Ít ai biết biên tập viên, MC Trần Quốc Khánh - người nói tiếng Anh nhuần nhuyễn trên kênh truyền hình FBNC hiện nay, trước khi sang Mỹ học ĐH lại có trình độ tiếng Anh rất “ẹ” như anh thừa nhận: “Chính vì chỉ học trong trường cộng với sự thiếu đam mê, tiếng Anh của tôi rất ẹ. Môn tiếng Anh lúc nào điểm cũng thấp. Đến nỗi cuối năm 12 thi Tú tài môn Anh văn, lo tôi điểm thấp nên cha mẹ còn mời một anh sinh viên về dạy kèm cho tôi! Kể ra mà thấy mắc cỡ...”.
Nỗ lực 200%... học thuộc lòng
. Phóng viên: Anh làm cách nào và mất bao lâu thì vượt qua được “ải” tiếng Anh để đường hoàng xách gói qua Mỹ học?
+ Trần Quốc Khánh: Khi vào ĐH rồi tôi mới bắt đầu học thêm tiếng Anh ở lần lượt hai trung tâm dạy tiếng Anh. Có lẽ khi đó tôi bắt đầu nhận ra ngoại ngữ cần thiết ra sao cho quá trình sự nghiệp sau này. Thà muộn còn hơn không, tôi gần như bắt đầu lại từ đầu. Khi biết trung tâm tiếng Anh mà tôi đang theo học lúc đó có chương trình trao đổi văn hóa, tạo điều kiện để học sinh sang Mỹ du học, tôi mới thật sự quyết tâm. Ước muốn được sang Mỹ du học là động lực lớn để tôi cải thiện tiếng Anh. Tất nhiên học tiếng Anh là quá trình dài, không thể cấp tốc một sớm một chiều. Nhưng may mắn khi đó điều kiện của chương trình trao đổi văn hóa cũng không quá khó, chỉ cần điểm TOEFL trên 500 (lúc đó còn hình thức thi giấy) và vượt qua một kỳ phỏng vấn. Phỏng vấn thì tôi may mắn gặp ngay người hỏi là một cô giáo đã dạy tôi trong lớp tiếng Anh tại trung tâm. Còn TOEFL thì khi đó chỉ có thi khả năng nghe, đọc và viết. Không có phần speaking (nếu có thì tôi rớt chắc). Và tôi đã phải mua sách về luyện rất nhiều. Tôi gần như học thuộc các bài viết mẫu, nghe đi nghe lại phần listening mẫu trong sách. Vì không có nền tảng căn bản tốt nên tôi học theo kiểu học thuộc lòng, rất cực, phải cố gắng 200%. Tôi được 530 điểm TOEFL, rất may mắn vừa đủ điều kiện tham gia chương trình du học. Tôi chỉ vượt qua được “cửa ải” ở bên Việt Nam thôi, tức là đáp ứng thủ tục để du học.
Biên tập viên, MC Trần Quốc Khánh cho rằng không chỉ trong thời gian du học mà khi đi làm cũng vậy, giao tiếp nghe nói, trình bày, thảo luận, đàm phán, giao tế xã hội vẫn quan trọng hơn nhiều so với kỹ năng viết.
Ưu tiên hàng đầu: Kỹ năng nghe, nói
. Với những bạn trẻ cũng mất căn bản tiếng Anh nhưng lại có cơ hội du học thì theo anh các bạn nên học tiếng Anh như thế nào?
+ Phải chú trọng hơn ở kỹ năng nghe, nói. Rất nhiều bạn điểm TOEFL cao (sang Mỹ cùng khóa với tôi khi đó) nhưng sang đó thì khả năng nghe, nói cũng không hơn tôi bao nhiêu. Học sinh Việt Nam thường kém nhất kỹ năng giao tiếp (nghe, nói) trong khi rất vững văn phạm. Còn nếu mất căn bản vì không có thời gian học tiếng Anh nhiều như tôi nghĩa là dở toàn diện tất cả kỹ năng. Nếu vậy để cải thiện khả năng tiếng Anh nhằm mục đích học tập hoặc làm việc, hãy bắt đầu trước bằng cách tập trung phần nghe, nói. Hãy tìm cơ hội tập luyện nói chuyện nhiều với người bản xứ. Hiện nay khả năng viết và ngữ pháp của tôi so với nghe, nói rất chênh lệch do tôi không có một quá trình dài học ngoại ngữ từ sớm. Nhưng tôi vẫn có thể tự tin làm tốt công việc vì nghe, nói và giao tiếp lưu loát vẫn quan trọng hơn rất nhiều. Tất nhiên viết tốt vẫn luôn là ưu điểm nhưng ý tôi ở đây là nếu đang kém tất cả kỹ năng thì hãy bắt đầu và tập trung vào nghe, nói trước. Song song đó thì hãy rèn luyện thêm phần viết. Để viết tốt thì hãy đọc thật nhiều. Để nói tốt thì hãy nghe thật nhiều và bắt chước cách phát âm của người bản xứ. Nếu nghe, nói tốt sẽ giúp bạn tự tin và hòa nhập tốt trong thời gian đầu ở nước ngoài. Có tự tin, tâm lý thoải mái thì bạn sẽ làm tốt những điều còn lại khi ở nơi xứ người. Theo tôi, kỹ năng viết phục vụ bài vở trong lớp không quá khó để cải thiện. Cái khó hơn chính là kỹ năng giao tiếp, nghe nói, thảo luận, trình bày, tranh luận một cách lưu loát như người bản xứ.
