Đối thoại Chiến lược và Kinh tế Mỹ-Trung lần thứ bảy đã kết thúc tại Washington hôm 23-6 (giờ địa phương) sau ba ngày làm việc. AFP ghi nhận có hai vấn đề nổi cộm hai bên bàn tới, đó là biển Đông và an ninh mạng.
Tại cuộc họp báo ngày 24-6, Ngoại trưởng Mỹ John Kerry tiếp tục khẳng định Mỹ ủng hộ Trung Quốc trỗi dậy theo phương cách ổn định, hòa bình và thịnh vượng.
Ông hối thúc Trung Quốc phải giải quyết tranh chấp ở biển Đông bằng giải pháp hòa bình.
Phó Thủ tướng Lưu Diên Đông khăng khăng cho rằng không có khủng hoảng ở biển Đông và thái độ của Trung Quốc không có gì đáng chê trách. Bà nói biển Đông không phải là vấn đề giữa Trung Quốc và Mỹ vì Mỹ không phải là một bên yêu sách chủ quyền.
Phái đoàn Trung Quốc được Tổng thống Obama đón tiếp ngày 24-6. Ảnh: REUTERS
Liên quan đến an ninh mạng, Ngoại trưởng John Kerry cho biết Mỹ rất quan tâm đến vấn đề này và đã thảo luận thẳng thắn với phái đoàn Trung Quốc.
Hai bên đã nhất trí sẽ đàm phán về một bộ quy tắc ứng xử về an ninh mạng. Ủy viên Quốc vụ Dương Khiết Trì tuyên bố Trung Quốc sẵn sàng hợp tác với Mỹ bảo vệ an ninh mạng.
Về kinh tế, Mỹ khen ngợi Trung Quốc có tiến bộ trong vấn đề tiền tệ.
Bộ trưởng Tài chính Mỹ Jacob Lew thông báo Trung Quốc đã cam kết chỉ can thiệp vào thị trường tỉ giá khi cần thiết. Năm 2014, Mỹ đã bị thâm hụt thương mại kỷ lục với hơn 342 tỉ USD do nhân dân tệ được định giá thấp (có lợi cho các nhà xuất khẩu Trung Quốc).
Về hiệp định đầu tư song phương, ông cho biết Mỹ rất quan tâm đến thị trường Trung Quốc và hai bên còn phải trải qua một chặng đường dài đàm phán.
Ông nói Mỹ chấp nhận cắt giảm thêm một số lĩnh vực hạn chế đầu tư nước ngoài vào đầu tháng 9 khi Chủ tịch Tập Cận Bình sang thăm Mỹ.
Về biến đổi khí hậu, hai bên khẳng định quyết tâm sẽ đạt được thỏa thuận toàn cầu vào tháng 12 tới tại Paris (Pháp).
AP đưa tin trong khuôn khổ đối thoại thường niên, Mỹ và Trung Quốc đã thông báo một sáng kiến chung về bảo vệ các đại dương.
Ngoại trưởng John Kerry và Ủy viên Quốc vụ Dương Khiết Trì đã chủ trì cuộc họp đầu tiên của nhóm công tác về vấn đề này. Hai bên nhất trí sẽ thảo luận về thành lập khu bảo tồn ở biển Ross (Nam Cực) và mở rộng hợp tác trong đấu tranh chống buôn bán động vật hoang dã.
Trong khi đó, trả lời báo Mỹ Wall Street Journal ngày 25-6, Đô đốc Katsutoshi Kawano, Tổng Tham mưu trưởng lực lượng phòng vệ Nhật, cho biết nhiều khả năng Nhật sẽ tham gia tuần tra chung với Mỹ ở biển Đông.
Ông nhận định hành động xâm lấn và bồi đắp đảo nhân tạo của Trung Quốc ở biển Đông đã gây lo ngại tiềm tàng rất nghiêm trọng cho Nhật trong khi biển Đông vô cùng quan trọng với an ninh của Nhật.
Ông cho rằng hành động quá đáng của Trung Quốc đã khuyến khích Nhật giữ vai trò lớn hơn cho an ninh khu vực.
Ông tiết lộ hiện tại Nhật chưa có kế hoạch tuần tra ở biển Đông nhưng tùy thuộc tình hình Nhật sẽ cân nhắc.
Ông đánh giá cao mối quan hệ ngày càng chặt chẽ hơn giữa Nhật với hải quân Mỹ. Ông cho rằng liên minh với Mỹ là nền tảng của Nhật và đó là cách Nhật xây dựng khả năng răn đe.
Ngày 24-6, Tổng thống Obama đã tiếp kiến phái đoàn Trung Quốc do Phó Thủ tướng Uông Dương dẫn đầu. Nhà Trắng thông báo tại cuộc gặp này, Tổng thống Obama đã nhắc đến quan ngại của Mỹ về thái độ ứng xử của Trung Quốc trong hai lĩnh vực hàng hải và tin học. Ông kêu gọi Trung Quốc phải thực hiện các biện pháp cụ thể để giảm căng thẳng. __________________________________ Nhật hy vọng hợp tác quân sự nhiều hơn với Hàn Quốc một khi các mối quan hệ được bình thường hóa. Nhật cũng muốn tập trận chung với Úc và Ấn Độ. Với trình độ rất cao, lực lượng phòng vệ Nhật sẽ tác động tích cực đến quân đội các nước. Đô đốc Nhật Katsutoshi Kawano |