Lễ vật cúng Táo quân (hai ông, một bà) tùy mỗi gia đình chủ yếu là thành tâm nhưng thông thường cần chuẩn bị những lễ vật như sau:
Bàn thờ Táo quân thường đặt trên góc bếp ở mỗi gia đình. Ảnh: NT
Một bình bông, đĩa trái cây ngũ quả (thanh long, mãng cầu, trái dừa, đu đủ, xoài). Ba chén chè trôi nước, ba đĩa mứt, ba đĩa trà khô, nhang, đèn, rượu, kẹo, cốm, bánh. Giấy cúng gồm tiền, vàng, bộ đồ, con ngựa…
Ngoài ra cũng tùy mỗi gia đình có thể cúng mâm cơm thường dùng hằng ngày gồm: Cơm, canh, cá, rau, củ kiệu, đĩa thịt luộc hoặc gà luộc, mắm, đĩa bánh chưng hay bánh tét... để dâng cúng.
Bên cạnh đó tín ngưỡng dân gian còn dâng cúng cá chép sống - vật để Táo quân cởi về trời. Khi làm lễ cúng xong người dân phóng sinh cá chép.
Phóng sinh cá chép sau khi cúng tiễn Táo về trời. Ảnh: Tư liệu
Theo nhiều nhà nghiên cứu văn hóa thì trong một giáp (12 năm) mỗi năm đều có vị hành binh và hành khiển quản lý trông coi nhà cửa thổ trạch... nên mỗi năm khấn mỗi vị khác nhau.
Năm nay là năm Tý khấn vị: "Thiên ôn Hành binh, ông Châu vương Hành khiển". Ông bà ta cũng đã định ngày 23 tháng Chạp hằng năm là ngày đưa ông Táo về trời nên dân gian chọn giờ cúng gói trọn trong ngày, tùy mỗi gia chủ sắp xếp thời gian.
Ở những vùng nông thôn người dân vẫn dùng bếp nung từ gạch thường là bếp lò ba chân tượng trưng cho ba vị (hai ông, một bà) nên khi cúng xong họ thường đem đặt bỏ bếp lò ở những góc cây để các vị nghỉ ngơi.
Thần Táo về trời tâu rõ mọi việc dưới trần gian chủ nhà làm cái gì. Tội, phước ngài đều ghi chép để trình Ngọc hoàng.
Đặc biệt ngày 30 tết phải làm lễ rước ông Táo về ngự ở gia đình để cầu xin ngài phù hộ cho đất nước được thanh bình, nhân dân an lạc. Tất cả dân chúng đều cơm no áo ấm. Mọi người đều sống thoải mái qua đầu năm cho đến những cuối năm...
Một số hình ảnh lễ vật cúng Táo quân:
Bàn thờ Táo quân ngoài bài vị, bát nhang, ba lọ hay hũ gồm: gạo, nước, muối, đĩa trái cây, bình bông... Ảnh: NT
Bếp ở nông thôn với thế chân vạc tượng trưng cho hai ông, một bà. Ảnh: NT
Ba chén chè trôi nước. Ảnh: NT
Mâm cúng mặn đặt ngay trên bếp gas hiện nay thường thấy ở mỗi nhà. Ảnh: NT
Sau khi cúng xong hóa vàng. Ảnh: Tư liệu
Bộ đồ giấy sau khi đã cúng xong hóa vàng (đốt). Ảnh: Tư liệu