. Thời gian học ở Mỹ anh đã gặp những sự cố gì đáng nhớ với vốn tiếng Anh đối phó của mình trước đó, khi tiếp thu bài giảng và khi giao tiếp?
+ Thời gian đầu mới sang Mỹ là một quá trình thử thách rất lớn. Tôi đã không thể nghe hiểu hết các bài giảng trong lớp. Đã vậy môn Economic (kinh tế), một môn khó về nội dung lại do một ông thầy người Bangladesh giảng dạy. Tôi còn nhớ mãi. Ổng nói tiếng Anh theo giọng Ấn Độ, một giọng được cho là rất khó nghe. Nên với tôi mức độ khó tăng gấp bội. Tôi đã phải sử dụng máy ghi âm, rồi về nhà vừa nghe lại vừa đọc sách nhưng vẫn có chỗ không hiểu. Nhức đầu lắm. Cái cảm giác ngồi nghe giảng mà chữ được chữ không nó rất khó chịu.
. Lúc đó anh đã khắc phục và hoàn thiện tiếng Anh của mình ra sao, cụ thể với tiếng Anh chuyên ngành quản trị kinh doanh và tiếng Anh giao tiếp nói chung?
+ Cách tập luyện của tôi trong thời gian đầu là xem tivi thật nhiều, đặc biệt là kênh tin tức CNN vì các người dẫn chương trình tin tức họ phát âm rất chuẩn. Tôi cứ nghe và bắt chước phát âm theo. Luyện tập một mình ở nhà, tự nói, tự phát âm liên tục (vì khi đó vẫn còn ngại giao tiếp với bạn Mỹ). Rồi xem các chương trình TV show với những bộ phim có phần đàm thoại trong những tình huống gần gũi của cuộc sống hằng ngày. Xem và nghe kỹ các nhân vật nói chuyện với nhau. Ghi nhớ từng câu, từng chữ, cách họ chào hỏi nhau, bắt chuyện với nhau ra sao, trò chuyện thảo luận về chủ đề này, chủ đề kia thế nào. Tôi bật phụ đề tiếng Anh vì có những chỗ sẽ nghe không được. Cứ thế tôi ghi nhớ các mẫu câu giao tiếp và đọc đi đọc lại. Tôi bắt chước họ phát âm. Rồi sau đó có dịp ra ngoài tôi sẽ thực hành ngay những câu đó với bạn bè trong trường, thầy cô hay bất cứ tình huống giao tiếp nào. Theo tôi, đó là cách học hiệu quả nhất. Tôi cũng rất thích xem phim, xem các TV show (bên Mỹ có nhiều show truyền hình rất hay!) nên học theo cách này rất thú vị, không nhàm chán mà lại hiệu quả. Nhiều chương trình rất gần gũi với cuộc sống nên những gì tôi học được đều rất dễ áp dụng. Khoảng hết học kỳ đầu, tức khoảng bốn tháng là tôi đã tự tin và hòa nhập hơn. Và sau hết năm đầu thì mọi thứ đã dễ dàng hơn rất nhiều. Tuy nhiên, hòa nhập là một quá trình liên tục được cải thiện. Ở một đất nước phát triển như Mỹ có quá nhiều cái mới để học hỏi, khám phá. Tôi chưa bao giờ nghĩ mình đã hòa nhập hoàn toàn ngay cả sau khi tốt nghiệp.
Xác định rõ mục đích và mục tiêu
. Để truyền cảm hứng cho bạn trẻ học tốt tiếng Anh nói chung, anh có thể nói gì?
+ Nếu bạn không phải là người đam mê môn tiếng Anh thì bạn sẽ rất khó tiến bộ nếu không có mục đích học cụ thể. Ví dụ như trường hợp của tôi. Tôi không mê tiếng Anh từ nhỏ nhưng tôi phải cải thiện tiếng Anh vì mục đích học để đi du học. Khi có mục đích rồi thì phải có mục tiêu cụ thể. Ví dụ, đặt mục tiêu là TOEFL phải trên 550 hay đến cuối học kỳ phải có bài thuyết trình bằng tiếng Anh đạt điểm cao trước lớp. Hoặc nếu đã đi làm thì mục đích là cải thiện tiếng Anh để nộp đơn vào một công ty nước ngoài. Mục tiêu cụ thể là công ty A hay B nào đó. Hoặc mục tiêu cũng có thể đơn giản chỉ là kết bạn được với một người nước ngoài, hoặc đến cuối khóa học có thể trò chuyện thoải mái với thầy người bản xứ. Rất nhiều người tốn kém tiền bạc vào các trung tâm Anh ngữ nhưng vẫn không tiến bộ. Vì họ chỉ học theo phong trào, học vì “phải đi học thêm tiếng Anh”. Nếu không có mục đích và mục tiêu thì bạn sẽ không có động lực và cũng sẽ có ít cơ hội để thực tập.
. Xin cảm ơn anh.
MỸ DUYÊN thực hiện
