Tổng Bí thư Tô Lâm: Ngành Nông nghiệp và Môi trường có vị trí chiến lược đặc biệt

Ngày 12-11, Bộ Nông nghiệp và Môi trường long trọng tổ chức Lễ kỷ niệm 80 năm ngành Nông nghiệp và Môi trường (1945 - 2025) và Đại hội Thi đua yêu nước lần thứ I.

Tổng Bí thư Tô Lâm, Thủ tướng Phạm Minh Chính cùng các lãnh đạo, nguyên lãnh đạo Đảng, Nhà nước đã tới dự.

Ngoài ra còn có sự tham dự của hơn 1.200 đại biểu đại diện các ban, bộ, ngành Trung ương, địa phương, các tổ chức quốc tế, doanh nghiệp, hiệp hội, cùng các thế hệ cán bộ, công chức, viên chức, người lao động của ngành.

Trụ cột của nền kinh tế, nền tảng của sinh kế

Phát biểu tại lễ kỷ niệm, Tổng Bí thư Tô Lâm nhấn mạnh ngành Nông nghiệp và Môi trường có vị trí chiến lược đặc biệt. Phát triển nông nghiệp và bảo vệ tài nguyên, môi trường không đơn thuần là nhiệm vụ kinh tế, mà còn là nhiệm vụ chính trị, văn hóa, xã hội, an ninh – quốc phòng.

Tổng Bí thư khẳng định, trải qua 80 năm xây dựng, chiến đấu và trưởng thành, ngành Nông nghiệp và Môi trường luôn đồng hành cùng lịch sử dân tộc, trở thành trụ cột của nền kinh tế, nền tảng của sinh kế và nay đã trở thành nhân tố quan trọng trong công cuộc phát triển, chuyển mình của quốc gia trong kỷ nguyên phát triển mới.

Những thành tựu ấy là kết tinh của trí tuệ, công sức và tâm huyết của các thế hệ cán bộ, công nhân, nông dân, trí thức và doanh nghiệp Việt Nam, cùng sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo sâu sát của Đảng, Nhà nước.

Thay mặt Lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Tổng Bí thư biểu dương những thành tích mà toàn thể cán bộ, công chức, viên chức và người lao động của ngành Nông nghiệp và Môi trường đã đạt được thông qua các phong trào thi đua trong giai đoạn 2020 - 2025 và suốt quá trình lịch sử 80 năm xây dựng, trưởng thành, phát triển của ngành.

Tổng Bí thư chỉ rõ, bên cạnh những kết quả đáng tự hào, cũng phải nhìn thẳng vào thực tế ngành Nông nghiệp và Môi trường đang phải đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức lớn, phức tạp, đan xen giữa phát triển kinh tế, quản lý tài nguyên và bảo vệ môi trường.

Những thách thức về tài nguyên, môi trường, biến đổi khí hậu, cùng những hạn chế nội tại của nông nghiệp, nông thôn, đang trở thành những điểm nghẽn lớn cản trở mục tiêu phát triển nhanh, bền vững. Đây không chỉ là vấn đề kinh tế - kỹ thuật mà còn là vấn đề chính trị, xã hội, an ninh và đạo lý phát triển, đòi hỏi phải có tầm nhìn chiến lược, hành động mạnh mẽ và quyết liệt hơn trong giai đoạn mới.

Trước những yêu cầu mới của sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, trước thời cơ và thách thức đan xen, Tổng Bí thư yêu cầu ngành Nông nghiệp và Môi trường tiếp tục đổi mới tư duy, hành động quyết liệt, hiệu quả hơn, đóng góp xứng đáng vào thành công của Đại hội XIV của Đảng và sự phát triển phồn vinh, bền vững của đất nước.

Đặt nền tảng chiến lược cho giai đoạn mới

Tổng Bí thư đề nghị, ngành Nông nghiệp và Môi trường tiếp tục hoàn thiện thể chế, chính sách – đặt nền tảng chiến lược cho giai đoạn mới; đẩy nhanh việc tổng kết và thể chế hóa đầy đủ các chủ trương của Đảng về nông nghiệp, nông dân, nông thôn; quản lý tài nguyên, bảo vệ môi trường, ứng phó biến đổi khí hậu vào hệ thống pháp luật.

Cạnh đó, tiếp tục hoàn thiện hệ thống pháp luật về đất đai, tài nguyên nước, khoáng sản, bảo vệ môi trường; bảo đảm đồng bộ, ổn định, khả thi, hài hòa lợi ích Nhà nước – người dân – doanh nghiệp.

Đất đai phải tiếp tục được xác định là tài sản đặc biệt của quốc gia, thuộc sở hữu toàn dân do Nhà nước thống nhất quản lý; sử dụng đúng mục đích, hiệu quả, công khai, minh bạch, không để thất thoát, tham nhũng hoặc tư nhân hóa trá hình.

Thiết lập cơ chế kiểm soát quyền lực, công khai minh bạch trong quy hoạch, giao đất, cho thuê đất, chuyển mục đích sử dụng đất và khai thác tài nguyên, không để xảy ra lợi ích nhóm, tham nhũng, lãng phí.

Khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số và dữ liệu phải trở thành động lực then chốt; đưa khoa học – công nghệ vào trung tâm của sản xuất nông nghiệp, từ giống cây trồng – vật nuôi, công nghệ sinh học, tự động hóa, đến truy xuất nguồn gốc, logistics, thương mại số.

