Trung Quốc (TQ) và Úc leo thang căng thẳng sau vụ tàu chiến đối đầu giữa Bắc Kinh và Canberra hồi tuần trước trong vùng biển quốc tế ngoài khơi nước Nhật.
Cụ thể, trước đó, vào ngày 18-11, Bộ trưởng Quốc phòng Úc Richard Marles bày tỏ sự quan ngại sâu sắc về vụ đối đầu “không an toàn và thiếu chuyên nghiệp” giữa tàu Úc và TQ, khiến một thợ lặn quân sự Úc bị thương, theo hãng tin Reuters.
Ông Marles cho biết tàu khu trục HMAS Toowoomba đang thực hiện hoạt động lặn trong vùng đặc quyền kinh tế của Nhật vào ngày 14-11 để gỡ lưới đánh cá khỏi chân vịt thì tàu khu trục PLA-N (DDG-139) của TQ tiến đến gần.
Ông Marles nói rằng mặc dù tàu Úc đã thông báo cho tàu TQ về hoạt động lặn và đề nghị tàu này giữ khoảng cách nhưng tàu khu trục TQ vẫn tiếp cận "ở cự ly gần hơn".
“Ngay sau đó, chúng tôi phát hiện con tàu bật hệ thống sonar gắn trên thân tàu theo cách gây nguy hiểm cho sự an toàn của các thợ lặn Úc, buộc các thợ lặn rời khỏi mặt nước” - Bộ trưởng Quốc phòng Úc cho hay.
Ông Marles nói hành vi này là "không an toàn và thiếu chuyên nghiệp".
Thủ tướng Úc lên tiếng
Trả lời phỏng vấn đài Sky News ngày 20-11, Thủ tướng Úc Anthony Albanese chỉ trích Bắc Kinh về vụ đối đầu “nguy hiểm” giữa tàu chiến TQ và Úc.
Ông Albanese cho biết sự cố trên đã khiến một thợ lặn Úc bị thương và cho thấy sự cần thiết của "rào chắn liên lạc" giữa quân đội hai nước.
“Đó là một sự cố đáng tiếc. Đó là lý do tại sao chúng tôi bày tỏ sự phản đối rất mạnh mẽ đối với TQ một cách rất rõ ràng, rất trực tiếp thông qua tất cả kênh thích hợp” - ông Albanese cho hay.
Thủ tướng Úc còn cho biết vụ việc trên “gây thiệt hại” cho mối quan hệ giữa Úc và TQ.
“Điều này thật nguy hiểm, không an toàn và thiếu chuyên nghiệp từ lực lượng TQ” - ông Albanese nói.
Trung Quốc: Cáo buộc của Úc là sai sự thật
Ngày 20-11, người phát ngôn Bộ Quốc phòng TQ Ngô Khiêm gọi cáo buộc trên của Úc là “hoàn toàn sai sự thật” và cho biết Bắc Kinh đã gửi công hàm chính thức tới phía Canberra, theo tờ China Daily.
Ông Ngô nói rằng tàu khu trục của TQ đã thực hiện theo dõi, giám sát, nhận dạng và xác minh tàu khu trục của Úc cũng như các biện pháp xử lý khác theo luật pháp và quy định quốc tế.
Người phát ngôn Bộ Quốc phòng TQ khẳng định tàu nước này đã duy trì khoảng cách an toàn và không cản trở hoạt động của thợ lặn Úc.
“Chúng tôi kêu gọi Úc tôn trọng sự thật, ngừng đưa ra những cáo buộc liều lĩnh và vô trách nhiệm đối với TQ, làm nhiều việc có lợi hơn cho việc tăng cường niềm tin lẫn nhau giữa hai bên và tạo bầu không khí tích cực để phát triển tốt hơn quan hệ giữa hai nước và quân đội hai nước” - ông Ngô nói.
Cùng ngày, trong cuộc họp báo thường kỳ ở Bắc Kinh, người phát ngôn Bộ Ngoại giao TQ Mao Ninh nói rằng quân đội TQ “luôn có tính kỷ luật cao và luôn tiến hành các hoạt động chuyên nghiệp phù hợp với luật pháp quốc tế và thông lệ quốc tế”.
“Chúng tôi hy vọng các bên liên quan sẽ ngừng gây rắc rối ngay trước cửa TQ và hợp tác với TQ để cùng duy trì đà cải thiện và phát triển quan hệ Trung-Úc” - bà Mao nhấn mạnh.
