Trên sân khấu, trên màn ảnh nhỏ của chuyên mục Trong nhà ngoài phố những năm 1980-1997, người xem quen với Nguyễn Dương ăn nói bô lô ba la, đôi lúc ngây ngô, duyên dáng đến khó thể nhịn cười. Ấy vậy, Nguyễn Dương lại là một trong số không nhiều diễn viên trưởng thành sau 1975 có vai diễn để đời ở dạng chính kịch.
Diễn viên hài đóng vai tướng cướp
Vai tướng cướp Hai băng giá của Nguyễn Dương trong vở kịch Đối mặt anh đóng cùng Đàm Loan, Thành Lộc năm 1986 từng làm khán giả bất ngờ. Từ những vai hài hiền hòa, đôn hậu, đột nhiên Nguyễn Dương lột xác, hóa thân thành tên cướp dữ tợn, sống trong giằng xé phức tạp giữa đời giang hồ và cá tính nghĩa hiệp. Từ giọng nói, nét diễn, anh tạo nên một Hai băng giá vừa lạnh tanh vừa ngang tàng, vừa phóng khoáng, nghĩa khí khiến người xem khó quên. Nguyễn Dương nói về điều này rất bình thản: “Đó là bản lĩnh nghề nghiệp luôn có và phải có ở một diễn viên. Diễn hài quen mặt nên chắc chắn khán giả vừa thấy mặt sẽ cười. Diễn chính kịch phải hòa được vào nhân vật để năm phút sau khán giả thôi cười, chỉ còn biết có nhân vật mới. Nếu năm phút sau khán giả vẫn cười, diễn viên xem như thất bại”.
Nguyễn Dương tại trường quay bộ phim truyền hình thứ ba do anh làm đạo diễn tại Việt Nam - 30 ngày làm cha. Ảnh: HÒA BÌNH
Với Nguyễn Dương, bản lĩnh diễn chính kịch, diễn nội tâm, khả năng diễn - tấu hài có nguồn cội từ quá trình đào tạo. Anh thuộc lớp diễn viên kịch khóa cuối của Trường Quốc gia Kịch nghệ Sài Gòn, sau 30-4-1975 chuyển thành lớp diễn viên khóa đầu Trường Nghệ thuật sân khấu II. Phần khác, độ sâu trong diễn xuất của anh còn nhờ sự ham mê đọc sách đến mức “mọt sách” vào thời trẻ. Chiều sâu vào bản lĩnh này, khoảng năm 1996, một lần nữa Nguyễn Dương vào vai Minh đen, đóng cùng Mỹ Duyên trong phim truyền hình Xóm nước đen của đạo diễn Đỗ Phú Hải. Vai diễn nhiều số phận, nhiều góc cạnh này cũng được khán giả trầm trồ: “Nguyễn Dương tấu hài đóng phim xã hội khác thiệt, hay thiệt!”.
Đường đến Cổng mặt trời
Sang Mỹ theo diện đoàn tụ gia đình, Nguyễn Dương và vợ là Thu Tuyết tiếp tục theo nghiệp tấu hài, thậm chí khán giả còn ưa thích anh trong dạng vai pê đê… Thế nên hai bộ phim truyền hình liên tiếp là Ngõ vắng và Cổng mặt trời tạo hiệu ứng cao với khán giả, không ít người ngạc nhiên khi biết Nguyễn Dương là đạo diễn. Nguyễn Dương chia sẻ:
Qua Mỹ, thời gian trống nhiều quá, chỉ diễn vào cuối tuần, tôi làm thêm nghề lồng tiếng cho phim nước ngoài. Tôi nghĩ chẳng lẽ mình sống vô vị hoài vậy sao, tôi đăng ký học chuyên tu về đạo diễn phim và nhiều khóa kỹ xảo. Học xong, tôi mở trung tâm băng đĩa riêng tên Đại Dương và từng về nước hợp tác với Sài Gòn Vafaco và Trung tâm Băng nhạc Bến Thành làm phim Dòng đời oan trái dài bốn tập từ kịch bản Sông dài của Hà Triều - Hoa Phượng và phim video Người trong mơ. Năm rồi, nhân về nước tham gia chương trình Táo quân của hãng phim Lasta, anh Tiến mời tôi làm phim Ngõ vắng, rồiCổng mặt trời và bộ phim 30 ngày làm cha tôi đang quay đây.
. Cổng mặt trờinhận được nhiều lời khen từ khán giả, theo anh thành công đó từ kịch bản hay là từ khả năng của đạo diễn? Anh đánh giá phim của mình như thế nào?
+ Tôi cho là phim của tôi dễ xem. Và bộ phim có dễ xem hay không là do đạo diễn chọn cách thể hiện có đúng không. Với Cổng mặt trời tôi không xử lý nó là một phim tâm lý xã hội chính luận, mà là một phim tâm lý tình cảm xã hội hài hước, lãng mạn. Tôi cho diễn viên được quyền sửa lời thoại sao cho họ cảm thấy gần gũi, dễ nói nhất mà vẫn giữ nguyên được ý của kịch bản. Bởi trước khi là đạo diễn, tôi từng là một diễn viên, tôi hiểu những khó khăn của diễn viên khi nói những câu đúng văn phạm, đúng ngữ nghĩa nhưng lại không cảm, không gần gũi. Dĩ nhiên là với những kịch bản không phải là khuôn vàng thước ngọc và ở thể loại phim truyền hình gần gũi đến từng người, từng nhà thì mình làm được điều này. Thêm nữa là tôi luôn giải thích rõ và yêu cầu diễn viên của tôi phải hiểu rõ nhân vật, phải hóa thân thành nhân vật thì khán giả mới cảm. Về kịch bản phim, tác giả là người đẻ đứa con, tôi là người nhận về nuôi lớn, cho mặc quần áo đẹp để đưa ra mắt công chúng. Có đứa trẻ sinh ra đã đẹp sẵn, có đứa trẻ phải làm mập thêm, có đứa ba đầu sáu tay mình phải chặt bớt để công chúng chấp nhận.
. Đã là một đạo diễn có quyền sinh sát, điều hành ở cả một đoàn phim, anh có nghĩ rằng mình sẽ trở lại vai trò diễn viên tấu hài?
+ Điều này thì tùy điều kiện công việc từng lúc và tùy vào khán giả có còn muốn xem Nguyễn Dương hài không. Tôi làm đạo diễn cũng không la lối, quát nạt gì diễn viên đâu. Trong đoàn tôi luôn rộn rã tiếng cười vì tôi luôn nói với mọi người hãy cố gắng làm việc với nhau lúc nào cũng vui vẻ, thoải mái.
. Với nhiều thuận lợi khi về nước lần này, hẳn anh có kế hoạch lâu dài làm việc trong nước chứ - cùng với cả bà xã Thu Tuyết?
+ Có khả năng rất lớn là tôi sẽ ở lại trong nước làm việc lâu dài. Gia đình tôi đã mở hãng phim riêng trong nước mà tiếc là chưa hoạt động được. Chúng tôi có một con gái 20 tuổi đang học bên kia, bà xã Thu Tuyết cũng còn phải thu xếp việc kinh doanh băng đĩa ở trung tâm băng đĩa của chúng tôi bên đó.
. Cảm ơn anh và chúc anh thành công hơn nữa với phim truyền hình Việt Nam.
HÒA BÌNH thực hiện
