Ngày 18-4, Bộ Tư pháp Mỹ công bố toàn văn báo cáo dày 448 trang của Công tố viên đặc biệt Robert Mueller về cuộc điều tra độc lập khả năng Nga thông đồng với đội tranh cử của ông Donald Trump can thiệp cuộc bầu cử tổng thống Mỹ năm 2016 theo hướng có lợi cho ông. Bản gốc không biên soạn lại dự kiến sẽ được Quốc hội Mỹ công bố tháng tới.
Trong quá trình điều tra, ông Mueller yêu cầu được thẩm vấn ông Trump, tuy nhiên ông Trump không đến trả lời trực tiếp mà gửi văn bản trả lời. Việc ông Trump ra nhận thẩm vấn trực tiếp hay trả lời bằng văn bản là chủ đề được thương lượng hàng tháng trời giữa ông Mualler và đội phụ trách pháp lý cho ông Trump.
Ông Trump nhiều lần chỉ trích cuộc điều tra của ông Mueller là Cuộc đi săn phù thủy. Ảnh: GT
Tháng 6-2017, ông Trump nói với đài ABC News rằng 100% ông muốn trả lời thẩm vấn trực tiếp. Tuy nhiên cuối cùng ông Trump và đội pháp lý của ông chọn trả lời thẩm vấn bằng văn bản, và nộp văn bản trả lời cho ông Mueller vào ngày 21-11-2018.
Các câu hỏi thẩm vấn của ông Mueller và văn bản trả lời của ông Trump được công bố cùng với bản báo cáo điều tra. Đài ABC News ngày 19-4 trích một số nội dung chính ông Mueller đã hỏi và ông Trump đã trả lời.
Phần 1 - Ông Trump trả lời về WikiLeaks, chuyện hệ thống máy tính của đảng Dân chủ và Clinton bị tấn công:
Câu hỏi: Ông có hay biết về bất cứ liên lạc nào trong quá trình vận động tranh cử, dù trực tiếp hay gián tiếp giữa Roger Stone (cố vấn chính trị cho đảng Cộng hòa), Donald Trump Jr. (con trai ông Trump), Paul Manafort (quản lý tranh cử của ông Trump), hoặc Rick Gates (nhà vận động hành lang chính trị) và (a) WikiLeaks, (b) Julian Assange, (c) các đại diện khác của WikiLeaks, (d) nhóm tin tặc Guccifer 2.0, (e) các đại diện của Guccifer 2.0, hoặc (f) các đại diện của WikiLeaks? Nếu có, mô tả người đã cung cấp thông tin cho ông, ông biết về những liên lạc đó khi nào, và ông biết gì về những liên lạc đó.
Ông Trump: Tôi không nhớ trong quá trình tranh cử có biết về bất kỳ sự liên lạc nào giữa các cá nhân nêu trong câu hỏi (c) và bất kỳ cá nhân nào tôi cho là đại diện của WiliLeaks hoặc bất kỳ cá nhân hay thực thể nào khác liên quan đến câu hỏi.
Câu hỏi: Vào ngày 27-6-2016, ông có nói trong một cuộc họp báo rằng: “Nước Nga, nếu các bạn đang lắng nghe, tôi hy vọng các bạn có thể tìm thấy 30.000 thư điện tử đang mất tích. Tôi nghĩ các bạn có thể sẽ được truyền thông chúng tôi thưởng hậu”. Tại sao ông lại ra đề nghị này với Nga, mà không phải với bất kỳ nước nào khác hay thực thể, cá nhân nào khác? Trước khi có phát ngôn này, liệu ông đã có bất kỳ cuộc bàn bạc nào với bất kỳ người nào khác về nội dung căn bản của phát ngôn này? Liệu trước hay sau phát ngôn này ông có được ai nói rằng Nga đang cố gắng xâm nhập hoặc tấn công hệ thống máy tính hoặc tài khoản thư điện tử của bà Hillary Clinton hoặc đội tranh cử của bà ấy? Nếu có, mô tả ai đã cung cấp thông tin này, cung cấp khi nào và cung cấp cái gì cho ông?
