Tờ South China Morning Post đưa tin Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Vương Nghị ngày 3-4 đã thúc giục Philippines tránh xa những “xáo trộn” từ bên ngoài đối với chính sách Trung Quốc của Manila.
Ông Vương cũng thúc giục phía Manila ngăn chặn căng thẳng phát sinh từ tranh chấp tại Biển Đông giữa hai bên làm tổn hại đến quan hệ song phương trước thềm cuộc bầu cử tổng thống Philippines vào tháng tới.
Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Vương Nghị (phải) và người đồng cấp Philippines Teodoro Locsin. Ảnh: XINHUA
Trung Quốc, Philippines hội đàm
Trong cuộc gặp với người đồng cấp Philippines – ông Teodoro Locsin - ở tỉnh An Huy, miền đông Trung Quốc hôm 3-4, ông Vương đã đưa ra cam kết về “tính liên tục và ổn định” trong “chính sách láng giềng tốt và thân thiện” của Trung Quốc đối với Manila.
Diễn biến trên đến trong bối cảnh Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte tuyên bố sẽ có cuộc hội đàm trực tuyến với “người bạn” là Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình trong tuần này.
“Trung Quốc luôn coi Philippines là ưu tiên hàng đầu trong chính sách ngoại giao láng giềng của mình… Hai bên nên loại bỏ sự can thiệp và quản lý các khác biệt một cách bình tĩnh và đúng đắn, để ngăn chặn mối quan hệ tổng thể Trung Quốc-Philippines bị ảnh hưởng" – Bộ Ngoại giao Trung Quốc dẫn lại lời của ông Vương nói với ông Locsin đăng trên trang web của cơ quan này.
Hai bên tin rằng "các vấn đề hàng hải cần được đặt ở vị trí thích hợp trong quan hệ song phương", tuyên bố nói thêm mà không đưa ra chi tiết.
“Hiện tại, đặc biệt cần thiết phải ngăn chặn các biện pháp không phù hợp có thể can thiệp, thậm chí gây tổn hại đến quan hệ giữa hai nước và sự ổn định của Biển Đông” – ông Vương nói thêm.
Về phần mình, Ngoại trưởng Locsin cho biết phía Philippines sẵn sàng tăng cường liên lạc và thực hiện các nỗ lực chung với phía Trung Quốc, hãng thông tấn Tân Hoa xã đưa tin.
Theo South China Morning Post, cuộc gặp giữa ông Vương và ông Locsin diễn ra trong bối cảnh phía Philippines đang tham gia Balikatan (có nghĩa là “kề vai sát cánh”) - cuộc tập trận chung lớn nhất với quân đội Mỹ trong bảy năm qua, dự kiến sẽ kết thúc vào ngày 8-4, cùng ngày Tổng thống Duterte sẽ nói chuyện với ông Tập.
Bên cạnh đó, Nhật cũng có kế hoạch tổ chức các cuộc họp “2+2” của các ngoại trưởng và bộ trưởng quốc phòng với Philippines tại Tokyo trong tháng này để thảo luận về tình hình ở Biển Đông và thúc đẩy một khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương “tự do và rộng mở”.
Ứng viên tổng thống kêu gọi Philippines cứng rắn hơn với Trung Quốc
Theo hãng tin Bloomberg ngày 4-4, các ứng viên tổng thống Philippines đang kêu gọi nước này thể hiện lập trường cứng rắn hơn với Trung Quốc trong vấn đề Biển Đông.
Phó Tổng thống Philippines Leni Robredo. Ảnh: AFP
Phát biểu tại phiên tranh biện trước ủy ban bầu cử Philippines, Phó Tổng thống Leni Robredo cho rằng Philippines cần vận động để ASEAN sớm thiết lập bộ quy tắc ứng xử với Trung Quốc. Bà đề cập phán quyết tòa trọng tài năm 2016 đã bác bỏ yêu sách đường chín đoạn của Bắc Kinh.
Trong khi đó, cựu Bộ trưởng quốc phòng Philippines Norberto Gonzale cho rằng ASEAN nên chuyển sang cơ chế bầu lấy đa số. Thị trưởng thành phố Manila Isko Moreno thì nói ông sẽ đề nghị Liên Hợp Quốc công nhận phán quyết năm 2016.
Trung Quốc và ASEAN đã làm việc cùng nhau để hình thành bộ quy tắc ứng xử trên Biển Đông trong nhiều năm.
Ngoài các ứng viên nêu trên, có nhiều ứng cử viên tổng thống Philippines tham gia vòng tranh biện thứ hai của ủy ban bầu cử, bao gồm thượng nghị sĩ Panfilo Lacson, Manny Pacquiao, cựu phát ngôn viên tổng thống Ernesto Abella.
Các chủ đề khác được đề cập trong sự kiện bao gồm vấn đề tại Myanmar, nhân quyền, cải cách chính trị và biến đổi khí hậu.
Cuộc tổng tuyển cử tại Philippines sẽ diễn ra ngày 9-5, trong đó các vị trí từ tổng thống, phó tổng thống, đến thượng nghị sĩ và các vị trí ở hội đồng thành phố sẽ được bầu.
Những tháng qua đã ghi nhận căng thẳng gia tăng giữa Trung Quốc và Philippines tại Biển Đông.
Ngày 29-3, ông Hermogenes Esperon - cố vấn an ninh hàng đầu của Philippines - cho biết Manila đã gửi công hàm ngoại giao phản đối về việc một tàu hải cảnh Trung Quốc thực hiện những "thao tác ở cự ly gần" nhằm "hạn chế" sự di chuyển của một tàu tuần tra Philippines.
Trong thông cáo báo chí ngày 27-3, lực lượng tuần duyên Philippines cho biết sự cố xảy ra vào ngày 2-3 khi tàu Philippines tiến hành các hoạt động tuần tra hàng hải xung quanh bãi cạn Bajo de Masinloc, tên Philippines đặt cho bãi cạn Scarborough ở Biển Đông.