Cuộc gặp thượng đỉnh lịch sử Mỹ-Triều ngày 12-6 tại khách sạn Capella, đảo Sentosa (Singapore) diễn ra với nhịp độ rất nhanh, từ lúc bắt đầu đến lúc kết thúc chỉ trong vòng năm tiếng đồng hồ, từ 9 giờ sáng đến 2 giờ chiều (giờ địa phương).
Rộn ràng những hình ảnh trong mơ
Phiên gặp riêng giữa Tổng thống Mỹ Donald Trump và lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un diễn ra trong vòng 38 phút, sau cái bắt tay lịch sử dài 12 phút trước hai lá cờ hai nước mà theo lời ông Kim nói là “hình ảnh tưởng tượng trong một bộ phim khoa học viễn tưởng” với rất nhiều người trên thế giới.
“Không dễ dàng để đến được đây. Chúng ta có một quá khứ đã kìm giữ chúng ta, có những thành kiến, những hành động sai lầm che đi mắt và tai chúng ta nhưng chúng ta đã vượt qua mọi thứ để đến được bước này” - ông Kim nói với ông Trump cùng một nụ cười. Phần mình, ông Trump tin tưởng thượng đỉnh sẽ “thành công tuyệt vời”.
Theo truyền thông, hai ông Trump và Kim có vẻ thận trọng và lo lắng khi mới đến khách sạn Capella, tuy nhiên khi ống kính truyền thông thế giới chĩa vào mình, hai ông cùng thể hiện sự thân thiện. Theo các chuyên gia ngôn ngữ thì cả hai ông đều cố gắng thể hiện sự trội hơn của mình nhưng cũng không giấu hết được vẻ căng thẳng.
Tiếp theo, hai lãnh đạo bắt tay ngay vào phiên làm việc mở rộng cùng với hai phái đoàn quan chức hai nước trong một tiếng rưỡi. Phái đoàn Mỹ tháp tùng ông Trump có Ngoại trưởng Mike Pompeo, Cố vấn an ninh quốc gia John Kelly, Chánh Văn phòng Nhà Trắng John Kelly. Đi cùng ông Kim có Phó Chủ tịch Ủy ban Trung ương đảng Lao động Triều Tiên Kim Yong-chol, Phó Chủ tịch đảng Ri Su-yong, Bộ trưởng Ngoại giao Ri Yong-ho.
Tổng thống Mỹ Donald Trump (phải), lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un (trái) và cú bắt tay lịch sử khi lần đầu gặp nhau sáng 12-6. Ảnh: CAN
Tổng thống Mỹ Donald Trump (phải) và lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un (trái) tại lễ ký tuyên bố chung sau cuộc gặp thượng đỉnh ngày 12-6 tại Singapore. Ảnh: REUTERS
Ông Kim cam kết giải trừ hạt nhân hoàn toàn
Sau bữa trưa, hai ông Trump, Kim đã có cuộc đi dạo ngắn quanh sân khách sạn Capella trước khi ký tuyên bố chung. Theo tuyên bố, ông Trump cam kết sẽ bảo vệ an ninh cho Triều Tiên, ông Kim tái xác nhận cam kết kiên định của mình sẽ giải trừ hạt nhân hoàn toàn bán đảo Triều Tiên.
Theo tuyên bố, hai bên tới đây sẽ có các cuộc đàm phán thực hiện những kết quả đã thống nhất trong thượng đỉnh lần này. Dẫn đầu về phía Mỹ là Ngoại trưởng Mike Pompeo, dẫn đầu phía Triều Tiên sẽ là một quan chức cấp cao tương đương. Ngày bắt đầu đàm phán sẽ được thống nhất sớm nhất có thể. Ông Trump và ông Kim cam kết hợp tác vì sự phát triển quan hệ mới Mỹ-Triều, thúc đẩy hòa bình, thịnh vượng và an ninh bán đảo Triều Tiên cũng như thế giới.
Ông Trump cho biết ông và ông Kim đã tạo được “sự gắn kết rất đặc biệt” và quan hệ hai nước rồi sẽ khác hẳn với quan hệ đã có trong quá khứ. Ông Trump khẳng định tiến trình giải trừ hạt nhân sẽ được bắt đầu “rất nhanh chóng”, nói ông mong chờ gặp ông Kim lần nữa tại Nhà Trắng.
