Bà Maya Carlin - nhà phân tích tại Trung tâm Chính sách An ninh (có trụ sở tại Mỹ) - cho rằng máy bay không người lái (UAV) tàng hình S-70 Okhotnik của Nga – được phát triển trong hơn một năm - có thể sẽ không sớm được đưa vào chiến đấu.
Lý do bà Carlin đưa ra là vì cuộc xung đột hiện nay giữa Nga và Ukraine cũng như việc Nga ưu tiên kinh phí cho các loại vũ khí được cho là hiệu quả trên chiến trường Ukraine, theo trang Bulgarian Military.
Sự phát triển UAV tàng hình S-70
Mùa hè năm 2018, Nhà máy hàng không Novosibirsk đã lắp ráp nguyên mẫu UAV S-70 đầu tiên, đánh dấu một cột mốc quan trọng. UAV này thực hiện chuyến bay đầu tiên vào ngày 3-8-2019, sau đó thực hiện nhiệm vụ chung đầu tiên với máy bay tàng hình đa nhiệm Su-57 vào tháng 9 năm đó. Đến tháng 12 cùng năm, nguyên mẫu S-70 thứ hai với nhiều cải tiến khác nhau cũng đã thực hiện thành công chuyến bay thử nghiệm.
Khoảng 6 tháng sau, tức tháng 6-2020, có thông tin rằng các chuyến bay thử nghiệm đối với UAV mới này sắp hoàn tất, và thời gian mục tiêu được ấn định là năm 2024. Điều này sẽ mở đường cho việc sản xuất hàng loạt UAV S-70 ngay lập tức.
Bên cạnh đáp ứng nhu cầu của quân đội Nga, UAV này cũng sẽ được xuất khẩu sang các quốc gia không phải đối thủ của Nga do nhu cầu cao trên toàn cầu.
Bộ Quốc phòng Nga thường xuyên nhấn mạnh rằng UAV S-70 sẽ được chuyển giao cho Không quân Nga với số lượng lớn. UAV này được thiết kế để hoạt động cùng với các mẫu UAV hiện tại và tương lai.
Thêm vào đó, Đô đốc Nikolay Evmenov – Tư lệnh Hải quân Nga – đã xác nhận rằng các loại UAV mới, kể cả S-70, sẽ được tích hợp vào lực lượng không quân hải quân Nga.
Lý do UAV tàng hình S-70 có thể sẽ không sớm được đưa vào chiến đấu
Nga đã thực hiện các chuyến bay thử nghiệm đối với UAV mới này vào tháng 2 năm nay.
Ngày 4-2, ông Sergey Somka – đại diện chính quyền khu vực tỉnh Novosibirsk (Nga) - lưu ý rằng S-70 đang tiến gần giai đoạn thử nghiệm cuối cùng và việc sản xuất hàng loạt dự kiến bắt đầu vào nửa cuối năm nay.
“Sự phát triển này báo hiệu những bước tiến đáng chú ý của Nga trong công nghệ không người lái, đồng thời nhấn mạnh cam kết và khả năng của quốc gia đối với hiện đại hóa quân sự” – ông Somka cho hay vào thời điểm đó.
Theo Bulgarian Military, theo kế hoạch ban đầu, UAV tàng hình S-70 sẽ được đưa vào sản xuất hàng loạt vào nửa cuối năm 2024. Tuy nhiên, mốc thời gian này có vẻ không khả thi.
Nhà phân tích Carlin cho rằng có nhiều nguyên nhân khiến UAV S-70 bị chậm đưa vào sản xuất hàng loạt.
Thứ nhất, công nghệ tàng hình đóng vai trò quan trọng. Nga đang đối mặt các thách thức trong sản xuất hàng loạt UAV S-70 Okhotnik, chủ yếu là do sự phức tạp của phát triển công nghệ tàng hình tiên tiến.
Thứ hai, những hạn chế về kinh tế cũng góp phần làm chậm trễ việc sản xuất UAV S-70. Việc tạo ra các thiết bị quân sự phức tạp rất tốn kém, mặc dù ngân sách quốc phòng của Nga là đáng kể nhưng cũng có giới hạn. Các lệnh trừng phạt của phương Tây càng làm nghiêm trọng thêm những khó khăn về tài chính, làm vấn đề thêm phức tạp.
