Việc sử dụng sữa công thức thay thế sữa mẹ vẫn đang là một thực trạng khá phổ biến. Đặc biệt trong bối cảnh xã hội tràn ngập các chiêu thức và công nghệ quảng cáo sản phẩm sữa.
Vì sao trẻ không được bú mẹ?
Tại khoa Phụ sản BV Đa khoa Mỹ Đức, mặc dù con gái Võ Nguyễn Ngọc Loan vừa chào đời hơn hai ngày nhưng sản phụ Nguyễn Thu Dung (quận 8, TP.HCM) đã chuẩn bị cho con mình hộp sữa mác ngoại dành cho trẻ 0-6 tháng tuổi với giá bán hơn 450.000 đồng. Vừa pha sữa cho con bú, chồng chị Dung là anh Võ Đại Lâm dẫn ra cả bài học về chất lượng sữa công thức hiện nay. Theo anh Lâm, chất lượng sữa hiện nay đứng đầu vẫn là các hãng sữa ngoại nhập, đảm bảo cho con phát triển tốt, đầy đủ chất dinh dưỡng cho bé theo nghiên cứu khoa học.
Một số bà mẹ mới sinh con cũng cho rằng thời buổi hiện nay dùng sữa mẹ quá tốn thời gian, lại phải thực hiện nhiều kiêng cữ, kỹ lưỡng cả trong ăn uống, đi lại gây phức tạp cho cuộc sống của các mẹ.
Chị Phùng Thị Thùy Linh (25 tuổi, Đầm Dơi, Cà Mau) vào BV Từ Dũ đợi đến ngày lâm bồn chia sẻ: “Tôi định sẽ cho bé uống sữa hộp (sữa công thức - PV). Lý do là ban đầu dự tính cho bé bú mẹ một, hai tháng đầu rồi mới chuyển sang bú bình nhưng lại lo thay đổi không tốt cho bé. Với lại cho con bú thì phải kích sữa thường xuyên, lại mất dáng ảnh hưởng đến công việc nên tôi và chồng quyết định cho bé bú bình. Vừa đầy đủ dinh dưỡng, lại vừa đảm bảo cho mẹ làm việc”.
Thực tế, có nhiều lý do liên quan đến việc vì sao các chị em lại không thích nuôi con bằng sữa mẹ từng được các nghiên cứu đề cập như truyền thống văn hóa, tình hình kinh tế, vấn đề phụ nữ lao động bên ngoài xã hội, trình độ văn hóa của cha mẹ, sự hiểu biết cũng như những thông tin sai lệch về nuôi con bằng sữa mẹ, phương pháp sinh nở cũng như tình trạng sức khỏe người mẹ, thời gian nghỉ thai sản...
Bên cạnh đó, những thông tin sai lệch vẫn được lan truyền từ trước đến nay như “cho con bú sẽ làm xấu ngực mẹ”, “cho ăn bột sớm trẻ mới cứng cáp”, “không đủ sữa cho con bú”… đã khiến không ít bà mẹ ở khu vực đô thị “cấm sữa mẹ” với con.
Sữa mẹ là nguồn dinh dưỡng tốt nhất cho trẻ sơ sinh. Ảnh: THIÊN CHƯƠNG
Hiểu sai bản chất sữa mẹ
Việc tiếp nhận quá nhiều thông tin trên mạng và sự tiếp thị quá lớn mạnh đến các bà mẹ được xem là một trong nhiều nguyên nhân đưa tới vấn đề các mẹ không thích nuôi con bằng sữa mẹ. Hiện nay vẫn có nhiều bệnh viện tổ chức hội nghị do hãng sữa tài trợ có các quảng cáo, băng rôn sản phẩm sữa.
Theo báo cáo của Bộ Y tế, việc bán sữa bên ngoài phòng y tá trưởng, quảng cáo trên bìa sổ khám sức khỏe, công ty sữa tặng quà ngay bệnh viện... vẫn tiếp diễn. Gần chục nhãn hàng vào tận các bệnh viện để tiếp cận, quảng bá sản phẩm thay thế sữa mẹ với nhân viên y tế. Khoảng 10% phụ nữ được hỏi cho biết họ nhận được các mẫu sản phẩm thay thế sữa mẹ miễn phí từ các công ty từ khi họ mang bầu hoặc khi sinh con.
Theo BS Nguyễn Thị Đan Thanh, khoa Sản BV Đa khoa Thủ Đức, việc nuôi con bằng sữa mẹ là giải pháp vô cùng quan trọng để giải quyết vấn đề suy dinh dưỡng của trẻ em hiện nay. Trong 1.000 ngày vàng đầu đời của trẻ thì có đến 720 ngày có sự tham gia của sữa mẹ.
Nhiều nghiên cứu đã chứng minh rằng 1.000 ngày vàng này trẻ được nuôi dưỡng đúng cách bằng sữa mẹ sẽ có hệ miễn dịch tốt và phát huy hết tiềm năng về thể chất, trí tuệ trong tương lai. Ngoài ra, nuôi con bằng sữa mẹ là cách giúp ngăn chặn được 1/5 nguy cơ tử vong ở trẻ dưới năm tuổi, tăng gấp 10 lần khả năng vượt qua những bệnh gây tử vong ở trẻ em như tiêu chảy, viêm phổi và sốt rét.
Trẻ được bú mẹ thời gian sau sinh sẽ có chỉ số thông minh cao hơn, khả năng học tập tốt hơn. Cho con bú còn góp phần hạn chế sinh đẻ vì khi trẻ bú, tuyến yên sẽ tiết ra prolactin, giúp ức chế rụng trứng, giảm khả năng sinh đẻ, giảm tỉ lệ ung thư vú của người mẹ.
“Yếu tố quan trọng đặc biệt mà bất cứ sữa công thức nào cũng không nhái được với sữa mẹ đó chính là: Nuôi con bằng sữa mẹ chính là điều kiện gắn bó mẹ con với nhau, có nhiều thời gian gần gũi tự nhiên và đó là yếu tố tâm lý quan trọng giúp cho sự phát triển hài hòa của đứa bé” - BS Thanh cho biết.
Theo số liệu của UNICEF, tỉ lệ 19,6% của Việt Nam là con số gần đội sổ của cả khu vực châu Á-Thái Bình Dương (chỉ hơn Thái Lan), thua rất xa tỉ lệ nuôi con bằng sữa mẹ ở Campuchia (65%), Lào (40%)... và chỉ bằng một nửa so với con số trung bình của cả thế giới (36%). Năm 2000, tỉ lệ nuôi con bằng sữa mẹ trong sáu tháng đầu ở Campuchia chỉ đạt 11%. Con số này tăng lên rất nhanh đến 60% vào năm 2005 và giữ mức 65% hiện tại. Trong khi đó, con số ở Việt Nam là 34% vào năm 1998, tụt nhanh xuống 15,5% năm 2005 và quanh quẩn ở mức 19,6% trong mấy năm qua. __________________________ Nghị định 100/NĐ-CP về kinh doanh, sử dụng sản phẩm dinh dưỡng cho trẻ nhỏ nghiêm cấm việc so sánh sản phẩm sữa thay thế sữa mẹ là tương đương hoặc tốt hơn sữa mẹ; cấm các quảng cáo có tên hoặc biểu tượng của sản phẩm sữa thay thế sữa mẹ, bình bú, vú ngậm nhân tạo… |