Thanh tra Chính phủ vừa ban hành thông báo kết luận thanh tra việc thực hiện pháp luật về quản lý, sử dụng đất đai; hoạt động thăm dò, khai thác cát, sỏi và quản lý đầu tư xây dựng trên địa bàn tỉnh Ninh Thuận.
Dự án Vườn quốc gia Núi Chúa chi sai hơn 600 triệu đồng. Ảnh minh họa: HNM
Đất thu hồi 5 năm vẫn bỏ trống
Theo cơ quan thanh tra, từ 2014 đến 2018, việc triển khai công tác lập, trình thẩm định điều chỉnh quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất cấp tỉnh còn chậm, chưa đảm bảo đồng bộ, chất lượng có mặt còn hạn chế; khả năng dự báo về chỉ tiêu đất năng lượng chưa phù hợp với nhu cầu phát triển năng lượng điện mặt trời trên địa bàn.
Trình tự, thủ tục một số hồ sơ giao đất, cho thuê đất còn thiếu sót, khuyết điểm. Trong đó, một số dự án điện mặt trời sử dụng đất thuộc vùng quy hoạch tưới của dự án thủy lợi, nhưng chưa xác định đầu tư kết hợp sản xuất nông nghiệp công nghệ cao.
Một số hồ sơ giao đất, cho thuê đất không có văn bản thẩm định nhu cầu sử dụng đất; không thẩm định điều kiện giao đất, cho thuê đất. Một số dự án cho phép chuyển mục đích sử dụng đất không đúng quy định…
Đặc biệt, có dự án vi phạm việc chuyển đổi mục đích sử dụng đất và quản lý rừng (dự án Khu vui chơi giải trí và trồng rừng phòng hộ ven biển), chồng lấn quy hoạch thăm dò, khai thác chế biến Titan và diện tích đất rừng, vi phạm trật tự xây dựng... dẫn đến chậm tiến độ thực hiện đầu tư, hiệu quả đầu tư thấp.
Tỉnh Ninh Thuận cũng chưa có kế hoạch, phương án cụ thể để khai thác quỹ đất đã thu hồi (của các dự án có vi phạm) theo đúng quy định của pháp luật, có những khu đất thu hồi từ năm 2015 hiện vẫn để trống.
Thanh tra Chính phủ còn chỉ ra việc đôn đốc thực hiện nghĩa vụ tài chính đất đai của địa phương này chưa thường xuyên, kịp thời; đến thời điểm thanh tra (30-6-2019) số tiền còn phải thu là 27,415 tỉ đồng.
Cạnh đó, việc quản lý quỹ đất công ích không chặt chẽ, dẫn đến sử dụng đất sai mục đích (TP Phan Rang - Tháp Chàm, huyện Ninh Hải), hầu hết các địa phương cho thuê đất nông nghiệp không thông qua đấu giá, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất trên đất công ích…
Thanh tra Chính phủ kiến nghị Thủ tướng kiểm điểm chủ tịch và các phó chủ tịch UBND tỉnh Ninh Thuận. Ảnh chụp màn hình
Lúng túng thực hiện các dự án BT
Đối với công tác quản lý nhà nước về đầu tư xây dựng, Thanh tra Chính Phủ cho rằng lãnh đạo UBND tỉnh Ninh Thuận còn thiếu kiên quyết trong công tác chỉ đạo, điều hành đối với một số nội dung; các Sở, ngành, địa phương chưa làm hết trách nhiệm trong việc tham mưu, phối hợp xử lý các vấn đề liên quan đến nhiều ngành, địa phương.
Tại một số dự án đầu tư xây dựng từ nguồn vốn nhà nước, công tác lập, thẩm định, phê duyệt dự án chưa tuân thủ quy định về trình tự, thủ tục; lựa chọn nhà thầu tư vấn khảo sát, thiết kế dự toán chưa đạt yêu cầu, chất lượng thấp; công tác lựa chọn nhà thầu chưa đảm bảo quy định về công khai, điều kiện chỉ định thầu; bàn giao đưa vào sử dụng các dự án còn chậm, để công trình xuống cấp....
