Buổi trưa, khu vườn thật yên tĩnh. Ngoài kia nắng tràn trên bờ ruộng, bờ cỏ, ruộng sau gặt đất thật hoang như chỉ dành cho những chú bò uể oải. Ao lặng, gió mơn man mát. Mùa này thật thích, nắng chạy rong trải mật vàng từ ngoài ruộng cỏ nắng vào đến vườn.
Cá rô đồng.
Sau những cơn mưa lớn ngập nước là những ngày nắng ráo, đất đang khô, bắt đầu dẻ lại, mềm, xốp, vẽ đầy những lối đi của côn trùng. Khu vườn đầy sinh khí chuẩn bị bước vào mùa mới, những con giun đất làm mồi câu cá rô thì tuyệt. Sau những ngày mưa, cá từ đồng lạc trôi vào ao sinh sôi nảy nở, lượn lờ, đứng bên này ao nghe tiếng quẫy nước lóc bóc bờ bên kia.
Cá rô tạp mồi, mà mồi giun ngo ngoe thì càng hấp dẫn, thử kiếm cái cần trúc, gắn lưỡi câu, gắn đầu dây câu một ống trúc nhỏ xíu làm phao, dùng cuốc lật một nhát đất lật lên, loi nhoi mấy chú giun.
Cần vừa thả xuống cái ống trúc đã nhấp nhô, chớ vội giật. Chờ đó, đợi chú rô đã nuốt được mồi cần vít nặng và kéo rê cái ống trúc chúi đầu xuống nước, hơi lậm lậm tí hãy giật nhé.
Cái cần câu tự tạo vẫn bắt được mớ cá rô phi và một chú cá rô mề. Chọn những con nhỏ dành cho chú gà trống đá ngoài kia đang ngỏng cổ chờ. Những con rô phi bằng bàn tay người lớn để nghĩ ngợi đến bữa ăn chiều.
Cá rô vừa câu được còn tươi rói. Ảnh: Tư liệu
Chuẩn bị nấu canh cá rô với cải. Ảnh: Tư liệu
Nhìn mấy chú cá rô búng lên búng xuống khi nằm trong giỏ, tôi lại nghĩ ngay đến mấy liếp cải ngoài vườn với món canh rau ngọt mát...
Mấy con cá được đánh vảy, mổ ruột sạch sẽ, đổ nước rồi bỏ cá vào hấp trên xửng hay luộc cũng được. Nhưng theo tôi thì nên bỏ xửng hấp, vừa hấp vừa xem chừng chín tới, đừng để chín quá, thịt không bả, cá sẽ ngon hơn.
Cá chín, lấy ra để nguội, gỡ nạc, bỏ hết xương, nước hấp được lọc kỹ để dùng nấu canh.
Đập củ hành hay nén (hành tăm) khử dầu tao cá, băm chút gừng, chút nước mắm ngon, chút tiêu, cho nước luộc cá, thêm lượng nước vừa đủ, nấu sôi, bỏ rau cải cắt khúc, sôi thêm lượt nữa, nêm thêm chút mắm hay muối, nếm thử là bắc xuống khỏi bếp.
Bát canh cá rô. Ảnh: Tư liệu
Canh rau cải cá rô là món ăn đơn giản, nhà quê nhưng lại cầu kỳ ở cách làm. Bởi người nấu món canh chăm chút từ khâu hấp và gỡ cá, hấp vừa chín tới để cá khỏi nát, mềm, thịt cá vẫn còn giữ độ dai.
Gỡ cá cũng kỳ công, bởi nếu không để tâm sẽ để sót xương cá thì xem như món canh chưa thành công.
Canh cá rô đồng thanh mát lắm, thịt cá dai dai ngọt, cay cay mùi rau cải và thơm thơm của mùi gừng. Vị ngọt của nước là tổng hòa của ba nguyên liệu đó, như thể nó sinh ra là phải đi với nhau thì mới nên hình nên vóc.