Sáng 23-8, sau lễ đón chính thức Thủ tướng Úc và phu nhân, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc đã hội đàm với Thủ tướng Scott Morrison.
Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc và Thủ tướng Úc Scott Morrison bắt tay trong cuộc gặp bên lề hội nghị thượng đỉnh G20 ở TP Osaka, Nhật Bản hồi cuối tháng 6. Ảnh: AFP
Hai bên đánh giá cao kim ngạch thương mại hai chiều năm 2018 đạt gần 7,8 tỉ USD; đầu tư của Úc vào Việt Nam ở mức khá, với gần 500 dự án và hơn 2 tỉ USD vốn đầu tư; tuy nhiên vẫn còn nhiều tiềm năng và thế mạnh cần khai thác.
Hai bên nhất trí xây dựng Chiến lược hợp tác kinh tế tăng cường với mục tiêu trở thành tốp 10 đối tác thương mại hàng đầu của nhau và tăng gấp đôi đầu tư hai chiều, xúc tiến cuộc họp lần thứ nhất cấp bộ trưởng về Đối tác hợp tác kinh tế Việt Nam - Úc nhằm thúc đẩy hợp tác thương mại, đầu tư cũng như hợp tác phát triển, đẩy mạnh kết nối hai chiều, mở rộng hợp tác về an ninh năng lượng và nắm bắt các cơ hội kỹ thuật số, trong đó có kinh tế số và chính phủ điện tử.
Hai bên cũng nhất trí phấn đấu đưa kim ngạch thương mại hàng hóa lên 10 tỉ USD ngay trong năm sau. Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc hoan nghênh Úc sẽ cử đoàn các doanh nghiệp hàng đầu sang thăm Việt Nam trong năm 2020.
Thủ tướng Scott Morrison nhất trí tạo điều kiện thuận lợi hơn nữa cho các mặt hàng nông thủy sản của Việt Nam, thông báo đang xem xét việc cho phép nhập khẩu tôm sống nguyên con, nhãn tươi của Việt Nam.
Hai bên nhất trí ủng hộ hệ thống thương mại đa phương dựa trên luật lệ, hợp tác thúc đẩy hội nhập kinh tế khu vực thông qua thực hiện các cam kết trong các hiệp định tự do thương mại mà hai bên cùng tham gia như Hiệp định thành lập khu vực thương mại tự do ASEAN Úc - New Zealand, hiệp định Đối tác toàn diện và tiến bộ xuyên Thái Bình Dương, cũng như hợp tác trong các khuôn khổ kinh tế đa phương, trong đó có APEC, ASEM.
Hai bên nhất trí cho rằng hợp tác song phương về an ninh, quốc phòng ngày càng hiệu quả và thực chất, đặc biệt là việc Australia hỗ trợ Việt Nam trong quá trình tham gia lực lượng gìn giữ hòa bình Liên hợp quốc.
Trong chương trình của chuyến thăm, hai Thủ tướng sẽ giao lưu với lực lượng gìn giữ hòa bình Liên Hiệp Quốc của Việt Nam - Úc đào tạo tại Học viện Quân y 103. Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc đề nghị hai bên mở rộng hợp tác sang các lĩnh vực tiềm năng như công nghiệp quốc phòng, an ninh mạng, liên kết đào tạo…
Thủ tướng Scott Morrison nhất trí tăng cường hợp tác an ninh song phương, bao gồm trong lĩnh vực hàng hải và không gian mạng; phối hợp chống tội phạm xuyên quốc gia, buôn bán người, khủng bố.
Trao đổi về tình hình biển Đông, hai Thủ tướng bày tỏ quan ngại sâu sắc trước các diễn biến trên biển Đông, bao gồm việc quân sự hóa và bồi đắp các cấu trúc đang tranh chấp cũng như cản trở các dự án dầu khí được triển khai lâu nay ở biển Đông.
Hai nhà lãnh đạo nhấn mạnh tầm quan trọng của tự do hàng hải và hàng không, tuân thủ luật pháp quốc tế và duy trì một trật tự dựa trên luật lệ. Hai nhà lãnh đạo kêu gọi các bên tự kiềm chế và tránh các hành động có thể làm phức tạp thêm tình hình.
Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc và Thủ tướng Scott Morrison tái khẳng định các quốc gia cần tiếp tục giải quyết các tranh chấp bằng biện pháp hòa bình, không đe dọa sử dụng hoặc sử dụng vũ lực, đồng thời nhấn mạnh tầm quan trọng của các cơ chế giải quyết tranh chấp của Công ước về Luật Biển của Liên Hiệp Quốc năm 1982 (UNCLOS) và kêu gọi các bên tôn trọng và thực thi các quyết định được ban hành bởi các cơ chế này.
Hai nhà lãnh đạo tái khẳng định tầm quan trọng của việc áp dụng đầy đủ và hiệu quả Tuyên bố về ứng xử của các bên ở biển Đông (DOC). Hai Thủ tướng kêu gọi Bộ Quy tắc ứng xử giữa ASEAN và Trung Quốc cần tuân thủ đầy đủ luật pháp quốc tế, nhất là UNCLOS.
