Mới đây, nhiều cá nhân làm tiếp thị liên kết (Affiliate) với các sàn TMĐT như Shopee, Lazada hay Accesstrade phản ánh với các cơ quan báo chí rằng họ đang đứng trước nguy cơ vỡ nợ vì bị truy thu thuế thu nhập cá nhân (TNCN). Khoản thuế này lên tới 35% trên tổng hoa hồng họ nhận được. Trong khi đó, lợi nhuận thực chất nhóm này nhận được chỉ khoảng 10%-15% số tiền này.
Tiền hoa hồng, môi giới phải đóng thuế TNCN
Làm rõ khoản thuế mà các các nhân làm tiếp thị liên kết này phải nộp, Luật sư Trần Xoa, chuyên gia thuế cho biết theo quy định tại Nghị định số 65/2013 của Chính phủ quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Thuế TNCN và Luật Thuế TNCN hiện hành quy định tại ngoài tiền lương, tiền công thì thu nhập chịu thuế của cá nhân bao gồm cả tiền thù lao nhận được dưới các hình thức như: tiền hoa hồng, môi giới, tiền tham gia đề tài, dự án, tiền nhuận bút và các khoản tiền hoa hồng, thù lao khác.
Do đó, việc các cá nhân tiếp thị liên kết nhận tiền hoa hồng, môi giới này đều phải nộp thuế thu nhập cá nhân. Các cá nhân khi nhận tiền hoa hồng từ 2 triệu đồng trở lên phải đóng trước 10% thuế thu nhập cá nhân theo quy định dạng thu nhập vãng lai.
Tuy nhiên, 10% này là thuế tạm thu, sau khi quyết toán thuế năm, nếu thu nhập cá nhân đó sau khi kê khai và giảm trừ gia cảnh cho bản thân và người phụ thuộc nếu không phát sinh thu nhập tính thuế thì không phải nộp thuế TNCN, được hoàn lại số tiền thuế đã tạm thu.
Tuy nhiên, nếu cá nhân sau khi quyết toán thuế năm, phát sinh thu nhập chịu thuế thì phải đóng mức thuế TNCN tính theo lũy tiến từng phần. Nói cách khác, thu nhập tính thuế càng cao thì số thuế phải nộp càng cao (thuế suất càng cao), cụ thể gồm 07 bậc thuế: 5%, 10%, 15%, 20%, 25%, 30% và mức cao nhất là 35%.
“Trường hợp cá nhân làm tiếp thị liên kết phải đóng mức cao nhất là 35% là do có thu nhập cao, phần thu nhập tính thuế trên 960 triệu đồng/năm sau khi giảm trừ”- LS Xoa phân tích.
Cần giải trình với cơ quan thuế
Trao đổi với PLO, nhiều cá nhân làm tiếp thị liên kết cho biết họ thường làm việc theo đội, nhóm nhiều người nhưng chỉ cử một cá nhân đại diện đứng tên hợp tác.
Điều này dẫn đến tình trạng hoa hồng đổ dồn vào một cá nhân, nên cá nhân này có thu nhập cao thì số thuế thu nhập phải đóng cũng theo mức thuế suất cao. Các cá nhân cùng nhóm tưởng có lãi nhưng lại hóa ra lỗ, do số tiền thuế thu nhập cá nhân phải nộp rất nhiều.
Đây cũng chính là nguyên nhân dẫn đến mức thu nhập tính thuế thu nhập cá nhân đội lên cao vì khi quyết toán thuế chỉ được kê khai giảm trừ cho một cá nhân.
Trong trường hợp này, Luật sư Trần Xoa cho biết cá nhân này cần giải trình với cơ quan thuế để có thể xem xét lại có được kê khai thu nhập, giảm trừ gia cảnh hay không.
Với hình thức kinh doanh theo mô hình tiếp thị liên kết này, đáng lẽ các cá nhân đăng ký với cơ quan thuế theo hình thức cá nhân kinh doanh sẽ phù hợp hơn và đảm bảo được lợi ích của các các nhân tham gia.
Theo Thông tư 40/2021 của Bộ Tài chính được ban hành nhằm hướng dẫn thuế GTGT và thuế TNCN và các nội dung quản lý thuế đối với hộ kinh doanh và cá nhân kinh doanh, mức thuế giá trị gia tăng (VAT) phải nộp là 5%, thuế TNCN là 2%.
Cụ thể, cá nhân kinh doanh đăng ký với cơ quan thuế sẽ được cấp mã số thuế và hóa đơn có mã của cơ quan thuế.
Mỗi lần nhận hoa hồng thì cá nhân kinh doanh xuất hóa đơn, trong đó mức thuế phải nộp chỉ là 7% bao gồm thuế TNCN mà cá nhân 2%, thuế VAT 5%. Lưu ý trường hợp quản lý thuế đối với cá nhân kinh doanh thì không được giảm trừ gia cảnh.
Cơ quan thuế nói gì?
Trao đổi với PLO, ông Nguyễn Tiến Dũng, Cục phó Cục Thuế TP.HCM cho biết cơ quan thuế sẽ căn cứ cụ thể vào hợp đồng giữa các bên để xác định thuộc đối tượng chịu thuế nào.
Như trường hợp các cá nhân có hợp đồng hợp tác với các sàn thương mại điện tử để tiếp thị bán hàng nhận tiền hoa hồng. Các khoản tiền thù lao theo hợp đồng mà các cá nhân tiếp thị này nhận được dưới các hình thức như tiền hoa hồng, tiền môi giới xác định là tiền lương, tiền công thì phải nộp thuế thu nhập cá nhân.
Các sàn thương mại điện tử sẽ khấu trừ thuế thu nhập cá nhân cho các khoản chi hoa hồng cho các cá nhân này theo quy định hiện hành sẽ khấu trừ trước 10% đối với khoản thu nhập từ 2.000.000 đồng/lần chi trả trở lên. Sau đó, cá nhân sẽ quyết toán thuế, kê khai giảm trừ gia cảnh để biết số thuế thu nhập cá nhân phải nộp.
Với câu hỏi của PV “Các cá nhân này có thể đăng ký cá nhân kinh doanh được không?”, ông Nguyễn Tiến Dũng cho biết các cá nhân phải liên hệ với cơ quan thuế, cung cấp hợp đồng hợp tác để cơ quan thuế nắm, có hướng dẫn cụ thể về người nộp thuế.