Tờ South China Morning Post ngày 22-11 cho biết Đại sứ Trung Quốc tại Mỹ - ông Tần Cương mới đây đã có bài phát biểu đầu tiên trên cương vị đại sứ về quan hệ hai nước và thế cạnh tranh chiến lược Mỹ - Trung tại một hội thảo do Viện Brookings (Mỹ) tổ chức.
Ông cho biết Washington và Bắc Kinh cần phải nhanh chóng từ bỏ lối suy nghĩ đối đầu như thời Chiến tranh lạnh và đưa ra những động thái thiết thực để tạo dựng một tương lai tươi sáng hơn cho thế giới.
"Hai nước chúng ta phải đi theo xu hướng của thời đại hiện tại và nỗ lực thúc đẩy sự thịnh vượng, thành công của người dân hai nước. Mỹ và Trung Quốc phải cho một thế giới mở, xanh, hòa hợp cũng như vì một nền hòa bình, an ninh chung bền vững" - ông Tần khẳng định.
Đại sứ Trung Quốc tại Mỹ Tần Cương phát biểu tại hội thảo của Viện Brookings hồi cuối tuần trước. Ảnh: AP
Ông cũng cho rằng lãnh đạo Mỹ và Trung Quốc cần tăng cường các kênh liên lạc và hợp tác đa cấp độ để hỗ trợ trách nhiệm quốc tế của nhau vì cả hai đều là cường quốc.
Dù vậy, thông điệp tích cực nói trên của ông Tần có phần bị lu mờ khi ngay sau đó, ông chuyển sang công kích việc Mỹ muốn Trung Quốc phải tuân thủ luật pháp và trật tự quốc tế.
"Mỹ nói chính sách Trung Quốc của họ là để bảo vệ trật tự thế giới dựa trên luật pháp và đảm bảo luật pháp này được tôn trọng. Tuy nhiên, những luật này là gì, ai đặt ra luật? Ai là cảnh sát thi hành? Mỹ chưa bao giờ làm rõ những câu hỏi đó" - ông Tần khẳng định.
Đại sứ này cho biết quan điểm chỉ có một trật tự duy nhất là trật tự xoay quanh Liên Hợp Quốc và các thiết chế quốc tế liên quan. Nếu nói về trật tự này thì Mỹ mới là người làm suy yếu trật tự vì thời Tổng thống Donald Trump, Mỹ đã đơn phương rút khỏi hàng loạt các tổ chức và thỏa thuận quốc tế.
"Do đó, cần phải làm rõ là Trung Quốc không phải vấn đề của thế giới, mà đang đóng vai trò tìm ra giải pháp để giải quyết những vấn đề chung. Trung Quốc không có chủ trương chỉ trích, đổ lỗi và gây hấn với bất kỳ nước nào mà chỉ muốn xây dựng hòa bình và giúp đỡ cộng đồng chung" - ông Tần tuyên bố.
Ông cuối cùng kết luận quan hệ Mỹ - Trung đang đứng trước một bước ngoặt quan trọng, và Trung Quốc sẵn sàng làm việc với Mỹ để đi tìm đồng thuận song phương và đi những bước chủ động để cải thiện quan hệ hai nước.
Việc Mỹ muốn Trung Quốc hành xử đúng mực và trong khuôn khổ luật pháp quốc tế không phải là chuyện mới, song vấn đề này lại nóng trở lại do Tổng thống Joe Biden trực tiếp nói thẳng chuyện này với Chủ tịch Tập Cận Bình trong hội nghị thượng đỉnh hôm 16-11.
Ông Biden lúc đó cũng tỏ thái độ phản đối liên quan tới các hành động Trung Quốc liên quan tới vấn đề Đài Loan, Tân Cương và tình hình an ninh ở Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương.
Điều này cộng với việc Mỹ gần đây liên tục củng cố hệ thống đồng minh toàn cầu thông qua việc thiết lập các nhóm liên minh mới với Trung Quốc là mục tiêu nhiều khả năng khiến Bắc Kinh lo ngại rằng Mỹ đang bắt đầu cứng rắn hơn, và các ý định về kiềm hãm nước này không chỉ còn dừng ở các phát ngôn chính trị mà bắt đầu trở thành hiện thực.
