Nổi bật hiện nay là rất nhiều bị can từ chối luật sư trong giai đoạn điều tra lại không rõ nguyên nhân. Theo TS. Luật sư Phan Trung Hoài, đây là vấn đề bất thường, trở thành rào cản về quyền tối thiếu của người dân được cung cấp dịch vụ pháp lý. Trong khi đó người đại diện hợp pháp, người thân thích của bị can mời luật sư tham gia bào chữa, khi mang giấy mời vào trại giam thì bị can… từ chối.
Luật sư Phan Trung Hoài rất nhiều lần bị từ chối cấp giấy chứng nhận người bào chữa.
Cụ thể, từ đầu năm cho tới giờ, luật sư Hoài đã có tới 4 lần bị CQĐT từ chối cấp GCNBC. Luật sư Hoài kiến nghị cần phải bỏ hẳn thủ tục cấp GCNBC vì ở Châu Âu một số nước không cần thủ tục này.
Luật sư Trịnh Minh Tân nói thêm: “Nếu giữ quy định cấp GCNBC thì cần phải có quy trình đơn giản và nhanh chóng. Trong giai đoạn điều tra, Điều tra viên nên cầm giấy yêu cầu của thân nhân vào trại hỏi bị can có đồng ý không, nếu đồng ý thì ghi rõ vào giấy, nếu không cũng phải ghi vào. Hoặc cũng có thể cho thân nhân, luật sư vào gặp bị can để hỏi cho rõ có yêu cầu luật sư hay không”.
Bà Lê Thị Nga (Phó Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Quốc hội) cho rằng việc bị cáo từ chối luật sư đây là vấn đề nan giải
Nói về vấn đề này, bà Lê Thị Nga, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Quốc hội cho rằng việc bị can từ chối luật sư đây là vấn đề nan giải: “Tôi có xem lướt qua hồ sơ luật sư Hoài cung cấp thì có 6 trường hợp bị can từ chối luật sư, đây là 1 vấn đề nan giải. Nhưng từ chối phải có lý do, vậy có quyền ép họ hay không?”.
“100% bị can từ chối luật sư nhưng sau đó lại mời luật sư tham gia. Khi tôi hỏi lý do thì họ giải thích… trong 4 bức tường, điều tra viên đã nói gì với họ. Tôi xin không được phép nói ra tại đây”, LS Hoài nói.
Nguyễn Sơn (Phó Chánh án TAND Tối cao) cho rằng có nhiều luật sư được cấp giấy chứng nhận bào chữa nhưng không tham phiên tòa.
Ông Nguyễn Sơn (Phó Chánh án TAND Tối cao) cho rằng: “Nhiều khi cấp GCNBC cho luật sư, nhưng luật sư lại không đến tham gia phiên tòa vì bận tham gia một phiên tòa khác quan trọng hơn. Luật sư cứ đăng ký tràn lan nhưng lại không tham dự phiên tòa. Chứ tòa hoãn nhiều lần trong khi chi phí tổ chức lại rất lớn, thời hạn xét xử có hạn. Có những lần luật sư thông đồng với bị cáo, hôm nay luật sư hoãn, lần sau tới lượt bị cáo. Nên chăng phải có ràng buộc?”
Đại tá Đoàn Tất Kỉnh (Phó Chánh văn phòng CQCSĐT Bộ Công an) không đồng ý việc hủy bỏ thủ tục cấp giấy chứng nhận bào chữa.
Đại tá Đoàn Tất Kỉnh (Phó Chánh văn phòng CQCSĐT Bộ Công an) hoàn toàn chia sẻ tâm tư của các luật sư. Đại tá Kỉnh cho rằng nhiều trường hợp cứ có luật sư vào là bị can phản cung. Ông không đồng tình việc bỏ thủ tục cấp GCNBC: “Theo tôi cần phải có thì mới bảo vệ nghiêm ngặt chặt chẽ, như chúng tôi được phân công thì mới vào được trại giam. Những trường hợp bị can từ chối luật sư thì kiểm sát viên vào hỏi lại sẽ khắc phục ngay, không cần luật mới. Đây thể hiện chưa tin tưởng nhau”.
Các đại biểu vẫn tiếp tục làm việc.