Theo Ủy ban Tư pháp, BLHS năm 2015 đã có bước tiến mới, thu hẹp phạm vi chịu trách nhiệm hình sự (TNHS) của người từ đủ 14 tuổi đến dưới 16 tuổi. Theo đó đối tượng này phải chịu TNHS chỉ giới hạn trong 28 tội danh đã được liệt kê mà không phải chịu TNHS về mọi tội phạm nghiêm trọng do cố ý hoặc đặc biệt nghiêm trọng như BLHS năm 1999. Quy định này được cho là nhằm bảo đảm tính nhân đạo trong xử lý các đối tượng này theo tinh thần Hiến pháp năm 2013 và xu hướng chung của quốc tế
Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Lê Thị Nga cho biết khi xây dựng Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của BLHS 2015, có một số ý kiến đề nghị quay lại quy định như BLHS 1999: “Người từ đủ 14 tuổi trở lên nhưng chưa đủ 16 tuổi phải chịu TNHS về tội phạm rất nghiêm trọng do cố ý hoặc tội phạm đặc biệt nghiêm trọng" và cho rằng việc liệt kê các tội danh như quy định của BLHS 2015 là chưa công bằng và ảnh hưởng đến việc xử lý các tội phạm khác.
Tuy nhiên, quan điểm của đa số thành viên Ủy ban Tư pháp là đề nghị giữ như quy định của BLHS năm 2015.
Hai thiếu niên này đã phạm tội giết người dã man, gây rúng động dư luận khi chỉ mới 16 tuổi và dưới 18 tuổi; nhận mức án 12 và 18 năm tù giam
Tăng nặng hình phạt với teen?
Tuy nhiên, tranh luận nhiều hơn lại xoay quanh vấn đề, người từ đủ 14 tuổi đến dưới 16 tuổi đối với tội cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác, tội hiếp dâm và tội bắt cóc nhằm chiếm đoạt tài sản.
Đa số các ý kiến cho rằng người từ đủ 14 tuổi đến dưới 16 tuổi vẫn phải chịu TNHS về ba tội danh nêu trên, kể cả trường hợp phạm tội thuộc loại tội ít nghiêm trọng hoặc tội nghiêm trọng.
Một số ý kiến lại tán thành với quy định của dự thảo Luật do Chính phủ trình là không xử lý hình sự đối với người từ đủ 14 tuổi đến dưới 16 tuổi phạm tội thuộc loại tội ít nghiêm trọng, nghiêm trọng.
Bà Lê Thị Nga cho biết quan điểm của Thường trực Ủy ban Tư pháp là so với BLHS năm 1999 thì BLHS năm 2015 đã hình sự hóa theo hướng nặng hơn đối với người từ đủ 14 tuổi đến dưới 16 tuổi về ba tội danh trên.
Theo đó, ngoài việc phải chịu TNHS về tội rất nghiêm trọng do cố ý và tội đặc biệt nghiêm trọng thì những người này còn phải chịu TNHS về tội ít nghiêm trọng hoặc tội nghiêm trọng ở ba tội danh này.
“Quy định này là chưa phù hợp với chính sách hình sự của Nhà nước ta từ trước đến nay và xu hướng chung của quốc tế” - bà Nga nhấn mạnh và cho biết trong quá trình thẩm tra cũng như trong quá trình chỉnh lý, Thường trực Ủy ban Tư pháp thống nhất ý kiến của Chính phủ, TAND Tối cao, VKSND Tối cao... về việc không xử lý hình sự người từ đủ 14 tuổi đến dưới 16 tuổi phạm tội ít nghiêm trọng và tội nghiêm trọng.
Tuy nhiên, kết quả thăm dò ý kiến Đại biểu Quốc hội (ĐBQH) tại Kỳ họp thứ 2 Quốc hội khóa XIV, có 266/397 ĐBQH lại đồng ý với phương án vẫn cần thiết xử lý người từ đủ 14 tuổi đến dưới 16 tuổi về cả trường hợp phạm tội ít nghiêm trọng và tội nghiêm trọng ở ba tội danh trên.
| Thường trực Ủy ban Tư pháp trình Ủy ban Thường vụ QH hai phương án: Phương án 1: Giữ như quy định của BLHS năm 2015, theo đó đối với ba tội: Tội cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác, tội hiếp dâm và tội bắt cóc nhằm chiếm đoạt tài sản thì người từ đủ 14 tuổi đến dưới 16 tuổi phải chịu TNHS về cả tội ít nghiêm trọng hoặc nghiêm trọng, rất nghiêm trọng, đặc biệt nghiêm trọng. Phương án 2: Giữ như dự thảo Chính phủ trình, theo đó người từ đủ 14 tuổi đến dưới 16 tuổi chỉ phải chịu TNHS về loại tội rất nghiêm trọng do cố ý và tội đặc biệt nghiêm trọng mà không phải chịu TNHS về tội ít nghiêm trọng hoặc nghiêm trọng đối với ba tội danh trên. |
