Trong vụ án Việt Á, ở Bộ Khoa học và Công nghệ (KH&CN), đã xảy ra hành vi phạm tội trong việc giao nhiệm vụ, nghiên cứu, nghiệm thu, chuyển giao và thông tin tuyên truyền khen thưởng.
 |
Test xét nghiệm của Công ty Việt Á |
3 sai phạm ở Bộ KH&CN
Theo KLĐT, khi dịch Covid bùng phát, biết Chính phủ và Bộ KH&CN có chủ trương nghiên cứu chế tạo sinh phẩm phòng, chống dịch, Phan Quốc Việt, chủ tịch Công ty Việt Á, đã thông đồng với Trịnh Thanh Hùng (khi đó là phó vụ trưởng Vụ KH&CN các ngành kinh tế kỹ thuật Bộ KH&CN) để được tham gia đề tài nghiên cứu, chế tạo Test xét nghiệm Covid.
CQĐT xác định quá trình nghiệm thu, chuyển giao; thông tin tuyên truyền và khen thưởng đề tài nghiên cứu, chế tạo kit test xét nghiệm, các cá nhân tại Bộ KH&CN đã có 3 sai phạm.
Thứ nhất, tự ý đưa Công ty Việt Á tham gia phối hợp thực hiện đề tài theo tác động đề nghị của Phan Quốc Việt và Trịnh Thanh Hùng trái quy định.
Thứ hai, Bộ KH&CN để Bộ Y tế cấp số đăng ký lưu hành Test xét nghiệm Covid (là tài sản Nhà nước) cho Công ty Việt Á, trái quy định pháp luật. Ngoài ra, Bộ KH&CN còn tổ chức họp báo, ra thông cáo báo chí về kết quả nghiên cứu và cấp số đăng ký đề tài cho Công ty Việt Á.
Thứ ba, Bộ GD&ĐT, Bộ KH&CN và UBND TP.HCM khen thưởng, đề nghị khen thưởng cho Việt Á không đúng đối tượng, thành tích, công trạng; thông tin tuyên truyền không đúng sự thật, giúp hỗ trợ truyền thông, quảng bá hình ảnh cho test xét nghiệm và Công ty Việt Á…
Các hành vi nêu trên tạo điều kiện để Công ty Việt Á biến test xét nghiệm từ sản phẩm nghiên cứu thuộc sở hữu Nhà nước, thành sản phẩm thuộc sở hữu của công ty; sản xuất thương mại hóa thu lợi bất chính, gây thiệt hại nghiêm trọng tài sản Nhà nước, với số tiền 18,98 tỉ đồng.
Tay nhúng chàm vì chiếc túi màu xanh
Sau khi Công ty Việt Á được tham gia nghiên cứu Đề tài, được Bộ Y tế cấp số lưu hành, sản xuất và tiêu thụ Test xét nghiệm, Phan Quốc Việt đã đưa tiền cảm ơn cho Chu Ngọc Anh (cựu bộ trưởng KH&CN), Phạm Công Tạc (cựu thứ trưởng KH&CN) và Trịnh Thanh Hùng.
Trong đó, Chu Ngọc Anh nhận 200.000 USD, tương đương 4,6 tỉ đồng; Phạm Công Tạc nhận 50.000 USD, tương đương 1,1 tỉ đồng; Trịnh Thanh Hùng nhận số tiền lớn nhất, 350.000 USD, tương đương 8 tỉ đồng.
Theo lời khai của Phan Quốc Việt, Hùng là người có vai trò quyết định, giúp Việt Á được tham gia nghiên cứu, sử dụng kết quả nghiên cứu, lập hồ sơ đăng ký và được Bộ Y tế cấp số đăng ký lưu hành. Vì vậy, bị can Việt và Hùng có thỏa thuận ăn chia % doanh thu tiêu thụ Test xét nghiệm.
Bị can Việt đã 2 lần đưa tổng cộng 350.000 USD tại nhà riêng của Hùng.
Lần thứ nhất, ngày 26-8-2020, cựu chủ tịch Việt Á nhắn tin cho Hùng: ''Có ít O2 rùi, tự tin đi Hà Nội'' và hẹn qua chờ ở nhà Hùng.
Hơn 18 giờ cùng ngày, Việt đến nhà gặp Hùng, xách theo túi màu xanh có đựng 100.000 USD. Cả hai ngồi ở phòng khách, bị can Việt nói: "Em mới nhận được ít thanh toán, em có tí cảm ơn anh…''.
Lần thứ hai, ngày 9-9-2021, bị can Việt gọi điện qua Viber cho Hùng hẹn gặp. Khi đến nhà Hùng, Việt xách chiếc túi màu xanh có 250.000 USD. Hai người nói chuyện khoảng 30 phút về công tác phòng chống dịch, việc sản xuất kinh doanh Test xét nghiệm…
Sau đó bị can Việt đưa túi màu xanh cho Hùng và nói: ''Em có tí quà chúc Tết anh''.
Tại CQĐT, Hùng thừa nhận việc thỏa thuận ăn chia % doanh thu của Công ty Việt Á và 2 lần nhận tiền từ chủ tịch công ty này.
Hùng còn khai rằng có mối quan hệ thân thiết với Phan Quốc Việt khi Công ty Việt Á phối hợp Học viện Quân y thực hiện đề tài nghiên cứu, sản xuất Test xét nghiệm vi khuẩn Lao năm 2021-2023.
Vì vậy, khi Học viện Quân y gửi văn bản đến Bộ KH&CN đề xuất thực hiện đề tài, với mục đích giúp Công ty Việt Á, bị can Hùng đã có nhiều hành vi tác động để công ty này được tham gia nghiên cứu, cấp phép số đăng ký lưu hành.
Từ các sai phạm này, CQĐT đề nghị VKS truy tố 3 cá nhân Bộ KH&CN gồm Chu Ngọc Anh, cựu bộ trưởng KH&CN; Phạm Công Tạc, cựu thứ trưởng KH&CN, về tội vi phạm quy định về quản lý tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí; Trịnh Thanh Hùng về tội nhận hối lộ.
