Ngày 18-7, tại TP.HCM, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã chủ trì hội nghị lần thứ nhất Hội đồng Điều phối vùng Đông Nam Bộ.
Phát biểu kết luận, Thủ tướng Phạm Minh Chính nhìn nhận việc ra đời Hội đồng Điều phối vùng Đông Nam Bộ là để phối hợp, liên kết trong vùng.
Hoàn thành quy hoạch vùng càng sớm càng tốt
Theo Thủ tướng, sau hội nghị này thì một hoặc hai tháng tới, Hội đồng Điều phối vùng Đông Nam Bộ (gọi tắt là Hội đồng) sẽ họp lại, kiểm điểm xem là việc gì đã thực hiện được, việc gì chưa thực hiện được để tháo gỡ ngay.
Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính phát biểu kết luận hội nghị. Ảnh: BẢO PHƯƠNG |
“Chúng ta làm như vậy mới có kết quả được” - Thủ tướng nói và cho rằng nếu đợi sáu tháng mới họp một lần thì quá trễ trong khi công việc diễn ra hàng ngày, nhanh chóng và khó lường.
Thủ tướng đề nghị thành viên Hội đồng vùng cần tập trung chỉ đạo, đôn đốc, hướng dẫn việc thực hiện các mục tiêu, nhiệm vụ, chương trình, dự án, các hoạt động liên kết vùng bảo đảm đồng bộ, nhất quán và hiệu quả, phù hợp với quy định pháp luật và các quy hoạch được cấp có thẩm quyền phê duyệt.
Từ nay đến cuối năm 2023, Thủ tướng mong vùng Đông Nam Bộ tập trung thực hiện ba đột phá chiến lược gồm xây dựng thể chế, phát triển hạ tầng chiến lược và đào tạo nguồn nhân lực gắn với ba động lực tăng trưởng gồm tiêu dùng, đầu tư, xuất khẩu. Thủ tướng khẳng định vùng Đông Nam Bộ phải là khu vực tiên phong bởi vùng đóng góp hơn 30% GDP với khoảng gần 45% ngân sách cả nước, 32% xuất khẩu.
Thủ tướng Phạm Minh Chính trao đổi với các đại biểu bên lề hội nghị. Ảnh: BẢO PHƯƠNG |
Về quy hoạch, Thủ tướng cho rằng đây là vấn đề đòi hỏi rất cấp bách. Hiện Chính phủ mới phê duyệt quy hoạch vùng Tây Nam Bộ, còn quy hoạch Đông Nam Bộ phải hoàn thành càng sớm càng tốt và quy hoạch của TP.HCM cần thu hẹp lộ trình.
“Quy hoạch phải lâu dài, có tư duy đổi mới, tầm nhìn chiến lược, phát huy được tối đa tiềm năng khác biệt, cơ hội nổi trội, lợi thế cạnh tranh của vùng và phải hạn chế, phải hóa giải được những mâu thuẫn, tồn tại, hạn chế, yếu kém của vùng” - Thủ tướng nhấn mạnh và đề nghị trước mắt vùng Đông Nam Bộ cần tập trung xử lý ba vấn đề: Ách tắc giao thông, bảo vệ môi trường và nhà ở công nhân, người có thu nhập thấp.
Thủ tướng Phạm Minh Chính cũng đề nghị các thành viên nghiên cứu các vấn đề có tính chất liên vùng cần có chỉ đạo thống nhất để tổ chức thực hiện.
“Cơ chế của Hội đồng không phải là một cấp hành chính, không thể thay được cấp ủy, chính quyền nhưng giúp Thủ tướng điều phối, liên kết mà đây là vấn đề yếu trong thời gian qua” - Thủ tướng nhìn nhận và đề nghị nếu có những vấn đề phát sinh thực tế trên địa bàn liên quan đến nhiều địa phương thì khẩn trương đề xuất với Hội đồng. Trên cơ sở đó, Hội đồng tham mưu đề xuất các cấp có thẩm quyền để giải quyết nhanh.
