Theo tờ Bưu Điện Hoa Nam Buổi Sáng (SCMP) ngày 12-4, Tổng thống Mỹ Donald Trump mới đây tiết lộ rằng trong cuộc gặp giữa ông với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình hồi tuần trước, ông đã ra tối hậu thư cho phía Bắc Kinh rằng nếu Trung Quốc muốn có được một thỏa thuận thương mại có lợi với Mỹ thì nước này hãy mau giải quyết khủng hoảng Triều Tiên.
Trong dòng bình luận đăng trên Twitter ngày 11-4, Tổng thống Mỹ Donald Trump nói: “Tôi đã giải thích cho vị chủ tịch Trung Quốc rằng một thỏa thuận thương mại với Mỹ sẽ có lợi hơn đối với họ nếu họ giải quyết được vấn đề Triều Tiên”.
“Triều Tiên đang cố gây ra rắc rối. Nếu Trung Quốc quyết định giúp đỡ, động thái đó sẽ thật tuyệt. Bằng không, chúng tôi sẽ giải quyết vấn đề Triều Tiên mà không cần họ” - bình luận của ông Trump nói rõ.
Tổng thống Mỹ Donald Trump (trái) trong cuộc gặp với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình. Ảnh: REUTERS
Ông Trump rõ ràng mong muốn Bắc Kinh sẽ gây áp lực lên Triều Tiên, nước láng giềng và cũng là đồng minh thân cận của Trung Quốc để ngăn chương trình hạt nhân của Bình Nhưỡng. Ông Trump trước đây liên tục chỉ trích Trung Quốc vì nước này xuất khẩu hàng hóa sang Mỹ thậm chí nhiều hơn số hàng hóa Trung Quốc nhập từ Mỹ, gây bất cân bằng trong trao đổi thương mại giữa hai nước.
Bình luận của ông Trump được đăng lên Twitter giữa bối cảnh ông Vũ Đại Vĩ, đặc phái viên của Trung Quốc về vấn đề Triều Tiên, đang có các cuộc thảo luận với giới chức Hàn Quốc tại Seoul. Ông Vũ nói rằng Bắc Kinh sẽ nỗ lực đưa Mỹ và Triều Tiên ngồi vào bàn đàm phán để có các cuộc trao đổi trực tiếp.
“Vì Mỹ hiện bác bỏ ý kiến tổ chức các cuộc đàm phán đa phương cho nên chúng tôi sẽ tích cực làm việc để dàn xếp các cuộc trao đổi trực tiếp giữa Mỹ và Triều Tiên” - hãng thông tấn Yonhap (Hàn Quốc) dẫn lời ông Vũ trong cuộc gặp với giới chức Hàn Quốc.
Tên lửa Triều Tiên trong một cuộc diễu binh ở Bình Nhưỡng vào ngày 15-4-2012 nhân kỷ niệm lần thứ 100 ngày sinh của cựu lãnh đạo Triều Tiên Kim Il-sung (Kim Nhật Thành). Ảnh: REUTERS
Người đứng đầu phái đoàn Hàn Quốc về vấn đề hạt nhân Kim Hong-kyun cho biết sau cuộc gặp với ông Vũ, Bắc Kinh và Seoul đã nhất trí sẽ áp đặt thêm các biện pháp trừng phạt cứng rắn hơn lên Triều Tiên nếu Bình Nhưỡng tiếp tục tiến hành thử hạt nhân hay các vụ phóng tên lửa tầm xa.
Hồi tháng 2, Trung Quốc tuyên bố nước này đã bắt đầu cấm nhập khẩu than đá của Triều Tiên cho đến hết năm 2017 theo sau một nghị quyết của Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc, theo đó trừng phạt nhắm vào các nguồn lực xuất khẩu của Triều Tiên. Trung Quốc gần đây cũng đã cấm cửa các đội tàu chở hàng đến từ Triều Tiên, theo Reuters.
Tuy nhiên, Mỹ liên tục kêu gọi Trung Quốc cần làm nhiều hơn để buộc Triều Tiên từ bỏ chương trình hạt nhân. Giới chuyên gia Trung Quốc nói rằng Bắc Kinh có thể đang xem xét đưa ra các hành động cứng rắn hơn nếu Bình Nhưỡng tiếp tục coi thường những lời kêu gọi giải trừ vũ khí hạt nhân.
Lu Chao, Giám đốc Viện Nghiên cứu biên giới thuộc Học viện Khoa học xã hội Liêu Ninh (Trung Quốc), cho rằng việc cấm nhập khẩu dầu từ Triều Tiên và cắt các nguồn thu ngoại tệ của nước này có thể nằm trong số các lựa chọn đang được xem xét. Lu nói rằng Trung Quốc cần tích cực đưa Mỹ và Triều Tiên ngồi vào bàn đàm phán trực tiếp. Tuy nhiên, ông nhận định mối quan hệ không mấy thân thiện hiện nay giữa Bắc Kinh và Bình Nhưỡng đang là một trở ngại để hiện thực hóa kế hoạch này.
Theo bà Susan Thornton, quyền trợ lý ngoại trưởng Mỹ về vấn đề Đông Á và Thái Bình Dương, Mỹ đang xây dựng một “liên minh toàn cầu” để đối phó mối đe dọa từ Bình Nhưỡng. “Sự kiên nhẫn về cơ bản đã đến gần điểm giới hạn. Chúng tôi đang đi đến một cách tiếp cận tập trung vào hành động và kết quả. Chúng tôi sẽ cố gắng hợp tác với các đồng mình và đối tác trong một liên minh toàn cầu để giải quyết cấp bách vấn đề này”.