Ngày 16-8, Tổng thống Mỹ Joe Biden nói rằng một thỏa thuận ngừng bắn giữa Israel và lực lượng vũ trang Hamas đang “gần hơn bao giờ hết” sau những nỗ lực đàm phán do Washington và các đồng minh làm trung gian, hãng tin Al Jazeera cho hay.
Ông Biden cho biết dù các bên chưa đạt được thoả thuận sau cùng, triển vọng về một lệnh ngừng bắn đã lớn hơn rất nhiều “so với ba ngày trước đó”.
Mỹ, Ai Cập và Qatar "gấp rút đàm phán"
Cùng trong ngày 16-8, trang web của Nhà Trắng công bố một tuyên bố chung giữa Mỹ, Ai Cập và Qatar ghi nhận những nỗ lực “đàm phán gấp rút” tại Doha (Qatar) do ba nước trên làm trung gian.
Các cuộc đàm phán có sự tham gia của Giám đốc Cục Tình báo trung ương Mỹ (CIA) William Burns, Thủ tướng Qatar Mohammed bin Abdulrahman Al Thani, Giám đốc Cơ quan tình báo quốc gia Ai Cập Abbas Kamel và Giám đốc Cơ quan tình báo Israel (Mossad) David Barnea.
Tuyên bố chung nhận xét rằng các cuộc đàm phán bắt đầu từ hôm 15-8 đã được tiến hành “rất nghiêm túc và mang tính xây dựng”, “trong bầu không khí tích cực”.
Các “đề xuất bắc cầu” liên quan thỏa thuận ngừng bắn được mở rộng với các điều khoản nhân đạo và thoả thuận trao đổi con tin đã được Washington và các đồng mình xây dựng dựa trên những điểm đã đạt được thoả thuận trong tuần qua. Các đề xuất cũng thu hẹp những khoảng cách còn lại theo hướng cho phép thi hành nhanh chóng thoả thuận.
Các nỗ lực trung gian hoà giải sẽ được tiếp tục. Các quan chức cấp cao của Mỹ, Ai Cập và Qatar dự kiến nhóm họp tại Cairo trước cuối tuần sau để hướng tới việc hoàn tất thoả thuận dựa trên các điều khoản đã đạt được.
Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken đã lên kế hoạch công du tới Israel vào ngày 18-8 và sẽ hội kiến Thủ tướng Israel - ông Benjamin Netanyahu.
Israel và Hamas vẫn còn những bất đồng
Trái ngược với sự lạc quan của Mỹ và các đồng minh với tư cách trung gian hoà giải, cả Israel và Hamas đều có những tuyên bố thận trọng liên quan triển vọng đạt được thỏa thuận ngừng bắn.
Theo đài CNN, phái đoàn đàm phán Israel đã rời Doha vào tối muộn ngày 16-8 với sự thận trọng. Một quan chức Israel chỉ xác nhận rằng các bên “đã thu hẹp khoảng cách” nhờ các cuộc đàm phán “rất hiệu quả và tích cực”.
Trong khi đó, các lãnh đạo Hamas coi đề xuất mới của Mỹ và các đồng minh đơn giản là hưởng ứng và tuân theo các điều kiện của Israel, đồng thời cáo buộc Tel Aviv thêm các điều khoản mới để làm trì hoãn việc đạt được thỏa thuận ngừng bắn.
Quan chức cấp cao của Hamas - ông Izzat al-Rishq cáo buộc rằng Israel “không tuân thủ những gì đã thoả thuận” trong các cuộc đàm phán trước đó, theo hãng tin Reuters.
Theo CNN, “đề xuất bắc cầu” mà Mỹ và các đồng minh đang xúc tiến vẫn chưa được phía Hamas trình lên lãnh đạo chính trị Hamas - ông Yahya Sinwar.
Về lập trường, Israel từng tuyên bố rằng hoà bình chỉ có thể đạt được nếu Hamas bị tiêu diệt, trong khi Hamas chỉ chấp nhận một lệnh ngừng bắn vĩnh viễn, chứ không phải tạm thời.
Gaza vẫn là điểm nóng xung đột và nhân đạo
Trong ngày 16-8, lực lượng Israel vẫn tiếp tục các cuộc tấn công vào các mục tiêu trên khắp Dải Gaza. Tel Aviv đã ban hành lệnh sơ tán mới, yêu cầu người dân rời khỏi những khu vực trước đây được chỉ định là vùng an toàn cho dân thường.
Israel cáo buộc Hamas dùng các khu vực này làm căn cứ để tấn công Israel bằng súng cối và tên lửa.
Trong khu vực Trung Đông, Mỹ vẫn duy trì lượng lớn tàu chiến, tàu ngầm và máy bay chiến đấu, sẵn sàng bảo vệ Israel và ngăn chặn các cuộc tấn công tiềm năng của Iran và các lực lượng đồng minh sau vụ lãnh đạo chính trị Hamas Ismail Haniyeh bị ám sát ở Iran. Iran và các lực lượng đồng minh trong khu vực cáo buộc Israel đứng sau vụ ám sát.
Trong khi đó, người dân Gaza đang đối mặt nguy cơ về một đợt bùng phát bệnh bại liệt sau khi ca bệnh đầu tiên được Bộ Y tế Palestine xác nhận.
Liên Hợp Quốc kêu gọi một lệnh ngừng bắn, ít nhất là tạm thời, để tạo điều kiện cho một chiến dịch tiêm chủng ngừa bại liệt trên Dải Gaza.
Hơn 40.000 người dân ở Gaza đã thiệt mạng kể từ khi xung đột Israel-Hamas bùng nổ hồi tháng 10-2023.
