Chiều ngày 14-11, TAND tỉnh Đồng Nai tiếp tục phần xét hỏi đối với bị cáo và người liên quan trong vụ án thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng liên quan đến sai phạm đất đai tại xã Bình Sơn.
Tại phiên tòa, bị cáo Nguyễn Hoàng Nghĩa (cựu trưởng phòng TN&MT huyện Long Thành) cùng 6 bị cáo là cựu cán bộ huyện Long Thành tiếp tục kêu oan. Các bị cáo đưa ra các tài liệu chứng minh không phải là đất công. Tại sao sổ mục kê 2007 và 2011 đất này xác định đất hộ gia đình. Đến năm 2014 trên các dữ liệu của Sở TNMT và cơ quan chức năng thì hai thửa đất này thuộc loại đất nông nghiệp rồi được điều chỉnh đất ở.
Ngoài ra các bị cáo cho rằng năm 2006 đoàn thanh tra tỉnh về kiểm tra đất công trên địa bàn cũng không có 2 thửa đất đã cấp cho dân là đất công. Trong 34 thửa đất công do UBND xã Bình Sơn quản lý đều không có hai thửa đất này.
"Nếu các hồ sơ, dữ liệu thể hiện thửa đất này là đất công thì các bị cáo đã không phải đứng tại tòa như ngày hôm nay. Vậy mà cáo trạng luận tội cho bị cáo gây hậu quả nghiêm trọng thì có không đúng?", bị cáo Lê Quốc Đạt (cựu Phó giám đốc Văn phòng đăng ký đất đai tỉnh, chi nhánh huyện Long Thành) trình bày tại tòa.
Còn bị cáo Bùi Văn Hồng (cựu viên chức tổ đo đạc, Văn phòng đăng ký đất đai tỉnh, chi nhánh huyện Long Thành) đặt câu hỏi chủ mưu trong vụ án là ai, chắc chắn không phải của bà Tho, bà Loan vậy người ký rất nhiều giấy tờ trong hồ sơ để xin cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất?. Tuy nhiên cơ quan CSĐT lại không làm rõ.
Ngoài ra, các bị cáo cho rằng các kết luận giám định tư pháp của Sở TNMT trong vụ án là mấu chốt quan trọng nhưng lại không khách quan, không đầy đủ mà chỉ căn cứ vào sổ mục kê 2009 rồi đưa ra kết luận khiến cơ quan CSĐT quy kết đó là đất công. Các sổ mục kê 2007 và 2011 thể hiện không phải đất công.
Tại phiên tòa, HĐXX hỏi hai giám định viên Chu Tiến Dũng và Nguyễn Hồng Quế về căn cứ nào để có kết luận giám định?. Cả hai đều cho biết, kết luận giám định dựa vào hồ sơ mà cơ quan CSĐT Công an tỉnh Đồng Nai cung cấp. Trong hồ sơ của cơ quan công an cung cấp chỉ có sổ mục kê 2009 chứ không có sổ mục kê 2007 và 20011.
"Trong phạm vi mà cơ quan điều tra đưa hồ sơ thì đủ điều kiện để đưa ra kết luận giám định. Nếu nội dung trong kết luận giám định cần phải xem xét vì có phát sinh thêm tình tiết là sổ mục kê 2007 và 2011 làm thay đổi nội dung vụ án thì cần xem xét. Vì sổ mục kê này quyết định thay đổi từ đất công sang đất tư ”, giám định viên Quế nói thêm.
HĐXX hỏi ông Quế: “Vậy tại sao tại cấp sơ thẩm ông không đề nghị làm rõ những nội dung thay đổi ở sở mục kê, lúc đó tòa chưa kết tội các bị cáo sao?”. Ông Quế trình bày: “Vì tòa không có hỏi nên tôi không đề nghị”.
Tuy nhiên chủ tọa phiên tòa cho rằng: “Với chức năng nhiệm vụ của mình là giám định viên trong vụ án này nếu xét thấy tài liệu trong hồ sơ chưa đầy đủ, cần xem xét thêm kiến nghị với tòa sơ thẩm thì chắc chắn sẽ được xem xét để làm rõ hơn khi kết tội các bị cáo đúng người, đúng tội, khâm phục, khẩu phục”.
Theo cáo trạng, tháng 3-2017, bà Lê Thị Tho (52 tuổi) và bà Nguyễn Thị Loan (67 tuổi) nộp hồ sơ đề nghị cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất hai thửa đất 2,5 ha tại xã Bình Sơn.
Dù đây là thửa đất công do UBND xã Bình Sơn đang quản lý nhưng các bị cáo trên đã thực hiện không đúng chức trách nhiệm vụ được giao trong việc kiểm tra, xác nhận nguồn gốc đất, thời điểm sử dụng đất; đo đạc thửa đất, kiểm tra, thẩm tra hồ sơ đề nghị cấp giấy chứng nhận QSDĐ… Từ đó, tham mưu cho UBND huyện Long Thành ký cấp giấy chứng nhận lần đầu vào năm 2017 đối với hai thửa đất trên cho bà Tho và bà Loan trái quy định pháp luật.
Sau đó, hai bà này đã chuyển nhượng thửa đất cho người khác với số tiền 12,5 tỷ đồng. Hậu quả của những sai phạm trên đã làm cho Nhà nước bị mất quyền quản lý, sử dụng đối với hai thửa đất trên với tổng giá trị hơn 18,1 tỷ đồng.
Ngày 16-6, TAND huyện Long Thành (Đồng Nai) xử sơ thẩm và tuyên án bị cáo Nguyễn Văn Bế (cựu công chức địa chính xã Bình Sơn) 4 năm tù, Trần Quốc Tuấn (cựu Chủ tịch UBND xã Bình Sơn) 3 năm 6 tháng tù, Nguyễn Quang Thảo (cựu viên chức tổ đăng ký thống kê, Văn phòng đăng ký đất đai tỉnh Đồng Nai - chi nhánh huyện Long Thành) 3 năm tù.
Cùng tội danh trên, bị cáo Lê Quốc Đạt bị phạt 2 năm 6 tháng tù, Bùi Văn Hồng 2 năm 6 tháng tù, bị cáo Dương Thị Duyên (cựu chuyên viên Phòng TN-MT huyện Long Thành) bị phạt 2 năm tù nhưng cho hưởng án treo và Nguyễn Hoàng Nghĩa 2 năm cải tạo không giam giữ.