Tại chương trình Dân hỏi Bộ trưởng trả lời tối 6/4, trao đổi về tình trạng khiếu nại tố cáo, Tổng Thanh tra Huỳnh Phong Tranh đánh giá, người dân khiếu nại rất bức xúc, có những trường hợp gay gắt kéo dài. Trong số vụ khiếu nại nói chung thì khiếu nại về đất đai chiếm tỉ lệ rất cao. Nguyên nhân là nhiều trường hợp do lịch sử để lại, gây khó khăn trong việc giải quyết dứt điểm.
Theo ông Huỳnh Phong Tranh, nguyên nhân đầu tiên phải kể đến là chế độ chính sách. Mặc dù Đảng, Nhà nước đã ban hành, thay đổi bổ sung nhiều lần nhưng chưa đáp ứng yêu cầu thực tế.
Nguyên nhân thứ hai, trong thời gian vừa qua các cấp, các ngành, đặc biệt là chính quyền các địa phương dù đã tích cực nhưng còn một số nơi, một số trường hợp chưa giải quyết triệt đề đến nơi đến chốn. Một số trường hợp còn né tránh, đùn đẩy kéo dài, giải quyết chưa rõ ràng không khách quan làm cho người dân bức xúc.
Một nguyên nhân khác được Tổng thanh tra Chính phủ đề cập đến là ý thức chấp hành pháp luật của người dân còn có mức độ. Có người khiếu nại một phần do kích động của kẻ xấu, khiến người dân ngộ nhận để liên kết, móc nối, đi khiếu nại để gây áp lực cho chính quyền.
Về tình trạng số vụ việc khiếu nại tồn tại quá lâu, ông Huỳnh Phong Tranh cho biết, có những vụ việc kéo dài đến trên 30 năm. Năm 2012 Thanh tra Chính phủ đã ban hành kế hoạch 1130 để giải quyết các vụ tồn đọng phức tạp kéo dài. Qua hơn 1 năm rà soát, phân loại, giải quyết những vụ việc tồn đọng phức tạp kéo dài, ông cho biết đến nay đã giải quyết được trên 90% vụ việc.
Tuy nhiên trên thực tế vẫn còn một số vụ việc tồn đọng. Kế hoạch 2100 ra đời tiếp tục để giải quyết những tồn đọng kéo dài. Chính quyền các cấp sẽ có trách nhiệm chủ động thực hiện giải quyết các vụ việc này. Các cơ quan Trung ương, trong đó có Thanh tra Chính phủ, Bộ TN&MT, các bộ ngành có chức năng cùng tham gia với địa phương.
Đề cập đến Luật tiếp công dân sẽ có hiệu lực từ 1/7 tới đây, theo ông Huỳnh Phong Tranh, luật này có thể giảm bớt nhiêu khê, phiền hà về mặt thời gian. Theo luật này, cả hệ thống chính trị, các cơ quan Nhà nước có thẩm quyền phải trực tiếp tiếp công dân để vừa lắng nghe tâm tư, nguyện vọng, ý kiến của nhân dân vừa giải quyết các yêu cầu, bức xúc của nhân dân.
Ngoài ra, Luật tiếp công dân cũng quy định về vai trò của người đứng đầu trong việc tiếp công dân định kỳ, đột xuất, đồng thời quy định trách nhiệm cán bộ tiếp công dân, quy định những điều cấm cán bộ tiếp công dân không được làm…
Đề cập đến tỷ lệ đúng sai trong khiếu nại tố cáo, ông Huỳnh Phong Tranh cho biết: Trong năm 2012 - 2013, cả nước có nhiều trường hợp khiếu nại rất đúng nhưng tỉ lệ khiếu nại sai cũng không ít. Thống kê phân loại bước đầu, năm 2013 khoảng 60% khiếu nại sai, 50% tố cáo sai.
Ông Tranh lý giải, số vụ khiếu nại tố cáo sai chủ yếu về mặt nội dung không đúng. Sau khi thực hiện việc đền bù, giải tỏa, người dân đã chấp nhận quyết định đền bù của cơ quan Nhà nước và đã nhận tiền, nhưng sau một thời gian rất dài, họ lại tiếp tục khiếu nại.
Ngoài ra số vụ khiếu nại sai cũng từ việc đòi lại đất cũ. Có những lô đất bà con chỉ làm một vài năm, rồi do điều kiện, hoàn cảnh, chuyển gia chủ, sử dụng đất mới, đã sử dụng ổn định lâu dài, được cơ quan Nhà nước có thẩm quyền cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất thì hiện nay cũng tiến hành đi đòi lại đất cũ. Những trường hợp như vậy không có cơ sở để giải quyết.
Trường hợp thứ ba, theo Tổng Thanh tra Chính phủ, xuất phát từ khiếu nại sai thẩm quyền người dân có tâm lý khiếu nại càng cao hy vọng càng nhiều, được giải quyết nhanh. Nhưng theo quy định pháp luật thì không phải như vậy mà phải giải quyết theo thẩm quyền, tức là trước hết việc khiếu nại phải giải quyết tại địa phương.
Khi không được đồng thuận thì UBND cấp huyện, quận, thành phố trực thuộc tỉnh là cấp giải quyết khiếu nại lần đầu. Chủ tịch UBND tỉnh, thành phố giải quyết lần 2 và là lần cuối cùng. Nếu chưa giải quyết được, thì Bộ trưởng chuyên ngành sẽ giải quyết theo thẩm quyền.
Ông Huỳnh Phong Tranh đề nghị người dân khi khiếu nại phải tìm hiểu pháp luật để khiếu nại đúng, không mất thời gian, tốn công sức và tiền của. Bên cạnh đó các cơ quan Nhà nước có thẩm quyền phải tuyên truyền cho người dân hiểu để làm sao hạn chế đến mức thấp nhất khiếu nại sai.
Theo Thành Nam /Infonet
