Thị trường vốn, bất động sản 'tiềm ẩn rủi ro'

Sáng 11-10, tại phiên họp thứ 16, Uỷ ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về báo cáo kinh tế - xã hội, dự toán ngân sách năm 2022 và kế hoạch năm 2023.

Báo cáo Uỷ ban Thường vụ Quốc hội, Chính phủ nhìn nhận các thị trường vốn, bất động sản, thời gian qua phát triển mạnh nhưng tiềm ẩn rủi ro, khó khăn.

Chủ nhiệm Uỷ ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh. Ảnh: PHẠM THẮNG

Đáng chú ý, với tín dụng bất động sản, theo Chính phủ, thị trường chứng khoán gần đây biến động lớn, các mã cổ phiếu của nhiều doanh nghiệp kinh doanh bất động sản giảm mạnh, ảnh hưởng tới giá trị tài sản bảo đảm bằng cổ phiếu của nhiều doanh nghiệp tại một số tổ chức tín dụng.

Trong khi đó, thị trường bất động sản biến động mạnh, tình trạng thổi giá, gây sốt ảo bất động sản, tình trạng đấu giá đất với giá cao bất thường… ảnh hưởng tới cấp tín dụng, định giá tài sản bảo đảm của tổ chức tín dụng.

“Cấp tín dụng với bất động sản là đầu tư dài hạn nhưng vốn huy động được chủ yếu là ngắn hạn. Chênh lệch kỳ hạn và lãi suất giữa nguồn vốn và cho vay với lĩnh vực này là rủi ro lớn đối với các ngân hàng” - báo cáo Chính nêu rõ.

Cũng theo báo cáo Chính phủ, số dư đầu tư trái phiếu doanh nghiệp của các tổ chức tín dụng vào trái phiếu doanh nghiệp với mục đích xây dựng, kinh doanh bất động sản những năm gần đây có xu hướng tăng dần. Với tình hình diễn biến thị trường trái phiếu doanh nghiệp xảy ra một số hiện tượng tiêu cực như vừa qua, Chính phủ đánh giá việc đầu tư vào trái phiếu doanh nghiệp của tổ chức tín dụng còn tiềm ẩn nhiều rủi ro.

Báo cáo của Chính phủ thể hiện thị trường đang có 440 mã trái phiếu niêm yết, quy mô giao dịch bình quân chín tháng khoảng 7.000 tỉ đồng một phiên, tăng gần 14% so với tháng 8. Giá trị giao dịch bình quân chín tháng là 9.250 tỉ đồng một phiên, giảm gần 19% so với bình quân 2021.

Thẩm tra báo cáo của Chính phủ, Uỷ ban Kinh tế nhận định thị trường chứng khoán có tốc độ tăng trưởng nhanh, là kênh huy động vốn trung - dài hạn cho nền kinh tế, song biến động và tiềm ẩn rủi ro.

Đại diện cơ quan thẩm tra, Chủ nhiệm Uỷ ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh cho rằng quy mô thị trường trái phiếu doanh nghiệp ngày càng được mở rộng nhưng có giai đoạn tăng nóng. Mặt khác, cơ cấu thị trường còn thiếu cân đối; chất lượng phát hành trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ chưa cao.

“Thị trường này cũng tồn tại hiện tượng sử dụng vốn huy động qua phát hành trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ sai mục đích, thiếu minh bạch” - ông Thanh nói và dẫn chứng vụ việc xảy ra tại Công ty cổ phần Tập đoàn Đầu tư An Đông và các tổ chức liên quan, cùng những vụ việc khác liên quan tới thị trường trái phiếu (như vụ Tân Hoàng Minh- PV), chứng khoán (vụ Tập đoàn FLC- PV)…

Theo Uỷ ban Kinh tế, những vụ việc nói trên đã gây nhiều hệ luỵ với phát triển bền vững thị trường vốn, xã hội, gây mất niềm tin của người dân và nhà đầu tư.

Có ý kiến thuộc Uỷ ban Kinh tế đề nghị cần làm rõ trách nhiệm của các cơ quan quản lý nhà nước khi để xảy ra sự việc như vậy. Cơ quan thẩm tra cũng đề nghị Chính phủ cần có đánh giá thận trọng, chính xác về mức độ ảnh hưởng, để có giải pháp phù hợp, bảo đảm sự phát triển an toàn, lành mạnh, bền vững của thị trường tiền tệ, thị trường vốn.

Với thị trường bất động sản, ông Thanh nêu tình trạng “đẩy giá” gây sốt ảo bất động sản. Rủi ro liên thông giữa thị trường vốn với hệ thống các tổ chức tín dụng và thị trường bất động sản gia tăng.

Một số ý kiến tại Uỷ ban Kinh tế cho rằng điều hành, quản lý nhà nước đối với các thị trường này còn “chuyển trạng thái đột ngột”, đã có những ảnh hưởng nhất định đến thị trường và niềm tin của nhà đầu tư.

“Cần nhận diện những rủi ro, có các giải pháp cụ thể để vừa bảo đảm an toàn, vừa thúc đẩy sự phát triển của các thị trường, phục vụ tăng trưởng và phát triển kinh tế” - báo cáo thẩm tra Uỷ ban Kinh tế khuyến nghị.

Bắt bà Trương Mỹ Lan – Chủ tịch Tập đoàn Vạn Thịnh Phát

ĐỨC MINH