Ngày 4-4, TAND tỉnh Bình Dương đã xử phúc thẩm vụ án Lê Văn Thi, Trịnh Quang Thọ bị truy tố về tội mua bán trái phép chất ma túy. Trước đó, TAND thị xã Thuận An xử sơ thẩm đã tuyên Thi không phạm tội, trả tự do cho bị cáo ngay tại tòa; Thọ bị tám năm sáu tháng tù. Bản án này sau đó bị VKS kháng nghị.
Từ 7,5 năm tù thành trắng án
Theo hồ sơ, sáng 18-11-2014, Công an thị xã Thuận An phát hiện Nguyễn Văn Hoàng cùng hai người khác sử dụng ma túy. Qua điều tra, Hoàng khai mua ma túy của Thọ và Thi nên CQĐT bắt khẩn cấp Thọ, Thi. Kết luận điều tra và cáo trạng cho rằng từ tháng 1 đến tháng 11-2014, Thọ và Thi nhiều lần bán ma túy cho người nghiện tại TP Thủ Dầu Một. Thọ thường mua ma túy từ một người không rõ lai lịch rồi phân lẻ bán.
Tại CQĐT, Thọ và Thi đã thừa nhận hành vi phạm tội. Các nhân chứng (những người nghiện mua ma túy) khai mua ma túy trực tiếp từ Thọ hoặc Thi hoặc có lần Thi chở Thọ đến giao hàng. Xử sơ thẩm lần một, TAND thị xã Thuận An phạt Thi bảy năm sáu tháng tù; Thọ tám năm sáu tháng tù. Bản án này bị TAND tỉnh Bình Dương tuyên hủy.
Xử sơ thẩm lần hai vào tháng 11-2016, TAND thị xã Thuận An tuyên Thọ mức án như cũ, còn Thi thì tòa tuyên không phạm tội và trả tự do ngay tại tòa.
Bị cáo Lê Văn Thi đang trao đổi với luật sư Trần Văn Hoàng, người bào chữa miễn phí cho Thi. Ảnh: LỆ TRINH
Viện dưới, viện trên cùng kháng nghị
Sau đó, VKSND thị xã Thuận An kháng nghị, nêu ra hàng loạt vi phạm tố tụng của CQĐT như: Trong hồ sơ có hai quyết định khởi tố vụ án, nêu hai căn cứ khác nhau; có hai biên bản bắt người khẩn cấp đối với bị cáo Thi, có ghi nội dung thu giữ vật chứng khác nhau. Các bị cáo Thọ, Thi bị bắt và thu giữ vật chứng tại địa phận phường Chánh Nghĩa, TP Thủ Dầu Một nhưng lại đưa các bị cáo về Công an phường Hưng Định, thị xã Thuận An để lập biên bản và thu giữ vật chứng. Công an thu giữ vật chứng của bị cáo Thi nhưng lại ghi vào biên bản bắt của Thọ.
Từ đó, VKS thị xã đề nghị TAND tỉnh Bình Dương hủy án sơ thẩm để điều tra, xét xử lại.
Tháng 3-2017, VKSND tỉnh Bình Dương có kháng nghị bổ sung nhiều nội dung. Trong đó có chuyện biên bản bắt người tại bút lục số 40 ghi thu giữ 32 gói nylon hàn kín, bên trong có đựng chất tinh thể màu trắng, nghi là ma túy tổng hợp; còn tại biên bản bắt người bút lục 292 ghi không có 32 gói nylon hàn kín đựng chất tinh thể màu trắng (nghi là ma túy tổng hợp). Cả hai biên bản bắt người đều không có người chứng kiến, chỉ có đại diện chính quyền là công an phường...
Theo VKS tỉnh, trong hồ sơ thể hiện Công an thị xã Thuận An bắt cả hai trong trường hợp khẩn cấp nhưng tại bút lục 01, quyết định khởi tố vụ án và quyết định trưng cầu giám định có ghi căn cứ vào biên bản bắt người do phạm tội quả tang…
“Hủy án cũng không khắc phục được”
Tại phiên tòa phúc thẩm, đại diện VKS vẫn giữ nguyên kháng nghị đề nghị tòa hủy án để điều tra, xét xử lại. Tranh luận lại, luật sư (LS) Trần Văn Hoàng (Đoàn LS TP.HCM) cho rằng với các vi phạm tố tụng nêu trên, nếu hủy án cơ quan tố tụng cũng không thể khắc phục được.