Những thiếu sót trên dẫn đến việc phát sinh chi phí đầu tư xây dựng, chậm tiến độ dự án đầu tư, có nguy cơ lãng phí, thiệt hại ngân sách nhà nước, làm giảm hiệu quả đầu tư. Một số vi phạm về kinh tế, tài chính cần phải được xử lý như phê duyệt lại dự toán, điều chỉnh giá trị hợp đồng xây dựng, giảm trừ thanh quyết toán và thu hồi về ngân sách nhà nước với số tiền gần 28,367 tỉ đồng.
Đáng chú ý, theo Thanh tra Chính phủ, việc thực hiện các dự án xây dựng - chuyển giao (BT) trên địa bàn tỉnh Ninh Thuận còn thể hiện sự lúng túng của các cơ quan quản lý nhà nước cũng như Nhà đầu tư. Cụ thể là trong việc thực hiện các quy định về dự án BT, giao và cho thuê đất, xác định giá đất cụ thể để giao cho Nhà đầu tư dự án BT còn thiếu chặt chẽ...
Điều này khiến các dự án BT bị chậm, không đảm bảo tiến độ để bàn giao đưa vào sử dụng; chậm giao đất để thanh toán cho nhà đầu tư, gây lãng phí nguồn lực đất đai và ảnh hưởng đến hiệu quả của nhà đầu tư.
Tại một số dự án không sử dụng vốn nhà nước, nhiều vi phạm cũng được cơ quan thanh tra chỉ rõ. Trong đó, việc triển khai thủ tục lựa chọn chủ đầu tư một số dự án chưa thực hiện theo đúng quy trình; việc thẩm định, phê duyệt chủ trương đầu tư, cấp giấy chứng nhận đầu tư có nhiều hạn chế, khuyết điểm; công tác giải phóng mặt bằng, hỗ trợ đầu tư hạ tầng kỹ thuật cấp điện, cấp nước ngoài hàng rào dự án theo cam kết của UBND tỉnh còn chậm…
Thanh tra Chính phủ kết luận trách nhiệm khi để xảy ra các vi phạm như đã nêu thuộc về chủ tịch, phó chủ tịch UBND tỉnh Ninh Thuận; UBND các huyện, TP; Giám đốc các Sở, ngành và đơn vị liên quan.
Kiến nghị thu hồi hơn 188 tỉ đồng Thanh tra Chính phủ kiến nghị Thủ tướng kiểm điểm trách nhiệm chủ tịch và các phó chủ tịch UBND tỉnh Ninh Thuận có liên quan đến các vi phạm, khuyết điểm nêu trong kết luận thanh tra. Đồng thời, chủ tịch UBND tỉnh có trách nhiệm tổ chức kiểm điểm, làm rõ trách nhiệm và xử lý theo thẩm quyền được phân cấp; chỉ đạo thủ trưởng các đơn vị có liên quan nghiêm túc kiểm điểm, làm rõ trách nhiệm của từng tổ chức, cá nhân có liên quan đến các thiếu sót, vi phạm. Đặc biệt, Thanh tra Chính phủ kiến nghị thu về ngân sách số tiền hơn 188 tỉ đồng. Đây là số tiền đã chi sai quy định tại các dự án Hồ chứa nước sông Than (11,028 tỉ đồng), dự án Vườn quốc gia Núi Chúa (604 triệu đồng)…; và tiền của các tổ chức, cá nhân nợ tiền cấp quyền khai thác khoáng sản. Mới đây, Văn phòng Chính phủ có văn bản thông báo ý kiến của Phó Thủ tướng Thường trực Trương Hòa Bình về việc đồng ý với các kiến nghị của Thanh tra Chính phủ. |