Ngày 29-6, sau khi xuất hiện thông tin phát hiện 2 cổng thành trên khu vực Thượng Thành, Trung tâm Bảo tồn di tích Cố đô Huế đã thông tin về vụ việc.
Theo đó, cả 2 cổng xây bằng gạch vồ nằm hai bên đông thành Thủy Quan, lối vào sông Ngự Hà, được phát hiện sau khi di dời dân khỏi khu vực Thượng Thành (TP Huế).
Ngôi nhà phía trước được di dời, một cổng thành lộ ra. Ảnh: N.DO
Cổng thứ nhất nằm bên phải cống Lương Y, xây theo hình thức cổng vòm dày khoảng 60cm, rộng 80cm, cao 100cm, phía dưới là những tảng đá xanh còn nguyên vẹn.
Cổng thứ hai nằm bên trái cầu Lương Y, phía sau nhà bà Lê Thị Đào (126 đường Xuân 68). Cổng này đã bị người dân bịt kín bởi lớp bờ lô từ trước đó.
Trung tâm Bảo tồn di tích Cố đô Huế cho biết đã từng khảo sát hệ thống pháo đài trên kinh thành và lô cốt trên Thượng Thành, lưu giữ hình ảnh, trong đó có hai cổng này.
Trong tài liệu về kinh thành Huế của Lesopld Cardière có địa danh và bản đồ cập nhật vị trí cửa trái và cửa phải của đông thành Thủy Quan. Trong Đại Nam nhất thống chí, khu vực này đặt đại bác và có vệ binh canh giữ, là một vị trí rất quan trọng trên hệ thống Ngự Hà và kinh thành Huế.
Cận cảnh cổng thành. Ảnh: N.DO
Mấy chục năm qua, do người dân xây dựng nhà ở khu vực Thượng Thành nên những người khác ít để ý đến những chiếc cổng này. Tuy nhiên, Trung tâm đã nắm được thông tin từ rất lâu nên khi san ủi mặt bằng đã chủ động cắm biển cảnh báo cẩn thận khi thu dọn mặt bằng tại khu vực này.
"Sắp tới chúng tôi sẽ có các giải pháp để tôn tạo, bảo vệ, trùng tu và phát huy giá trị 2 cổng thành cùng các điểm di tích trong quần thể di tích cố đô Huế" - ông Võ Lê Nhật, Giám đốc Trung tâm Bảo tồn Di tích cố đô Huế cho biết.
Theo nhà nghiên cứu Nguyễn Xuân Hoa, nguyên Giám đốc Sở Văn hóa - Thông tin tỉnh Thừa Thiên - Huế, đông thành Thủy Quan là khu vực phòng thủ trọng yếu của hệ thống kinh thành Huế xưa. Chắc chắn những cổng thành này được xây dựng cùng thời điểm với kinh thành Huế bởi nó mang lối kiến trúc và cách thức xây dựng đồng dạng với kinh thành, có tính thẩm mỹ độc đáo. Tuy nhiên, có thể vì một số lý do bí mật về phòng thủ nên những cổng thành này ít được nhắc đến.