hội âm nhạc TP sẽ tổ chức chương trình giao lưu, biểu diễn nghệ thuật giới thiệu chân dung âm nhạc nhạc sĩ Trần Long Ẩn với chủ đề “Trần Long Ẩn tiếng hát từ mặt trời và ánh lửa” vào tối nay (25-6) tại Nhà hát Thành phố.
Chương trình "Trần Long Ẩn - tiếng hát từ mặt trời và ánh lửa" không chỉ giới thiệu chân dung âm nhạc nhạc sĩ Trần Long Ẩn mà còn muốn giới thiệu và quảng bá âm nhạc truyền thống cách mạng đến với người dân thành phố, người dân cả nước thông qua ngôn ngữ âm nhạc, hướng đến mục tiêu đưa âm nhạc truyền thống hòa vào dòng chảy hiện đại, lưu giữ và lan tỏa những giai điệu mang tinh thần và niềm tự hào dân tộc.
Qua đó, tiếp tục gìn giữ và vun đắp tình yêu âm nhạc truyền thống cách mạng của người dân thành phố. Đặc biệt, thông qua chuyên đề âm nhạc này công chúng, khán giả và người dân cả nước, nhất là đối với thế hệ trẻ hôm nay sẽ hiểu hơn về truyền thống cách mạng hào hùng của dân tộc, góp phần tuyên truyền, giáo dục tư tưởng chính trị, truyền thống yêu nước.
Chương trình "Trần Long Ẩn - tiếng hát từ mặt trời và ánh lửa" có sự tham gia của NSND Tạ Minh Tâm, Cẩm Vân, NSƯT Vân Khánh, NSƯT Phạm Thế Vĩ, Quang Linh; Hồ Trung Dũng, Hiền Thục, Quốc Đại…