Sở GTVT TP.HCM vừa có văn bản gửi UBND TP.HCM trình chấp thuận chủ trương thuê dịch vụ cung cấp hệ thống thu soát vé tự động trên xe buýt. Từ đó hướng đến mục tiêu đến năm 2025 sẽ có 100% các tuyến sử dụng vé điện tử.
Gần 500 xe buýt thanh toán không tiếp xúc
Trung tâm Quản lý giao thông công cộng TP.HCM (trung tâm) cho biết từ năm 2019 đến nay, TP đã thực hiện chủ trương thí điểm thanh toán tự động cho hoạt động vận tải hành khách công cộng bằng xe buýt. Trung tâm đã phối hợp với các đơn vị liên quan để triển khai hệ thống thanh toán tự động trên 26 tuyến xe buýt với gần 500 xe.
Hiện người dân đi xe buýt có thể thanh toán bằng thẻ Unipass và QR code trên ứng dụng Unispass trong ZaloPay; thanh toán thẻ của 24 ngân hàng nội địa theo phương thức không tiếp xúc, không cần nhập mã PIN; chấp nhận mã thanh toán VietQR.
Theo trung tâm, việc thí điểm hệ thống thanh toán tự động đã góp phần tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin phục vụ công tác quản lý của cơ quan chức năng và doanh nghiệp vận tải. Đồng thời, tạo điều kiện cho hành khách sử dụng các loại hình thanh toán hiện đại như qua thẻ Unipass, QR code từ điện thoại di động, thẻ ngân hàng. Việc thí điểm này phù hợp với các đề án, kế hoạch xây dựng đô thị thông minh, phát triển giao thông công cộng của TP.
Đặc biệt, việc thí điểm trên phù hợp với định hướng phát triển thanh toán không tiền mặt của Chính phủ, chương trình chuyển đổi số của TP.HCM và ngành GTVT.
Trung tâm cũng đã chủ động trong công tác quản lý, điều hành vận tải hành khách công cộng phù hợp với tình hình thực tế. Cụ thể như số liệu sản lượng được truyền trực tuyến đến trung tâm điều hành để phục vụ công tác nghiệm thu, quản lý, điều chỉnh tăng/giảm số chuyến phục vụ... Doanh nghiệp có công cụ quản lý, thống kê sản lượng, doanh thu và xuất hóa đơn điện tử theo quy định.
Theo trung tâm, kết quả thí điểm đã hỗ trợ xây dựng khung tiêu chuẩn kỹ thuật cho hệ thống thu soát vé tự động trong vận tải hành khách công cộng và nghiên cứu khác (chính sách giá vé, mô hình hợp tác đầu tư...).
Tiến tới thuê dịch vụ cung cấp hệ thống thu soát vé tự động
Bà NguyễnThị Dạ Thảo, Giám đốc Trung tâm Vận tải hành khách công cộng, cho biết qua kết quả thí điểm hệ thống thanh toán tự động - xây dựng hệ thống vé thông minh cho giao thông công cộng TP, Sở GTVT đã tham mưu và UBND đã thống nhất áp dụng khung tiêu chuẩn áp dụng cho hệ thống thu soát vé tự động trong hoạt động vận tải hành khách công cộng trên địa bàn TP. Hiện TP.HCM là địa phương đầu tiên trên cả nước áp dụng hệ thống soát vé tự động này.
“TP.HCM sẽ hướng tới sự thuận tiện cho người dân khi sử dụng phương tiện giao thông công cộng làm phương tiện di chuyển và người dân chỉ cần sử dụng một vé chung.”
Khung tiêu chuẩn kỹ thuật này là cơ sở để các dự án giao thông công cộng trong thời gian tới sử dụng để xây dựng hệ thống vé. Đồng thời, đây là cơ sở quan trọng để triển khai đồng bộ, liên thông cho các hệ thống thu soát vé tự động trong vận tải hành khách công cộng như xe buýt, tàu điện ngầm, buýt sông, xe đạp công cộng...
“TP.HCM sẽ hướng tới sự thuận tiện cho người dân khi sử dụng phương tiện giao thông công cộng làm phương tiện di chuyển và người dân chỉ cần sử dụng một vé chung” - bà Thảo nói.
Vì vậy, trong thời gian tới, trung tâm sẽ tiếp tục phối hợp với các đơn vị triển khai mở rộng thẻ trên các tuyến. Dự kiến đến tháng 1-2024 tăng thêm khoảng 204 xe, nâng số xe sử dụng hệ thống thanh toán tự động đạt trên 40%. Trung tâm cũng sẽ đẩy mạnh công tác truyền thông để thu hút người dân sử dụng thẻ điện tử khi sử dụng vận tải hành khách công cộng bằng xe buýt.
Bà Thảo cho biết để đảm bảo mục tiêu của Đề án “Tăng cường vận tải hành khách công cộng kết hợp với kiểm soát sử dụng phương tiện cơ giới cá nhân tham gia giao thông trên địa bàn TP.HCM”, TP.HCM sẽ triển khai áp dụng thanh toán tự động trên toàn bộ các tuyến xe buýt vào năm 2025. Vì vậy, Sở GTVT TP đã trình UBND TP.HCM chấp thuận chủ trương “thuê dịch vụ cung cấp hệ thống thu soát vé tự động trong hoạt động vận tải hành khách công cộng bằng xe buýt” với quy mô triển khai hệ thống thu soát vé tự động đáp ứng thanh toán tự động trên toàn bộ các tuyến xe buýt.
Dự kiến trong năm 2024 thực hiện lập, thẩm định, phê duyệt, đấu thầu phương án thuê, đưa hệ thống vào khai thác năm 2025.
“Việc áp dụng hệ thống vé điện tử cũng là cơ sở để TP.HCM dễ dàng triển khai các chính sách giá vé có tính ưu việt, hỗ trợ nhiều hơn cho hành khách trong tương lai. Đặc biệt là hỗ trợ áp dụng chính sách giá vé đa dạng như vé ngày, vé tuần, vé tháng. Đồng thời, hỗ trợ liên thông linh hoạt như chuyển tuyến trên hệ thống xe buýt và chuyển tuyến giữa xe buýt với các loại hình vận tải công cộng khác, giảm giá…” - bà Thảo nói.•
Dùng công nghệ tiên tiến để làm khung tiêu chuẩn
Trung tâm Quản lý giao thông công cộng cho biết hiện các tiêu chuẩn kỹ thuật của khung tiêu chuẩn được xây dựng dựa trên các công nghệ tiên tiến hiện nay đang áp dụng trên thế giới như công nghệ EMV, QR code, thẻ vật lý, các ứng dụng thanh toán điện tử của ngân hàng, ví điện tử.
Hiện đang được áp dụng công nghệ hiện đại, theo tiêu chuẩn mở, phục vụ thanh toán thuận tiện (sử dụng thẻ giao thông công cộng, thẻ ngân hàng nội địa theo tiêu chuẩn Việt Nam, thẻ tín dụng quốc tế, QR code).