Ứng viên tổng thống Dân chủ Hillary Clinton (phải) trong một cuộc tranh luận với ông Donald Trump lúc đó là ứng viên tổng thống Cộng hòa. Ảnh: VARIETY
Ông Trump: Tôi có phát ngôn được dẫn trong câu hỏi với tâm thế nói đùa và châm biếm, bất kỳ người quan sát nào cũng nhận thấy rõ ràng. Ngữ cảnh của phát ngôn này nằm rành rành trong bản ghi âm hay ghi hình buổi họp báo ngày 27-6-2016, và tôi đề nghị ông nên tham khảo các bản ghi âm hay ghi hình của cuộc họp báo đã được công khai. Tôi không nhớ có bất kỳ cuộc bàn bạc nào về nội dung căn bản của phát ngôn này trước cuộc họp báo. Trong quá trình tranh cử, tôi không nhớ đã được ai đó nói về bất kỳ nỗ lực nào của Nga nhằm xâm nhập hay tấn công vào hệ thống máy tính hay tài khoản thư điện tử của bà Hillary Clinton hay đội tranh cử của bà ấy trước khi chuyện này trở thành đề tài của truyền thông, và tôi không có ký ức nào về bất kỳ cuộc đối thoại đặc biệt nào về chuyện này.
Câu hỏi: Ngày 7-10-2016, các thư điện tử bị tấn công từ tài khoản của ông John Podesta (cố vấn luật pháp của Tổng thống Barack Obama) được WikiLeaks công bố. Ông ở đâu vào ngày 7-10-2016? Liệu ông có được thông báo trước, hay trong ngày công bố 7-10 rằng WikiLeaks sở hữu hoặc có thể sở hữu các thư điện tử liên quan đến ông Podesta? Nếu có, mô tả người đã thông báo với ông, thông báo khi nào và thông báo điều gì. Liệu ông có biết bất cứ người nào liên quan đến ông hay đến chiến dịch tranh cử của ông, kể cả ông Roger Stone, từng tiếp cận WikiLeaks, cả trực tiếp hay thông qua trung gian, vào ngày 7-10-2016 hay về ngày công bố này? Nếu có, xác định người này và mô tả nội dung căn bản của các cuộc đối thoại hay liên lạc.
Ông John Podesta - cố vấn luật pháp của Tổng thống Barack Obama. Ảnh: CBS NEWS
Ông Trump: Tôi ở cao ốc Trump Tower ở TP New York vào ngày 7-10-2016. Tôi không có ký ức nào về việc được thông báo WikiLeaks sở hữu hay có thể sở hữu các thư điện tử liên quan đến ông John Podesta trước khi truyền thông đưa tin các thư điện tử của ông Podesta bị công bố. Tương tự, tôi cũng không có ký ức gì được thông báo rằng ông Roger Stone, hay bất kỳ ai làm người trung gian cho ông Roger Stone, hay bất kỳ ai liên quan đến đội tranh cử của tôi có liên lạc với WikiLeaks vào ngày 7-10-2016.
Phần 2 - Các câu trả lời của ông Trump liên quan đến dự án của Trump Organization ở Moscow (Nga):
Câu hỏi: Vào tháng 10-2015, một “Bức thư Mục đích” - mà một bản sao của nó được đính kèm theo đây với hình thức Tang vật B – được ký cho một dự án của Trump Organization ở Moscow (gọi là Dự án Trump Moscow). Lần đầu tiên ông được thông báo về các cuộc bàn bạc về Dự án Trump Moscow là khi nào? Ai thông báo? Ông được thông báo những gì về dự án này? Ông có ký bức thư mục đích?
Trong một phát ngôn gửi đến Quốc hội – được đính kèm theo đây với hình thức Tang vật C, ông Michael Cohen (cựu luật sư riêng của ông Trump) nói rằng: “Theo hiểu biết tốt nhất của tôi, ông Trump chưa bao giờ liên lạc với bất cứ ai về đề xuất này ngoài tôi trong 3 dịp, kể cả dịp ký một bức thư mục đích không có giá trị ràng buộc vào năm 2015”. Mô tả tất cả các cuộc bàn bạc của ông với ông Cohen, hay với bất cứ ai liên quan đến Trump Organization, về Dự án Trump Moscow, bao gồm cả những ai ông đã trao đổi cùng, trao đổi khi nào, và nội dung cuộc trao đổi hay các cuộc trao đổi.
Ông Michael Cohen (phát biểu)- thời còn là luật sư riêng của ông Trump (ngồi bên trái). Ảnh: REUTERS
Liệu ông có biết gì về bất kỳ sự liên lạc nào giữa ông Michael Cohen hay ông Felix Sater (nhà phát triển bất động sản người Mỹ gốc Nga, từng bị Mỹ kết án, từng làm cố vấn cho Trump Organization) và bất kỳ quan chức chính phủ Nga nào, bao gồm các quan chức trong văn phòng của ông Dmitry Peskov (người phát ngôn văn phòng tổng thống Nga) về Dự án Trump Moscow? Nếu có, xác định người đã cung cấp thông tin này cho ông, cung cấp khi nào, và nội dung ông biết được.
