Sáng 26-3, ông Lại Văn Tài, Chánh văn phòng UBND huyện Diên Khánh, tỉnh Khánh Hòa, xác nhận vừa ký thông báo kết luận của Chủ tịch UBND huyện này về thống nhất tên gọi mới của thị trấn Diên Khánh khi trở thành phường.
Theo đó, ngày 25-3, UBND huyện Diên Khánh đã tổ chức cuộc họp thành viên UBND huyện do ông Nguyễn Văn Gẩm, Chủ tịch UBND huyện chủ trì. Thành phần tham dự gồm các phó chủ tịch UBND huyện Diên Khánh, thành viên UBND huyện, chủ tịch UBND các xã Diên Đồng, Diên Xuân và thị trấn Diên Khánh.
Theo thông báo kết luận trên, hai xã Diên Đồng và Diên Xuân sau sáp nhập sẽ có tên mới là Đồng Xuân. Còn tên gọi thị trấn Diên Khánh khi trở thành phường sẽ thành phường Phú Thành.
Văn bản của UBND huyện Diên Khánh ngay sau đó được lan truyền trên mạng xã hội và nhận rất nhiều ý kiến. Trong đó đa phần đều ngạc nhiên khi huyện quyết định đổi tên thị trấn Diên Khánh thành Phú Thành.
“Từ tối qua tôi rất bất ngờ khi thấy văn bản của UBND huyện lan truyền trên mạng về việc đổi tên thị trấn. Việc này chưa thấy huyện lấy ý kiến của người dân, chưa ai nói sẽ đổi tên thành Phú Thành”, ông Đặng Văn Quang, ngụ thị trấn Diên Khánh nói.
Trong khi đó, bà Nguyễn Thị Xuân (60 tuổi, ngụ thị trấn Diên Khánh) cho rằng muốn đổi tên thị trấn phải lấy ý kiến người dân trước, đưa ra thảo luận công khai.
“Tên Diên Khánh có từ rất lâu rồi, nay sao phải đổi tên. Tên và địa danh Diên Khánh còn liên quan văn hóa, lịch sử hình thành vùng đất này cả trăm năm đâu dễ nói đổi là đổi ngay được như vậy. Huyện cần giải thích để người dân rõ điều này”, bà Xuân mong muốn.
Còn bà Chế Diễm Trâm, một giáo viên cho biết tên gọi thị trấn Diên Khánh cho dù trùng với tên huyện nhưng bao đời nay vẫn tồn tại song song và trở thành nét văn hóa riêng biệt.
“Việc sáp nhập đơn vị hành chính sau đó đổi tên đã có rất nhiều ở Khánh Hòa xưa nay. Tuy nhiên, không nhất thiết cứ phải thay đổi địa danh đã có từ thời Chúa Nguyễn. Nếu phải có chữ thành để gắn liền với Thành Diên Khánh thì chỉ cần thêm chữ Thành vào phía trước cũng rất hợp lý mà không cần đổi tên thị trấn”, bà Trâm kiến nghị.
Phóng viên PLO đã cố gắng liên lạc với ông Nguyễn Văn Gẩm, Chủ tịch UBND huyện Diên Khánh để trao đổi về việc đổi tên trên. Tuy nhiên ông Gẩm không bắt máy cũng không trả lời tin nhắn.
Thị trấn Diên Khánh được thành lập vào ngày 30 tháng 9 năm 1981 trên cơ sở toàn bộ diện tích, dân số của xã Diên Thủy và một phần diện tích, dân số của các xã Diên Toàn, Diên Thạnh, Diên An, Diên Sơn và Diên Điền. Ngày 22 tháng 9 năm 2010, Bộ Xây dựng ban hành Quyết định 854/QĐ-BXD về việc công nhận thị trấn Diên Khánh là đô thị loại IV.