Xây dựng hệ thống cơ sở dữ liệu đồng bộ về đất đai, tài nguyên nước, rừng, khí tượng, thủy văn, đa dạng sinh học; khuyến khích mô hình "nhà khoa học – doanh nghiệp – hợp tác xã – nông dân" cùng tham gia chuỗi giá trị. Khuyến nông phải gắn với đồng ruộng, với cơ sở sản xuất, không dừng lại ở hô hào phong trào.

Cùng với đó là quy hoạch, quản lý và sử dụng hiệu quả tài nguyên – bảo vệ môi trường sống. Ngành Nông nghiệp và Môi trường cần quản lý chặt chẽ, điều tiết công bằng, phục hồi hệ sinh thái sông, hồ, nguồn nước ngầm, kiểm soát ô nhiễm.

Chủ động thích ứng với biến đổi khí hậu, nhất là tại Đồng bằng sông Cửu Long, Bắc Trung Bộ, Tây Nguyên, ven biển; nâng cấp hệ thống thủy lợi, đê điều, hồ chứa; ứng dụng công nghệ cảnh báo lũ, sạt lở, hạn mặn; phục hồi rừng phòng hộ, rừng ngập mặn, bảo tồn đa dạng sinh học để "thiên nhiên là bạn đồng hành của phát triển". Phối hợp xử lý dứt điểm các điểm nóng ô nhiễm môi trường tại các đô thị lớn, khu công nghiệp, làng nghề, lưu vực sông.

Tổng Bí thư yêu cầu xử lý dứt điểm những điểm nghẽn: Thủ tục hành chính phức tạp, chồng chéo trong quản lý đất đai, tài nguyên, môi trường; khó khăn tiếp cận vốn, đất đai, khoa học công nghệ của nông dân và doanh nghiệp.

Đẩy mạnh phân cấp, phân quyền gắn với phân bổ và kiểm soát quyền lực; huy động nguồn lực xã hội, doanh nghiệp, hợp tác xã, kinh tế tư nhân đầu tư vào nông nghiệp xanh, công nghiệp chế biến, năng lượng tái tạo, kinh tế tuần hoàn. Nguồn lực tài nguyên – nhất là đất đai, nước, rừng, biển – phải được đưa vào phát triển, tạo ra giá trị vật chất, hạ tầng và tài chính cho đất nước.

Xây dựng đội ngũ công chức liêm chính, chuyên nghiệp

Tổng Bí thư nhấn mạnh cần tái cơ cấu ngành nông nghiệp theo hướng sinh thái – giá trị gia tăng cao, chuyển nền nông nghiệp từ phát triển theo chiều rộng sang chiều sâu, từ tăng sản lượng sang nâng cao chất lượng, giá trị gia tăng, xây dựng thương hiệu. Phát triển mạnh nông nghiệp sinh thái, hữu cơ, tuần hoàn, ứng dụng công nghệ cao.

Liên kết sản xuất với chế biến sâu, thương mại hiện đại. Xây dựng thương hiệu quốc gia, mở rộng thị trường, tham gia sâu hơn vào chuỗi giá trị nông sản thế giới và thị trường thế giới. Đồng thời, phát triển hệ sinh thái nông thôn mới kiểu mẫu: Hạ tầng đồng bộ, đời sống văn hóa phong phú, môi trường trong lành, an ninh trật tự giữ vững, xã hội nông thôn văn minh.

Bộ Nông nghiệp và Môi trường phải nhanh chóng hoàn thiện tổ chức, vận hành nhịp nhàng, hiệu lực, hiệu quả; xây dựng đội ngũ công chức liêm chính, chuyên nghiệp, tận tụy, công tâm, trách nhiệm với dân.

Tăng cường đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ, chuyên gia chuyên về kinh tế nông nghiệp, tài nguyên, môi trường, khí hậu; đặc biệt coi trọng đội ngũ cán bộ cơ sở – người gần dân, sát ruộng đồng. Công tác khuyến nông phải được đổi mới sâu sắc – không chỉ tuyên truyền mà phải là "cánh tay nối dài" của khoa học, của chính sách đến từng thửa ruộng, từng hộ nông dân.

Tổng Bí thư tin tưởng ngành Nông nghiệp và Môi trường sẽ tiếp tục phát huy truyền thống vẻ vang; đổi mới mạnh mẽ tư duy; hành động quyết liệt, hiệu quả; dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm; đoàn kết một lòng, nỗ lực cao nhất để đóng góp xứng đáng vào thành công chung của đất nước.

Tổng Bí thư kêu gọi toàn thể cán bộ, công chức, viên chức, người lao động trong ngành; các nhà khoa học, doanh nhân, hợp tác xã, bà con nông dân cả nước tiếp tục đoàn kết, sáng tạo, thực hiện thắng lợi mục tiêu đã đề ra.

Đặc biệt là xây dựng thành công mô hình "Nông nghiệp sinh thái – Nông thôn hiện đại – Nông dân văn minh"; "Quản lý, khai thác và sử dụng hiệu quả tài nguyên thiên nhiên"; "Bảo vệ môi trường sinh thái, gìn giữ từng dòng sông, tấc đất, cánh rừng, ngọn núi, vùng biển thiêng liêng của Tổ quốc"... Từ đó nâng cao đời sống vật chất và tinh thần của người dân, đóng góp ngày càng lớn hơn vào sự phát triển nhanh và bền vững của đất nước.