Phần mình, ông Kim nói: “Ngày nay chúng tôi đã có một cuộc gặp lịch sử, chúng tôi quyết định để quá khứ lại sau lưng. Thế giới sẽ nhìn thấy một thay đổi lớn. Tôi xin bày tỏ lòng biết ơn tới Tổng thống Trump vì đã để cuộc gặp này diễn ra”.
Có thể thấy ngoài các cam kết tuyên bố chung, không có bất kỳ chi tiết nào sẽ giải trừ hạt nhân ra sao hay chuyện trừng phạt quốc tế đối với Triều Tiên. Tuyên bố chung cũng không đề cập tới chuyện ký hiệp ước hòa bình liên Triều. Nhiều nhà phân tích, trong đó có giáo sư khoa học chính trị Robert Kelly tại ĐH Pusan (Hàn Quốc) hơi thất vọng vì sự thiếu chi tiết này. Tuy nhiên, theo Reuters, nếu tuyên bố chung này giúp giảm căng thẳng về lâu dài thì có thể sẽ thay đổi về cơ bản bối cảnh an ninh Đông Bắc Á.
| Tuyên bố bốn điểm Mỹ-Triều Mỹ và Triều Tiên cam kết thiết lập quan hệ Mỹ-Triều mới phù hợp với mong muốn về hòa bình và thịnh vượng của người dân hai nước. Mỹ và Triều Tiên sẽ nỗ lực chung nhằm xây dựng một thể chế hòa bình, ổn định và lâu dài trên bán đảo Triều Tiên. Tái xác nhận Tuyên bố chung Bàn Môn Điếm ngày 27-4, Triều Tiên cam kết sẽ hành động tiến tới giải trừ hạt nhân hoàn toàn bán đảo Triều Tiên. Mỹ và Triều Tiên cam kết sẽ khôi phục chương trình POW/MIA, tìm kiếm thi hài lính Mỹ và người Mỹ mất tích trong chiến tranh, hồi hương ngay lập tức những thi hài và người Mỹ đã được nhận diện. Trung Quốc, Hàn Quốc theo sát thượng đỉnh Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in đã cho hoãn phiên họp nội các sáng 12-6 hơn 10 phút để theo dõi trực tiếp qua truyền hình hình ảnh hai ông Trump, Kim bắt tay và gặp riêng. Ông Moon cho biết ông đã không ngủ được đêm trước thượng đỉnh. Ông Moon nói hy vọng thượng đỉnh Mỹ-Triều sẽ mở ra thời kỳ mới cho hai miền liên Triều và Mỹ, tiến tới giải trừ hạt nhân hoàn toàn và đạt được hòa bình. Ngoại trưởng Mỹ Pompeo sẽ từ Singapore sang Hàn Quốc hôm nay (13-6) để báo cáo về kết quả thượng đỉnh và bàn bước đi sắp tới. Trung Quốc hoan nghênh thượng đỉnh Mỹ-Triều mang tính lịch sử. Theo Bộ trưởng Ngoại giao nước này, ông Vương Nghị, việc hai lãnh đạo “có thể ngồi xuống cùng nhau và đối thoại ngang bằng với nhau có ý nghĩa quan trọng và tích cực và sẽ thiết lập một lịch sử mới”. Theo ông Vương, ngoài giải trừ hạt nhân hoàn toàn cũng cần thiết phải có cơ chế hòa bình cho bán đảo Triều Tiên. Bộ Ngoại giao Trung Quốc kêu gọi dỡ bỏ trừng phạt cho Triều Tiên. Ba tháng “lịch sử” làm nên thượng đỉnh Mỹ-Triều Tiên Ngày 7-3: Lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un tuyên bố sẵn sàng thảo luận vấn đề vũ khí hạt nhân với Mỹ. Ngày 9-3: Tổng thống Mỹ Donald Trump đồng ý lời mời của Triều Tiên. Nhà Trắng thông báo thượng đỉnh có thể diễn ra vào cuối tháng 5-2018. Ngày 18-4: Mỹ xác nhận Ngoại trưởng Mike Pompeo bí mật tới Triều Tiên gặp ông Kim Jong-un. Ngày 21-4: Bình Nhưỡng tuyên bố ngừng thử hạt nhân, tên lửa đạn đạo tầm xa và