Trong thời gian từ tháng 6-2015 đến tháng 6-2016 liệu ông có bất kỳ cuộc bàn bạc nào về khả năng thực hiện một chuyến đi đến Nga của ông và/hoặc của ông Michael Cohen với các lý do liên quan đến Dự án Trump Moscow? Nếu có, mô tả người ông đã bàn bạc cùng, bàn bạc khi nào, và nội dung của cuộc hay các cuộc bàn bạc.
Liệu có bất kỳ lúc nào chỉ đạo trực tiếp hay đề nghị bàn bạc về Dự án Trump Moscow? Liệu ông có bất kỳ cuộc bàn bạc nào về việc xác định thông tin nào sẽ được cung cấp công khai hoặc trả lời các cuộc điều tra về khả năng hoặc việc đầu tư thực sự hoặc các giao dịch kinh doanh mà Trump Organization có ở Nga, bao gồm Dự án Trump Moscow? Nếu có, mô tả người ông đã bàn bạc cùng, bàn bạc khi nào và nội dung cuộc hoặc các cuộc bàn bạc.
Trong chiến dịch tranh cử, bên cạnh Dự án Trump Moscow, liệu ông hay Trump Organization có bất kỳ quyền lợi, đầu tư, hay sắp xếp kinh doanh thật sự hay trong tương lai với Nga hoặc bất kỳ quyền lợi nào của Nga hay của các cá nhân Nga? Nếu có, mô tả các quyền lợi, đầu tư hay sắp xếp kinh doanh đó.
Ông Trump: Thỉnh thoảng trong năm 2015 ông Michael Cohen có đề xuất với tôi khả năng về một dự án của Trump Organization ở Moscow. Như tôi nhớ, ông Cohen mô tả nó như một dự án đề xuất dạng chung chung mà chúng tôi đã từng thực hiện ở nhiều nơi trước đây. Tôi có ký Bức thư Mục đích không có giá trị ràng buộc được đính kèm theo các câu hỏi của ông với tư cách Tang vật B vốn không khiến chúng tôi bỏ vốn hay bất kỳ phí tổn nào về sau, và phù hợp với các nỗ lực mở rộng thị trường khắp thế giới của chúng tôi.
Tôi có một vài cuộc đối thoại với ông Cohen về chủ đề này. Như tôi nhớ, các cuộc đối thoại này ngắn ngủi thôi và không đáng nhớ. Tôi không tán đồng đề xuất này, và tôi không nhớ có bất kỳ cuộc bàn bạc nào về khả năng đi sang Nga liên quan đến chuyện này. Tôi không nhớ có bàn bạc với bất kỳ ai khác tại Trump Organization, dù rằng nó có thể. Tôi không nhớ có biết về bất kỳ sự liên lạc nào giữa ông Cohen hay ông Felix Sater và bất kỳ quan chức chính phủ Nga nào liên quan Bức thư Mục đích. Trong công tác chuẩn bị trả lời các câu hỏi của ông, tôi có biết rằng ông Cohen có gửi một thư điện tử liên quan đến Bức thư Mục đích đến “ông Peskov” vào một tài khoản thông thường, công khai, cho thấy không có quan hệ có ý nghĩa nào với những người có quyền lực ở Nga. Tôi biết rằng nhưng tài liệu này đã được cung cấp cho ông.
Người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov (trái) và Tổng thống Nga Vladimir Putin. Ảnh: RUSSIA INSIDER
Tôi nhớ mơ hồ trong thời gian tranh cử có các cuộc điều tra báo chí và truyền thông đưa tin về việc liệu Trump Organozation có các giao dịch kinh doanh ở Nga. Tôi có thể có nói với nhân viên đội tranh cử hay nhân viên Trump Organization về trả lời các yêu cầu cung cấp thông tin, nhưng lúc này tôi không nhớ về bất kỳ cuộc đối thoại đặc biệt nào cả, hay đối thoại với ai, khi nào, hay nội dung bất kỳ cuộc đối thoại. Như tôi nhớ thì cả tôi và Trump Organization đều không có bất kỳ dự án hay dự án đề xuất nào ở Nga trong thời gian tranh cử, ngoài Bức thư Mục đích.