Thứ ba, chuỗi cung ứng cũng là một yếu tố quan trọng cần xem xét. Sản xuất các thành phần tiên tiến cần thiết cho UAV S-70 thường phụ thuộc vào mạng lưới nhà cung cấp phức tạp. Bất kỳ sự gián đoạn nào trong mạng lưới cung cấp này, dù là xung đột địa chính trị hay là trở ngại về hậu cần, đều có thể tác động nghiêm trọng đến nỗ lực sản xuất hàng loạt.
Chú “ngựa thồ” đáng tin cậy
UAV S-70 Okhotnik của Nga là UAV chiến đấu có khả năng tàng hình, do tập đoàn Sukhoi phối hợp tập đoàn chế tạo máy bay MiG của Nga phát triển. UAV chiến đấu này được thiết kế để thực hiện một loạt nhiệm vụ, trong đó có trinh sát, tác chiến điện tử và tấn công chính xác.
UAV tàng hình S-70 có kích thước ấn tượng, sải cánh khoảng 20 m, dài khoảng 14 m. Hệ thống đẩy được gia cố bằng động cơ tuốc bin phản lực luồng AL-31F - cùng loại động cơ được lắp cho tiêm kích Su-27. Động cơ này cung cấp lực đẩy cần thiết cho các hoạt động tốc độ cao và nhiệm vụ kéo dài.
Được trang bị động cơ tuốc bin phản lực luồng đơn, UAV tàng hình S-70 ít bị hệ thống giám sát của đối phương phát hiện, đặc biệt là trong quang phổ hồng ngoại, nhờ có vòi phun phẳng. S-70 được tối ưu hóa cho tốc độ cận âm và có khả năng bay ở độ cao cao ở khoảng cách xa. Tuy nhiên, thông số hoạt động chính xác của loại UAV mới này của Nga vẫn còn là ẩn số.
Hệ thống điện tử hàng không của UAV tàng hình S-70 do công ty Radioelectronic Technologies phát triển, gồm buồng lái tự động và khả năng điều khiển từ xa. Các thành phần điện tử của S-70 có thể được điều chỉnh dựa trên nhiệm vụ chiến đấu cụ thể và điều kiện chiến trường, chẳng hạn như sự hiện diện của hệ thống phòng không.
S-70 có khả năng mang nhiều loại vũ khí trong khoang chứa bên trong. Gần đây, S-70 đã chứng tỏ khả năng thả một quả bom rơi tự do nặng 500 kg. Sự linh hoạt trong vũ khí – từ các loại bom khác nhau cho tới tên lửa chống các mục tiêu trên đất liền, trên biển và trên không – mang lại lợi thế chiến thuật đáng kể, cho phép hoàn thành hiệu quả nhiều loại nhiệm vụ.
Ngoài kho chứa vũ khí bên trong, UAV S-70 còn có thể được trang bị các giá đỡ bên ngoài để cất trữ bom, tên lửa bổ sung và thiết bị đặc biệt. Tuy nhiên, cần lưu ý là vũ khí gắn bên ngoài có thể ảnh hưởng đôi chút đến hiệu suất bay. Bất chấp như vậy, UAV S-70 được coi là một chú “ngựa thồ” và “nền tảng chiến đấu” đáng tin cậy, có thể điều khiển từ mặt đất hoặc buồng máy bay có người lái.
Tầm hoạt động của S-70 cũng vô cùng ấn tượng, ước tính khoảng 6.000 km. Nhiệm vụ chính của UAV này là cung cấp cho quân đội Nga một nền tảng tàng hình và linh hoạt, có khả năng thực hiện nhiều nhiệm vụ khác nhau. Những nhiệm vụ này có thể là tình báo - giám sát - trinh sát, tác chiến điện tử và tấn công chính xác. Nga coi vũ khí này là yếu tố then chốt trong chiến lược tác chiến trên không hiện nay của nước này.
