Chiều 6-11, tại Đại lễ đường Nhân dân ở thủ đô Bắc Kinh, Chủ tịch Trung Quốc (TQ) Tập Cận Bình đã tiếp Thủ tướng Úc Anthony Albanese đang có chuyến thăm kéo dài bốn ngày tới TQ (từ ngày 4 đến 7-11).
Đây là chuyến thăm đầu tiên của một thủ tướng Úc đến TQ trong bảy năm qua kể từ năm 2016, được xem nhằm ổn định quan hệ song phương sau nhiều năm căng thẳng.
Úc - Trung khôi phục đối thoại, xử lý khác biệt
Tại cuộc gặp, ông Tập nói với ông Albanese rằng hai nước đã giải quyết một số “vấn đề” trong thời gian gần đây, theo báo Úc The Sydney Morning Herald.
“Sau khi nhậm chức, ngài đã nỗ lực ổn định và cải thiện quan hệ với TQ. Chuyến thăm này cho thấy tầm quan trọng to lớn của ngài đối với mối quan hệ với TQ” - ông Tập nói, nhấn mạnh rằng mối quan hệ ổn định Trung - Úc không chỉ phục vụ lợi ích chung của hai nước mà còn đáp ứng mong đợi chung của các nước trong khu vực.
Đáp lại, Thủ tướng Albanese nói rằng sự tiến triển trong mối quan hệ “chắc chắn là rất tích cực” đối với cả hai nước. Nhà lãnh đạo Úc cũng cho hay hai nước đã nhất trí sẽ đưa mối quan hệ này tiến lên phía trước, đề cập việc hai nước “đã bắt đầu lại một loạt cuộc đối thoại và nhịp độ các chuyến thăm song phương đang tăng lên”.
Hứa hẹn “khởi đầu mới”
Tiếp Thủ tướng Albanese trước đó cùng ngày 6-11, Chủ tịch Quốc hội TQ Triệu Lạc Tế gọi chuyến thăm của Thủ tướng Albanese tới TQ là “khởi đầu mới” với quan hệ song phương.
Trong ngày công du đầu tiên, Thủ tướng Albanese đã gặp Thủ tướng TQ Lý Cường khi cả hai cùng tham dự khai mạc Hội chợ Nhập khẩu quốc tế TQ tại TP Thượng Hải hôm 5-11. Tại sự kiện này, ông Albanese khẳng định sẽ “hợp tác mang tính xây dựng” với TQ để thúc đẩy mối quan hệ hai nước.
Chuyến đi của Thủ tướng Albanese cũng mang tính biểu tượng, vì diễn ra gần dịp kỷ niệm 50 năm chuyến thăm của Thủ tướng Úc Gough Whitlam đến TQ vào năm 1973. Ông Whitlam là thủ tướng Úc đầu tiên thăm chính thức TQ.
Có thể thấy cả phía Úc và TQ đều đánh giá và kỳ vọng rất cao triển vọng sửa chữa quan hệ từ chuyến thăm của Thủ tướng Albanese. Trước chuyến công du, Thủ tướng Albanese cho biết ông kỳ vọng các cuộc gặp giữa ông với ông Tập và ông Lý sẽ đánh dấu “một bước rất tích cực” trong việc ổn định quan hệ song phương, theo hãng tin Reuters. Ông Albanese gọi chuyến thăm TQ là “kết quả của cách tiếp cận kiên nhẫn, có cân nhắc và có chủ ý” của Úc với Bắc Kinh - đối tác thương mại lớn nhất của Canberra. Phần nước chủ nhà, người phát ngôn Bộ Ngoại giao TQ Uông Văn Bân cũng khẳng định rằng “một mối quan hệ lành mạnh, ổn định là phù hợp với lợi ích cơ bản của TQ và Úc, đáp ứng được lợi ích của người dân hai quốc gia”.
Quan hệ Trung - Úc leo thang căng thẳng kể từ năm 2020, khi chính phủ tiền nhiệm Úc do ông Scott Morrison làm thủ tướng kêu gọi mở cuộc điều tra độc lập về nguồn gốc của đại dịch COVID-19. Đáp trả, TQ áp đặt hàng loạt hạn chế thương mại chính thức và không chính thức lên nhiều mặt hàng của Úc như than đá, lúa mạch, rượu vang... Tuy nhiên, kể từ khi ông Albanese lên làm thủ tướng Úc vào tháng 5 năm ngoái, cả hai nước theo đuổi việc ổn định mối quan hệ.
Chính Thủ tướng Albanese thừa nhận tại thủ đô Bắc Kinh ngày 6-11 rằng “có những dấu hiệu đầy hứa hẹn mà chúng ta đã thấy, một số trở ngại trong thương mại giữa hai quốc gia đã được dỡ bỏ và có sự cải thiện đáng kể trong thương mại giữa hai quốc gia”.•
Trung Quốc, Úc cùng nhượng bộ
Dưới thời Thủ tướng Albanese, Úc và TQ đã có nhiều nhượng bộ nhằm cải thiện quan hệ song phương. Bắc Kinh đã dỡ bỏ hầu hết các hạn chế đối với hàng hóa của Úc. Úc tuyên bố sẽ không hủy hợp đồng cho thuê cảng Darwin 99 năm đối với công ty TQ Landbridge sau khi xem xét an ninh, theo Reuters.
Cuối tháng trước, TQ đồng ý xem xét lại mức thuế bán phá giá 218% đối với rượu vang Úc, mở đường cho việc nối lại nhập khẩu mặt hàng này. Đổi lại, Úc thông báo tạm dừng khiếu nại liên quan đến vấn đề này lên Tổ chức Thương mại Quốc tế.
Gặp người đồng cấp TQ Vương Văn Đào hôm 5-11, Bộ trưởng Bộ Thương mại Úc Don Farrell cho biết ông kỳ vọng TQ sẽ sớm chấm dứt các biện pháp trừng phạt thương mại còn lại đối với tôm hùm và một số loại thịt đỏ của Úc, theo ABC News.
Theo dữ liệu hải quan của TQ, nhập khẩu từ tháng 1 đến tháng 9 của TQ từ Úc tăng 8,1% so với cùng kỳ năm ngoái, lên tới 116,9 tỉ USD, theo Reuters.
