Hãng tin AP dẫn lời chuyên gia Mỹ ngày 12-7 nhận định hàng loạt tàu Trung Quốc trong nhiều năm qua đã đổ chất thải và nước thải của con người xuống Biển Đông.
Hành vi này đã gây ra hiện tượng tảo nở hoa (hay nước nở hoa) làm hư hại các rạn san hô và đe dọa các loài cá tại khu vực, vị chuyên gia đánh giá.
Chuyên gia Mỹ: Tàu TQ xả chất thải gây ảnh hưởng san hô tại Trường Sa. Ảnh: AP
Bà Liz Derr – người đứng đầu Simularity, công ty nghiên cứu chuyên phân tích dữ liệu vệ tinh có trụ sở tại Mỹ - dẫn hình ảnh vệ tinh trong vòng năm năm qua cho thấy chất thải, nước thải của con người tích tụ đang làm tăng nồng độ chất diệp lục (Chlorophyll-a) và gây ra hiện tượng tảo nở hoa tại cụm Sinh Tồn (thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam).
Phát biểu tại diễn đàn trực tuyến do Viện ADR Stratbase (Philippines) tổ chức nhân sự kiện kỷ niệm năm năm phán quyết của Tòa Trọng tài về Biển Đông, bà Derr cho biết ít nhất 236 tàu đã bị phát hiện tại cụm Sinh Tồn (thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam) chỉ riêng trong ngày 17-6.
“Khi các con tàu không di chuyển, những đống chất thải của con người sẽ chồng chất lên nhau. Hàng trăm con tàu đang neo đậu ở Trường Sa đang trút nước thải thô lên các rạn san hô” – bà Derr cho biết.
Theo bà Derr, độ phủ san hô tại khu vực đã giảm trung bình 67% trong 10 đến 15 năm qua, trong khi tỷ lệ suy giảm tổng trữ lượng cá đã tăng từ 66% lên 75% trong 20 năm qua.
“Đây là một thảm họa có quy mô lớn và chúng ta đã gần đến ngưỡng không thể qua trở lại” – bà Derr nhấn mạnh.
Chuyên gia này cho biết các loài cá, gồm cả cá ngừ di cư, sinh sản trong các rạn san hô đang bị phá hủy, đồng thời cảnh báo về nguy cơ suy giảm trữ lượng cá tại khu vực.
Phía Trung Quốc chưa ra đưa ra bình luận về báo cáo của bà Derr liên quan thiệt hại về môi trường.
Ông Eduardo Menez - trợ lý ngoại trưởng Philippines - cho biết giới chức trách Philippines sẽ đánh giá và xác nhận những thông tin trên trước khi quyết định việc có phản đối Trung Quốc hay không.
Trước đó, Philippines hồi tháng 3 đã phát hiện hơn 200 tàu cá Trung Quốc hiện diện trái phép tại khu vực đá Ba Đầu, phía đông bắc của cụm Sinh Tồn thuộc chủ quyền của Việt Nam.
Trung Quốc đã phớt lờ các yêu cầu rút các tàu này ra khỏi khu vực.
Philippines hôm 12-7 đã kỷ niệm năm năm phán quyết của Tòa Trọng tài về Biển Đông (12-7-2016), trong đó bác bỏ các yêu sách phi pháp về "quyền lịch sử" của Trung Quốc tại Biển Đông, hay còn gọi là “đường lưỡi bò”.
Trong tuyên bố, PCA cho biết "đường chín đoạn" của Trung Quốc là không có cơ sở pháp lý, đồng thời nhấn mạnh Trung Quốc "không có quyền lịch sử" tại Biển Đông. Tuy nhiên, Trung Quốc đến nay luôn phủ nhận và không tuân thủ phán quyết.
Liên quan sự kiện này, Mỹ, Canada, Nhật, Úc đã đưa ra các tuyên bố thể hiện lập trường ủng hộ phán quyết của Tòa Trọng tài về Biển Đông, đồng thời kêu gọi Trung Quốc tuân thủ phán quyết.