Từ Nghị quyết 98 sẽ có cơ chế cho vùng Đông Nam Bộ
Thủ tướng yêu cầu vùng Đông Nam Bộ cần chủ động nghiên cứu, đề xuất các cơ chế đột phá cho vùng.
“Đã đột phá thì phải có cơ chế ưu tiên mới làm được, còn đột phá mà không có cơ chế, không có nguồn lực thì không được” - Thủ tướng nói và cho rằng nếu có khó khăn về tài chính thì phải có cơ chế, chính sách để huy động nguồn lực với nguyên tắc nguồn lực bắt nguồn từ tư duy, động lực bắt nguồn từ sự đổi mới và sức mạnh bắt nguồn từ nhân dân.
Trên tinh thần này, Thủ tướng cho biết đang chỉ đạo thành lập tổ công tác, nghiên cứu đường sắt tốc độ cao theo nghị quyết của Bộ Chính trị và đến cuối nhiệm kỳ phải hình thành các dự án, các cơ chế để kêu gọi nguồn lực đầu tư, trong đó có đường sắt Bắc – Nam.
“Đây là vướng mắc mà nếu như mình không làm thì các nước khác cạnh tranh, mình không đủ sức cạnh tranh thì hàng hóa của mình sẽ không sẽ không lưu thông được” – Thủ tướng nói.
Ra mắt Hội đồng Điều phối vùng Đông Nam Bộ. Ảnh: BẢO PHƯƠNG |
Thủ tướng cũng đề nghị vùng Đông Nam Bộ đi đầu, gương mẫu trong đổi mới sáng tạo. Thủ tướng cho biết sẽ hình thành Trung tâm đổi mới sáng tạo TP.HCM, Trung tâm dữ liệu quốc gia của vùng TP.HCM và Trung tâm công nghiệp, dịch vụ trọng điểm của cả nước mà điều này cần quyết tâm và phối hợp của các bộ.
Đi sâu vào cơ chế huy động nguồn lực, Thủ tướng cho rằng cần phải có cách huy động, trong đó tiền đầu tư của nhà nước phải được dùng tiết kiệm, trọng tâm, trọng điểm, lấy đầu tư của nhà nước dẫn dắt đầu tư tư nhân và kích hoạt mọi nguồn lực xã hội. Đồng thời phải thành lập quỹ đầu tư để huy động nguồn lực.
Cũng theo Thủ tướng, phải phát huy cơ chế hợp tác công tư, vay vốn. Trong đó khi vay vốn phải có khả năng, lộ trình trả nợ và vay vốn là để đầu tư chứ không phải tiêu dùng. Thủ tướng nhìn nhận vẫn còn dư địa để huy động nguồn lực từ việc vay vốn bằng cơ chế phát hành trái phiếu.
Song song nguồn lực về tài chính, vùng Đông Nam Bộ cũng cần có giải pháp nâng cao nguồn nhân lực.
Thủ tướng Phạm Minh Chính đề nghị trong tháng 7 này, các tỉnh, thành phải thành lập bộ phận giúp việc, bám sát quyền hạn của Hội đồng để tham mưu.
“Từ đây đến cuối năm, các công việc phải làm đến nơi đến chốn, không hình thức, không hành chính, đã làm là phải ra sản phẩm, ra của cải vật chất ta, phải lượng hoá, cân đo đong đếm được và phải đôn đốc các quy hoạch, thúc đẩy đầu tư công” - Thủ tướng nhấn mạnh.
Đặc biệt, về cơ chế, chính sách đặc thù của vùng, Thủ tướng khẳng định từ Nghị quyết 98 sẽ nghiên cứu, bổ sung, mở rộng cơ chế, chính sách cho vùng.
Thủ tướng cũng đề nghị các cơ quan cố gắng trình cấp có thẩm quyền về Quỹ phát triển hạ tầng vùng trong quý III-2023 và các bộ, ngành, địa phương kiện toàn các tổ chức bộ máy giúp việc nhưng tránh việc hình thành ra các bộ máy cồng kềnh, lãng phí biên chế. Đồng thời, phát huy vai trò người đứng đầu, hăng hái, phát huy cao độ với tinh thần trách nhiệm, dám nghĩ, dám làm, dám đột phá.