Phần 3 - Các liên lạc với Nga và các vấn đề liên quan đến Nga trong thời gian tranh cử:
Câu hỏi: Trước giữa thời điểm tháng 8-2016, liệu ông có biết được rằng ông Paul Manafort (quản lý tranh cử của ông Trump) có quan hệ với chính phủ Ukraine? Nếu có, mô tả người đã cung cấp thông tin cho ông, cung cấp khi nào, và nội dung cụ thể ông được cung cấp. Liệu các quan hệ của ông Manafort với các chính phủ Ukraine hoặc Nga có bất kỳ vai trò gì trong việc ông có quyết định để ông Manafort tham gia chiến dịch tranh cử của ông? Nếu có, mô tả vai trò đó.
Liệu ông có biết rằng ông Paul Manafort từng đề nghị tóm tắt tiến trình tranh cử của ông cho tỉ phú người Nga Oleg Deripaska? Nếu có, mô tả người cung cấp thông tin cho ông, cung cấp khi nào, nội dung cụ thể ông được cung cấp, ông hiểu gì về mục đích việc chia sẻ thông tin này với ông Deripaska, và ông phản ứng thế nào khi biết thông tin này.
Ông có biết liệu ông Paul Manafort hay bất cứ ai liên quan đến chiến dịch tranh cử của ông gửi hoặc chỉ đạo người khác gửi thông tin tranh cử nội bộ Trump đến bất kỳ cá nhân nào ở Ukraine hay Nga hay liên quan đến các chính phủ Ukraine hay Nga? Nếu có, mô tả người đã cung cấp thông tin cho ông, cung cấp khi nào, và nội dung các cuộc đối thoại, ông biết gì về mục đích chia sẽ thông tin tranh cử nội bộ, và ông phản ứng thế nào khi nghe thông tin này.
Liệu ông Paul Manafort có truyền đạt với ông, trực tiếp hoặc gián tiếp, về bất kỳ vị trí nào ở Ukraine hay Nga muốn có sự hỗ trợ của Mỹ? Nếu có, mô tả thời gian ông ấy truyền đạt các vị trí này đến ông và nội dung cụ thể các cuộc đối thoại này.
Ông Trump: Ông Manafort được thuê chủ yếu vì các công việc ông ấy thực hiện cho các ứng viên tổng thống trước, trong đó có Gerald Ford, Ronald Reagan, George H.W. Bush, và Bob Dole. Tôi biết ông Manafort có làm công việc tư vấn quốc tế, và có thời điểm trước khi ông Manafort rời đội tranh cử tôi biết thông tin rằng ông ấy bằng cách nào đó có quan hệ với một số cá nhân liên quan đến Ukraine, nhưng tôi không nhớ cụ thể lắm.
Tôi không hề biết việc ông Manafort đề nghị tóm tắt tiến trình tranh cử của tôi cho một cá nhân tên Oleg Deripaska. Tôi cũng không nhớ có biết chuyện ông Manafort hay bất cứ ai liên quan đến đội tranh cử của tôi gửi hay chỉ đạo người khác gửi thông tin nội bộ chiến dịch tranh cử Trump cho bất kỳ ai tôi biết ở Ukraine hay Nga, hay bất kỳ ai tôi nghĩ là nhân viên hay quan chức chính phủ Urkraine hay Nga. Tôi không nhớ ông Manafort có nói với tôi về bất kỳ vị trí đặc biệt nào ở Ukraine hay Nga muốn Mỹ hỗ trợ.
Câu hỏi: Trong thời gian tranh cử, liệu ông có được báo về các nỗ lực của các quan chức Nga nhằm gặp ông hay các thành viên cấp cao trong đội tranh cử của ông? Nếu có, mô tả người ông đã đối thoại cùng về chủ đề này, đối thoại khi nào, và ông được thông báo những gì.
Ông Trump: Tôi không nhớ trong thời gian tranh cử tôi có được báo về các nỗ lực của các quan chức Nga nhằm gặp được tôi hay các thành viên cấp cao đội tranh cử của tôi. Trong tiến trình chuẩn bị trả lời các câu hỏi này, tôi biết được rằng vào ngày 17-3-2016, trợ lý của tôi tại Trump Organization – bà Rhona Graff có nhận một thư điện tử từ ông Sergei Prikhodko – người mô tả mình là Phó Thủ tướng Liên bang Nga, và tổ chức Foundation Roscongress (Nga-nhằm phát triển tiềm năng kinh tế Nga) mời tôi đến tham dự Diễn đàn Kinh tế Quốc tế St Petersburg được tổ chức vào tháng 6-2016. Tài liệu cho thấy bà Graff chuẩn bị một văn bản trả lời ngắn từ chối lời mời này để tôi ký. Tôi hiểu rằng các tài liệu này đã được cung cấp cho ông.
