Hội đàm ngày 10-2, bên cạnh cam kết thắt chặt liên minh, Tổng thống Mỹ Donald Trump và Thủ tướng Nhật Shinzo Abe đã cùng nhắc đến vấn đề biển Đông. Cả hai lãnh đạo Mỹ, Nhật đều khẳng định “tầm quan trọng” của “tự do lưu thông hàng hải” ở biển Đông, theo báo NPR (Mỹ).
Trong khi đó đài truyền hình NHK của Nhật dẫn lời Thủ tướng Abe cho biết ông và Tổng thống Trump cùng phản đối việc đơn phương dùng vũ lực, cải tạo, thay đổi hiện trạng biển Đông cũng như biển Hoa Đông.
Tổng thống Trump (phải) và Thủ tướng Abe họp báo tại thủ đô Washington (Mỹ) ngày 10-2. Ảnh: AP
Mấy ngày nay ông Trump có nhiều động thái cải thiện quan hệ với Trung Quốc như gửi thư, điện đàm với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình với lời lẽ xoa dịu. Tuy nhiên, nhiều chuyên gia Mỹ nhận định ông Trump sẽ quyết liệt với Trung Quốc về biển Đông hơn nhiều tổng thống Mỹ khác.
Chuyên gia quốc phòng Grant Newsham cho rằng Trung Quốc đã hết sức sai lầm nếu cho rằng ông Trump sẽ để yên cho tham vọng biển Đông của mình.
Cùng nhận định này, USA Today cũng cho rằng Tổng thống Trump sẽ tăng gấp đôi quy mô tuần tra biển Đông mà Tổng thống tiền nhiệm Obama đã thực hiện. Điều này đồng nghĩa với việc rủi ro đối đầu giữa tàu, máy bay Mỹ ở biển Đông sẽ tăng lên, xung đột hoàn toàn có thể diễn ra.