LS dẫn chứng: Vụ án này đã được TAND thị xã Thuận An xử sơ thẩm lần đầu năm 2015, tuyên cả hai bị cáo đều phạm tội. Bị cáo Thi kêu oan. Tháng 9-2015, TAND tỉnh Bình Dương đã hủy án để điều tra lại vì vi phạm tố tụng hàng loạt. Trong đó, cấp phúc thẩm đặc biệt nghi vấn có hay không việc thu giữ của Thi 32 gói nylon hàn kín có chứa chất bột màu trắng. Sau đó, CQĐT đã khắc phục bằng cách lập lại biên bản bắt người cùng ngày giờ, cho bị cáo Thi và Công an phường Chánh Nghĩa ký vào. Và biên bản này ghi rõ là “không thu giữ 32 gói nylon hàn kín…”.
Theo LS, VKS thị xã Thuận An đã không phản đối các sai phạm của CQĐT mà vẫn phê chuẩn và nhận định trong cáo trạng là CQĐT đã khắc phục vi phạm tố tụng. Tại phiên tòa sơ thẩm, với những chứng cứ vi phạm tố tụng đó, VKS vẫn khăng khăng buộc tội bị cáo Thi. “Khi tòa sơ thẩm tuyên không như đề nghị của VKS thì VKS lại cho rằng với những vi phạm tố tụng như thế phải hủy án. Điều này rất thiếu thuyết phục” - LS nhấn mạnh.
LS nói thêm: “Vấn đề cốt lõi đặt ra là nếu hủy án thì các vi phạm nêu trên có khắc phục được không? Khi thời gian không thể quay lại, không có quy định nào của BLTTHS cho phép làm lại quyết định khởi tố hình sự, làm lại biên bản bắt khẩn cấp rồi ghi lùi ngày tháng năm yêu cầu người bị bắt và công an phường ký lại… Theo tinh thần cải cách tư pháp, tòa án không thể nào cứ chạy theo CQĐT, chạy theo VKS để thân phận pháp lý của bị cáo cứ treo lơ lửng như vậy. Chứng cứ rõ ràng không thể kết tội thì phải tuyên bị cáo không phạm tội”.
HĐXX quyết định nghị án kéo dài và sẽ tuyên án vào ngày 11-4.
| Trắng án sau hai năm bị tạm giam Tại phiên tòa sơ thẩm lần hai vào tháng 11-2016, Lê Văn Thi kêu oan rằng không đi giao ma túy cho Thọ. Có lần Thi chở Thọ đi nhưng Thọ nói đi uống cà phê chứ không nói đi bán ma túy. Có lần Thọ bảo Thi chở đi nhưng Thi không biết việc Thọ bán ma túy. Lời khai của các nhân chứng cũng thay đổi. Ra tòa, một nhân chứng tên Hoàng khai các lần mua ma túy đều là Thọ giao. Có một người đàn ông đi xe máy Wave màu xanh chở Thọ đến, đậu cách nơi giao ma túy khoảng 50 m, Hoàng không nhìn rõ mặt, không biết là ai. Có lần Thọ kêu người khác giao hàng cho Hoàng nhưng người đó không phải là Thi. Một nhân chứng khác tên Phương khai mỗi lần mua ma túy thì có một người đàn ông đi xe máy Sirius màu trắng, đội nón bảo hiểm màu đen chở Thọ đến. Do đứng cách xa khoảng 60-70 m và trời tối nên Phương không nhìn rõ mặt người chở. Trong khi đó, Thi khai trước khi bị bắt, chiếc xe của Thi có đến hai tháng liền nằm trong tiệm cầm đồ nên không thể có chuyện Thi dùng xe máy Sirius màu trắng chở Thọ đi giao hàng. Sau một tuần nghị án, HĐXX TAND thị xã Thuận An, Bình Dương đã tuyên Thi không phạm tội và trả tự do ngay tại phiên tòa (còn Thọ bị phạt tám năm sáu tháng tù). |