Trao đổi với phóng viên, Chánh văn phòng UBND huyện Diên Khánh Lại Văn Tài cho biết việc sáp nhập xã, đổi tên thị trấn nằm trong phương án tổng thể sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, xã trên địa bàn tỉnh giai đoạn 2023-2025 do UBND tỉnh Khánh Hòa ban hành và Đề án thành lập thị xã Diên Khánh và các phường thuộc thị xã Diên Khánh.
Trong đó, huyện Diên Khánh sáp nhập nguyên trạng quy mô dân số và diện tích của hai xã Diên Đồng và Diên Xuân thành lập đơn vị mới.
Giải thích vì sao đổi tên thị trấn Diên Khánh thành Phú Thành, ông Tài cho biết đây là ý kiến thống nhất của các thành viên trong cuộc họp ngày 25-3. Tại cuộc họp này có chủ tịch, phó chủ tịch huyện và chủ tịch, phó chủ tịch thị trấn Diên Khánh đều thống nhất với tên gọi mới.
Nhiều người cho rằng khi đổi tên phải lấy ý kiến người dân, huyện đã thực hiện chưa?Trả lời câu hỏi trên, ông Tài cho biết cuộc họp mới là bước đầu tiên để lấy ý kiến thống nhất làm tờ trình trình Thường trực Huyện ủy, Ban Thường vụ Huyện ủy xem xét đối với các tên gọi nêu trên, sau đó sẽ thực hiện các bước theo quy trình. Hiện, chưa lấy ý kiến người dân.
Sau đó PV có hỏi vì sao không giữ tên Diên Khánh mà phải đổi thành Phú Thành, xuất phát từ đâu có tên mới như vậy thì ông Tài không trả lời, chỉ thông tin rằng quy trình đổi tên còn rất nhiều công đoạn và chưa chắc đã chọn tên gọi Phú Thành như đã báo cáo.
Ngày 7-12-2022, UBND tỉnh Khánh Hòa có quyết định cho chủ trương, giao UBND huyện Diên Khánh xây dựng đề án thành lập thị xã Diên Khánh và các phường thuộc thị xã Diên Khánh, trên cơ sở nguyên trạng về diện tích tự nhiên, quy mô dân số của huyện, của thị trấn Diên Khánh và chín xã, gồm: Diên Thạnh, Diên Phú, Diên Lạc, Diên Phước, Diên Toàn, Diên An, Diên Sơn, Diên Điền, Suối Hiệp.
Hiện, huyện Diên Khánh đã trình UBND tỉnh phê duyệt đề cương và dự toán xây dựng đề án trên.
Theo Quy hoạch tỉnh Khánh Hòa thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến 2050 đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt thì Diên Khánh được xác định là một trong những trung tâm du lịch văn hóa - lịch sử, sinh thái nhân văn và sinh thái nông nghiệp của tỉnh.
Diên Khánh từng là trung tâm của phủ Diên Khánh xưa kia, sau năm 1945, tỉnh lỵ của Khánh Hòa mới chuyển về TP Nha Trang.
Diên Khánh trước kia là vùng đất của phủ Diên Ninh thuộc dinh Thái Khang. Năm 1742, chúa Nguyễn Phúc Khoát đổi phủ Diên Ninh thành phủ Diên Khánh. Lúc đó, huyện Phước Điền (huyện Diên Khánh sau này) thuộc phủ Diên Khánh.
Năm 1832, trấn Bình Hòa đổi thành tỉnh Khánh Hòa. Tỉnh Khánh Hòa có hai phủ và bốn huyện. Phủ Diên Khánh gồm có hai huyện Phước Điền và Vĩnh Xương.
Sau khi Pháp xâm chiếm Việt Nam, tỉnh Khánh Hòa có hai phủ Ninh Hòa, Diên Khánh và hai huyện Vạn Ninh, Vĩnh Xương.
Phủ Diên Khánh có ba tổng, gồm: tổng Trung Châu (Bắc sông Cái), tổng Vĩnh Phước (Tây-Nam sông Cái), tổng Ninh Phước (Đông-Nam sông Cái).