đóng cửa bãi thử hạt nhân Punggye-ri. Ngày 27-4: Triều Tiên và Hàn Quốc đưa Tuyên bố Bàn Môn Điếm, khẳng định “phi hạt nhân hóa hoàn toàn bán đảo Triều Tiên” và “thiết lập nền hòa bình vĩnh viễn”. Ngày 7 và 8-5: Ông Kim Jong-un gặp ông Tập Cận Bình tại Trung Quốc, đây là lần thứ hai trong vòng hai tháng hai nhà lãnh đạo này gặp nhau. Ngày 9-5: Triều Tiên thả ba công dân Mỹ gốc Hàn Quốc sau chuyến thăm bí mật của Ngoại trưởng Mỹ Pompeo tại Triều Tiên. Ngày 10-5: Tổng thống Mỹ Donald Trump thông báo sẽ gặp ông Kim Jong-un vào ngày 12-6 tại Singapore. Ngày 16-5: Triều Tiên hủy cuộc gặp cấp cao với Hàn Quốc, dọa rút khỏi thượng đỉnh Mỹ-Triều Tiên vì thông tin Mỹ áp dụng mô hình Libya với Triều Tiên trong giải trừ hạt nhân. Ngày 17-5: Ông Trump trấn an sẽ không áp dụng mô hình Libya với Triều Tiên. Ngày 22-5: Ông Trump dọa dời thượng đỉnh Mỹ-Triều Tiên sau ngày 12-6. Ngày 24-5: Triều Tiên tuyên bố hoàn tất việc đóng cửa bãi thử hạt nhân Punggye-ri có sự chứng kiến của báo chí Mỹ và Hàn Quốc. Trong khi đó, Nhà Trắng gửi thư hủy thượng đỉnh Trump-Kim. Ngày 25-5: Triều Tiên thông báo sẵn sàng chờ Mỹ cân nhắc lại quyết định hủy thượng đỉnh. Đáp lại, ông Trump thông báo cuộc gặp vẫn có thể tiếp diễn. Ngày 26-5: Lãnh đạo liên Triều gặp nhau lần hai tại Bàn Môn Điếm. Ngày 1-6: Phó chủ tịch đảng Lao động Triều Tiên đến Mỹ trao thư có kích cỡ “lớn bất thường” đến Tổng thống Mỹ Donald Trump. Ngày 5-6: Mỹ thông báo thượng đỉnh 12-6 sẽ tiếp tục diễn ra tại đảo Sentosa (Singapore). Các cuộc gặp ngoại giao song phương liên tục diễn ra để chuẩn bị cho thượng đỉnh. 8 giờ sáng 12-6: Cuộc gặp giữa hai lãnh đạo Mỹ-Triều Tiên diễn ra sôi động và tích cực. THU THẢO |
| Tuần sau bắt đầu bàn thỏa thuận hạt nhân 4 giờ chiều tại Singapore, ông Trump có buổi họp báo về nội dung thượng đỉnh, xác nhận ông Kim rất kiên định với giải trừ hạt nhân, thậm chí mong muốn điều này hơn cả ông, ông Kim còn hứa sẽ hủy bãi thử tên lửa. Theo ông Trump, chuyện giải trừ hạt nhân sẽ bắt đầu sớm một khi có cơ chế, tuy nhiên các lệnh trừng phạt với Triều Tiên vẫn sẽ được duy trì đến chừng nào nước này giải trừ hạt nhân hoàn toàn. Ông Trump cho biết thậm chí tuần trước ông vẫn còn sẵn sàng thông qua 300 lệnh trừng phạt “rất mạnh” lên Triều Tiên. Ông Trump cho biết bắt đầu tuần tới, hai ông Pompeo và Bolton sẽ gặp các quan chức Triều Tiên bàn về thỏa thuận hạt nhân, cho biết bất cứ thỏa thuận nào với Triều Tiên sẽ phải thông qua Quốc hội Mỹ. Theo ông Trump, mọi người có thể hy vọng chiến tranh Triều Tiên sẽ sớm kết thúc. Ông Trump thừa nhận các cuộc tập trận chung Mỹ-Hàn “rất khiêu khích”, chưa kể “tốn kém kinh khủng”, rằng Mỹ sẽ chấm dứt chuyện này, rằng ông muốn rút quân khỏi Hàn Quốc nhưng chưa phải lúc này. Ông cho biết việc khôi phục chương trình POW/MIA sẽ bắt đầu ngay lập tức. Ông hứa hẹn sẽ thăm Bình Nhưỡng và ngược lại cũng sẽ mời ông Kim đến Nhà Trắng. |
