Ngày 4-4, TAND TP.HCM xử phúc thẩm vụ ông Nguyễn Văn Tốt (sinh năm 1922) kiện chủ tịch UBND huyện Cần Giờ.
Theo hồ sơ, ông Tốt có sử dụng khu đất diện tích hơn 26.000 m2 tọa lạc tại xã Cần Thạnh (nay là thị trấn Cần Thạnh), huyện Cần Giờ, TP.HCM. Đất có nguồn gốc do ông Tốt nhận cho tặng từ cậu ruột, sử dụng ổn định từ năm 1945 đến nay không ai tranh chấp. Năm 1993, ông Tốt được UBND huyện Duyên Hải (nay là huyện Cần Giờ) cấp quyết định giao đất trên toàn bộ diện tích đất nêu trên.
Ra giấy đỏ “rớt” mất một thửa đất
Năm 1996, ông Tốt được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (GCN QSDĐ) nhưng lại thiếu mất một thửa có diện tích đến 720 m2. Sai sót này mãi đến năm 2008 ông Tốt mới phát hiện. ông liền làm thủ tục yêu cầu được cấp bổ sung nhưng UBND thị trấn Cần Thạnh bác yêu cầu của ông vì cho rằng đây là phần đất bỏ hoang, không ai sử dụng.
Không đồng ý, ông Tốt tiếp tục khiếu nại. Đến tháng 9-2012, UBND huyện Cần Giờ ra Quyết định 756/2012 không chấp nhận yêu cầu của ông Tốt.
Ông Tốt liền khởi kiện yêu cầu tòa án giải quyết, hủy Quyết định 756/2012 và buộc UBND huyện Cần Giờ cấp bổ sung thửa đất còn thiếu vào GCN QSDĐ cho ông. Đang trong thời gian tòa án thụ lý giải quyết vụ kiện thì ông Tốt qua đời. Vợ và các con ông tiếp tục thừa kế quyền và nghĩa vụ tố tụng của ông, giữ nguyên yêu cầu khởi kiện.
Hai người cháu của ông Tốt: “Giờ thì ông ngoại đã an lòng yên nghỉ”. Ảnh: THANH VÂN
Trình bày tại tòa án, người bị kiện đề nghị HĐXX bác yêu cầu của ông Tốt vì cho rằng phần đất này là đất bỏ hoang, không có ai sử dụng. Cũng theo người bị kiện, tại thời điểm cấp GCN cho ông Tốt đã có biến động về ranh giới và diện tích đất. Cụ thể là đất bị sạt lở, một phần đã sử dụng làm bờ kè và lối đi chung nên diện tích đất ghi nhận tại GCN đã nhỏ hơn so với diện tích trong quyết định giao đất năm 1993. Cạnh đó, sau khi được cấp GCN năm 1996, ông Tốt không có khiếu nại gì trong khoảng thời gian 12 năm liên tiếp sau đó.
Tòa: Ủy ban đã làm sai
Xử sơ thẩm hồi tháng 10-2017, TAND huyện Cần Giờ nhận định yêu cầu của ông Tốt là hoàn toàn có cơ sở chấp nhận.
Theo tòa, nguồn gốc thửa đất đã có từ thời điểm trước giải phóng, được UBND huyện Duyên Hải cấp giao đất cho ông Tốt từ năm 1993. Khi ông Tốt làm thủ tục xin cấp GCN, UBND huyện Cần Giờ cho rằng thửa đất là cái khe nước do tự nhiên tạo thành nên không thể cấp GCN. Nhưng tại phiên tòa, hai người làm chứng (nguyên là cán bộ địa chính xã và cán bộ ban nông hộ xã Cần Thạnh) khẳng định thửa đất thực chất có một phần là mương thoát nước, khi canh tác phần đất phía trong, gia đình ông Tốt đã dùng để thoát nước cho gia đình ông và cho các hộ dân sản xuất phía bên trong vào mùa mưa. Ngược lại, khi nước biển dâng lên, ông Tốt phải đắp đất ngăn lại để chống nước mặn xâm nhập. Đây là mương nước do gia đình ông Tốt cải tạo chứ không phải khe nước tự nhiên.
Trong quá trình giải quyết vụ kiện, tòa án đã tiến hành xem xét thẩm định tại chỗ cũng xác định thửa đất có một phần là đất trống, một phần đất trũng và một mương thoát nước, trên đất còn có một căn chòi cũ…
Từ đó, tòa tuyên hủy Quyết định 756/2012 của UBND huyện Cần Giờ và đề nghị UBND huyện này phải chấp nhận cấp bổ sung thửa đất còn thiếu vào GCN những người thừa kế của ông Tốt.
Không đồng ý với bản án sơ thẩm, bên bị kiện kháng cáo đề nghị sửa án sơ thẩm.
Xử phúc thẩm, HĐXX nhận định cấp sơ thẩm chấp nhận yêu cầu của ông Tốt là có căn cứ. Theo HĐXX, thửa đất này đã được Nhà nước ra quyết định cấp giao đất cho ông Tốt từ năm 1993. Tính đến nay UBND huyện Cần Giờ chưa có quyết định thu hồi đất, chưa thực hiện các thủ tục thu hồi đất nhưng lại từ chối cấp GCN là thực hiện không đúng quy định của pháp luật.
Tuy nhiên, do tại phiên tòa các bên xác nhận hiện trạng đất có sạt lở, diện tích đất có thay đổi nhưng cấp sơ thẩm chưa tiến hành đo vẽ để xác định diện tích đất cụ thể là vi phạm tố tụng. Vì vậy, cấp phúc thẩm đã sửa án phần này, yêu cầu UBND huyện Cần Giờ tiến hành đo vẽ, xác định lại diện tích đất hiện hữu còn lại để cấp bổ sung vào GCN cho những người thuộc hàng thừa kế thứ nhất của ông Tốt.
Đại diện VKS đồng quan điểm với tòa Phát biểu tại phiên tòa sơ thẩm, đại diện VKSND huyện Cần Giờ nhận định vụ kiện được thụ lý từ tháng 10-2012, đến tháng 10-2017 mới đưa vụ án ra xét xử là vi phạm thời hạn chuẩn bị xét xử. Về nội dung, VKS nhận định việc UBND không công nhận lô đất này cho ông Tốt là không đúng với các quy định của pháp luật về đất đai. Từ đó, đại diện VKS đề nghị HĐXX chấp nhận toàn bộ yêu cầu của người khởi kiện. Đến phiên tòa phúc thẩm, đại diện VKSND TP.HCM cũng thống nhất quan điểm trên, đề nghị tòa tuyên hủy Quyết định 756/2012, buộc UBND huyện Cần Giờ phải công nhận quyền sử dụng lô đất này cho gia đình ông Tốt. |