Một bài xã luận đăng trên Thời báo Hoàn cầu của Trung Quốc đã "tố cáo" Mỹ có hành vi “chèn ép” và lớn tiếng cho rằng: “Trung Quốc không được dung thứ cho hành động xâm phạm tràn lan của Mỹ đối với các vùng biển lân cận của Trung Quốc và vùng trời bên trên các hòn đảo đang được mở rộng của nước này”.
Bài viết còn tuyên bố quân đội Trung Quốc nên “sẵn sàng thực thi các biện pháp đáp trả tùy theo mức độ khiêu khích của Washington”.
Mỹ lo ngại hoạt đồng bồi đắp đảo nhân tạo trái pháp Trung Quốc đang thực hiện ở Biển Đông và quyết định sẽ tiến hành tuần tra sát các đảo này (ảnh chụp đá Vành Khăn thuộc quần đảo Trường Sa, Việt Nam) (ảnh: Reuters)
Căng thẳng tại Biển Đông dâng cao khi Trung Quốc tiến hành bồi đắp trái phép các thực thể tại quần đảo Trường Sa (thuộc chủ quyền Việt Nam) thành các đảo nhân tạo có thể được sử dụng cho mục đích quân sự.
Mỹ coi động thái này của Trung Quốc là sự đe dọa đến tự do hàng hải tại khu vực vì Trung Quốc vi phạm trầm trọng Công ước Liên Hợp Quốc về Luật biển (UNCLOS).
Sau cuộc gặp hôm 13-10 giữa các quan chức Mỹ và Australia, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Ash Carter đã cảnh báo Bắc Kinh rằng Washington sẽ tiếp tục triển khai quân đội của mình đến những nơi mà luật pháp quốc tế cho phép, trong đó có Biển Đông.
Tuyên bố đó cũng được Ngoại trưởng Australia Julie Bishop ủng hộ khi cho rằng hai nước này “cùng chung suy nghĩ”.
Quan chức cấp cao của Mỹ còn cho biết quân đội nước này có thể bắt đầu tuần tra gần các đảo nhân tạo của Trung Quốc trong vài ngày đến vài tuần tới.
Các tàu chiến của Mỹ sẽ đi vào vùng biển 12 hải lý quanh các đảo (được bồi đắp trái phép mà Trung Quốc đơn phương tuyên bố chủ quyền) nhằm chứng minh rằng Mỹ không công nhận yêu sách phi lý của Trung Quốc.
Thời báo Hoàn cầu cho rằng động thái như vậy của Mỹ có thể “động chạm đến yếu điểm của Trung Quốc” và cảnh báo “nếu Mỹ xâm phạm đến lợi ích cốt lõi của Trung Quốc thì quân đội Trung Quốc sẽ phải đứng lên và sử dụng vũ lực để chấm dứt điều đó”.
Hôm 10-10, Trung Quốc tuyên bố đã hoàn tất xây dựng hai ngọn hải đăng được xây dựng trái phép tại khu vực tranh chấp và hung hăng tuyên bố nước này sẽ tiếp tục xây dựng thêm các công trình khác.
Hình ảnh vệ tinh về các đảo nhân tạo do Trung Quốc xây dựng được một tổ chức nghiên cứu có trụ sở tại Washington công bố cũng cho thấy những đường băng trên các đảo này có thể được sử dụng cho máy bay quân sự cất và hạ cánh.
Dù phía Trung Quốc lên tiếng cảnh báo nhưng tới thời điểm hiện tại, phía Mỹ vẫn chưa có gì thay đổi về kế hoạch tuần tra.