Sáng 25-12, Văn phòng Chủ tịch nước họp báo công bố các Luật đã được Quốc hội thông qua tại kỳ họp thứ 6 vừa qua, trong đó có Luật Căn cước 2023.
Luật Căn cước gồm 7 chương, 46 điều, có hiệu lực thi hành từ ngày 1-7-2024.
Thông tin về một số nội dung mới trong Luật, Trung tướng Lê Quốc Hùng, Thứ trưởng Bộ Công an, cho biết lần này đối tượng áp dụng được mở rộng hơn so với Luật Căn cước công dân 2014. Theo đó, ngoài áp dụng đối với công dân Việt Nam, cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan, Luật này còn áp dụng đối với người gốc Việt Nam chưa xác định được quốc tịch đang sinh sống tại Việt Nam.
Luật Căn cước 2023 quy định mở rộng, tích hợp nhiều thông tin khác của công dân và người gốc Việt Nam trong các cơ sở dữ liệu khác vào Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, Cơ sở dữ liệu căn cước so với Luật Căn cước công dân 2014, để trực tiếp phục vụ cho việc ứng dụng tiện ích của thẻ căn cước, căn cước điện tử, kết nối, chia sẻ thông tin người dân.
Cũng theo Thứ trưởng Bộ Công an, Luật Căn cước mới đã sửa đổi, bổ sung theo hướng lược bỏ vân tay; sửa quy định về thông tin số thẻ căn cước; dòng chữ “căn cước công dân, quê quán, nơi thường trú, chữ ký của người cấp thẻ” được sửa thành “số định danh cá nhân, căn cước, nơi đăng ký khai sinh, nơi cư trú trên thẻ căn cước...”.
“Việc thay đổi, cải tiến như trên để tạo thuận lợi hơn cho người dân trong quá trình sử dụng thẻ căn cước, hạn chế việc phải cấp đổi thẻ căn cước và bảo đảm tính riêng tư của người dân”- theo ông Hùng.
Cạnh đó, các thông tin căn cước của người dân cơ bản sẽ được lưu trữ, khai thác, sử dụng thông qua chip điện tử trên thẻ căn cước.
Đối với những thẻ căn cước công dân đã cấp, lãnh đạo Bộ Công an khẳng định “vẫn còn nguyên giá trị sử dụng, không bị tác động bởi quy định này”.
Luật Căn cước 2023 cũng bổ sung quy định về quản lý, cấp thẻ căn cước cho người dưới 14 tuổi, theo đó, việc này được thực hiện theo nhu cầu. Với người từ đủ 14 tuổi trở lên, làm thẻ căn cước là bắt buộc.
Luật cũng bổ sung quy định cấp giấy chứng nhận căn cước cho người gốc Việt Nam chưa xác định được quốc tịch. Đây là nội dung mới so với quy định của Luật Căn cước công dân 2014 nhằm bảo đảm quyền, lợi ích của người gốc Việt Nam chưa xác định được quốc tịch đang sinh sống tại Việt Nam, phục vụ tốt hơn công tác quản lý Nhà nước về dân cư.
Ngoài ra, Luật Căn cước năm 2023 còn bổ sung quy định về việc tích hợp một số thông tin có tính ổn định, được sử dụng thường xuyên của người dân ngoài thông tin về căn cước vào thẻ căn cước.
Lãnh đạo Bộ Công an cho biết việc sử dụng các thông tin tích hợp từ thẻ căn cước có giá trị tương đương việc cung cấp thông tin hoặc sử dụng các giấy tờ có chứa thông tin đó trong thực hiện thủ tục hành chính, dịch vụ hành chính công và giao dịch dân sự, kinh tế, thương mại.
Việc này giúp giảm giấy tờ cho người dân, tạo thuận lợi cho người dân trong thực hiện giao dịch dân sự, thực hiện chuyển đổi số, cải cách thủ tục hành chính.
Với trường hợp cấp đổi, cấp lại thẻ căn cước; trình tự, thủ tục cấp, đổi lại thẻ căn cước, Luật Căn cước 2023 quy định bổ sung việc cấp lại thẻ căn cước được thực hiện trực tuyến trên cổng dịch vụ công, ứng dụng định danh quốc gia (người dân không phải đến cơ quan quản lý căn cước để thực hiện thủ tục).
Cơ quan quản lý căn cước sử dụng thông tin về ảnh khuôn mặt, vân tay, mống mắt đã được thu nhận lần gần nhất và các thông tin hiện có trong Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, Cơ sở dữ liệu căn cước để cấp lại thẻ căn cước cho người dân.
Luật quy định trong thời hạn 7 ngày làm việc kể từ ngày nhận đủ hồ sơ, cơ quan quản lý căn cước phải cấp, cấp đổi, cấp lại thẻ căn cước. Quy định này áp dụng chung trên toàn quốc, không phân biệt theo địa bàn cư trú của người dân như Luật Căn cước công dân 2014.
Để tạo điều kiện cho công dân, Luật đã quy định chuyển tiếp theo hướng thẻ căn cước công dân đã được cấp trước ngày Luật này có hiệu lực thi hành có giá trị sử dụng đến hết thời hạn được in trên thẻ. Công dân khi có nhu cầu được cấp đổi sang thẻ căn cước.
Các loại giấy tờ có giá trị pháp lý đã phát hành sử dụng thông tin từ chứng minh nhân dân, căn cước công dân được giữ nguyên giá trị sử dụng; cơ quan Nhà nước không được yêu cầu công dân thay đổi, điều chỉnh thông tin về chứng minh nhân dân, căn cước công dân trong giấy tờ đã cấp.
Ngoài ra, thẻ căn cước công dân, chứng minh nhân dân hết hạn sử dụng từ ngày 15-1-2024 đến trước ngày 30-6-2024 sẽ tiếp tục có giá trị sử dụng đến hết ngày 30-6-2024.
