TAND Tối cao vừa có công văn hướng dẫn về việc xử lý các hành vi tàng trữ, vận chuyển, buôn bán thuốc lá điếu nhập lậu trong nội địa theo quy định của BLHS 2015 (có hiệu lực từ ngày 1-1-2018).
Thứ nhất, kể từ ngày 1-7-2015 (ngày Luật Đầu tư 2014 có hiệu lực) đến ngày 1-1-2018 (ngày BLHS 2015 có hiệu lực), không xác định thuốc lá điếu nhập lậu là hàng cấm. Từ đó không xử lý hình sự đối với hành vi tàng trữ, vận chuyển, buôn bán thuốc lá điếu nhập lậu trong nội địa theo quy định tại Điều 155 BLHS 1999.
Các hành vi này xảy ra trước 0 giờ 00 phút ngày 1-7-2015, nếu vụ án đang trong giai đoạn xét xử thì phải mở phiên tòa và áp dụng Điều 25 BLHS 1999 để miễn trách nhiệm hình sự đối với người phạm tội. Tòa án phải ghi rõ trong bản án lý do của việc miễn trách nhiệm hình sự là do có sự thay đổi chính sách, pháp luật làm cho hành vi phạm tội không còn nguy hiểm cho xã hội đến mức phải xử lý hình sự. Người được miễn trách nhiệm hình sự không có quyền yêu cầu bồi thường thiệt hại theo quy định của Luật Trách nhiệm bồi thường của Nhà nước.
Trường hợp người bị kết án mà bản án đã có hiệu lực nhưng chưa chấp hành hình phạt hoặc đang được hoãn thi hành án thì được miễn toàn bộ hình phạt. Nếu đang chấp hành hình phạt hoặc đang được tạm đình chỉ thi hành án thì được miễn chấp hành phần hình phạt còn lại.
Khi miễn chấp hành hình phạt, tòa cũng phải ghi rõ trong quyết định là do có sự thay đổi chính sách, pháp luật. Người được miễn chấp hành hình phạt không có quyền yêu cầu bồi thường thiệt hại. Những người đã chấp hành xong hình phạt, được miễn chấp hành toàn bộ hình phạt hoặc hình phạt còn lại thì đương nhiên được xóa án tích.
Thứ hai, kể từ 0 giờ 00 phút ngày 1-7-2015 đến trước 0 giờ 00 phút ngày 1-1-2018, không xử lý hình sự đối với hành vi tàng trữ, vận chuyển, buôn bán thuốc lá điếu nhập lậu trong nội địa.
Nếu vụ án đang xét xử sơ thẩm, phúc thẩm, giám đốc thẩm hoặc tái thẩm thì tùy từng trường hợp xử lý. Nếu vụ án được đình chỉ hoặc người phạm tội được miễn hình phạt thì người được hưởng không có quyền yêu cầu bồi thường thiệt hại.
Thứ ba, kể từ 0 giờ 00 phút ngày 1-1-2018, việc xử lý hình sự đối với hành vi tàng trữ, vận chuyển, buôn bán thuốc lá điếu nhập lậu trong nội địa được thực hiện theo quy định của BLHS 2015.