Vụ gần 50 ngôi mộ bị lấp trong đêm ở Hà Nội: Đủ căn cứ khởi tố hình sự!

Các ý kiến đều thống nhất phải xử thật nặng những kẻ đổ bùn đất bất chấp pháp luật, vi phạm đạo đức nghiêm trọng…

Luật sư NGUYỄN VĂN HẬU, Trưởng Văn phòng luật sư Nguyễn Văn Hậu và Cộng sự:

Có thể khởi tố hành vi đổ chất thải ra môi trường

Theo Bộ luật Hình sự sửa đổi, bổ sung năm 2009, cơ quan chức năng có đủ cơ sở khởi tố vụ án hình sự liên quan đến việc đổ chất thải ra môi trường. Việc đổ trộm bùn đất lên mồ mả đã xâm phạm đến quyền và lợi ích hợp pháp của người khác. Trước hết đối tượng vi phạm sẽ bị xử phạt hành chính liên quan đến môi trường, tùy tính chất và mức độ mà cơ quan điều tra xem xét khởi tố vụ án hình sự.

Nếu được trả tiền trông nom nghĩa trang, người quản trang cũng phải có trách nhiệm, kể cả trong việc xử phạt hành chính. Nếu cơ quan điều tra chứng minh được việc câu kết giữa người quản trang và đối tượng đổ trộm, người quản trang đóng vai trò đồng phạm trong vụ án.

Nhiều trận mưa liên tiếp trong những ngày qua khiến việc bốc bùn đất trở nên khó khăn, kéo dài. Ảnh: TRẦN ĐẠI

Luật sư TRẦN ĐÌNH TRIỂN, Trưởng Văn phòng luật sư Vì Dân:

Đủ cơ sở khởi tố về hành vi xâm phạm mồ mả

Cơ quan chức năng đã đủ căn cứ để khởi tố vụ án hình sự trong vụ việc này. Khu vực khoảng 50 ngôi mộ của người ta như vậy, họ dùng xe chở bùn đất đến đổ lấp đi thì hành vi xâm phạm mồ mả đã rõ.

Nếu nghĩa trang có người quản trang thì người này có trách nhiệm bảo vệ nghĩa trang đó. Nếu chứng minh người quản trang bị mua chuộc bằng tiền bạc để cho kẻ xấu đổ bùn đất lấp mộ thì người này cũng có thể bị xử lý hình sự. Những mất mát liên quan đến mồ mả không thể quy ra tiền được mà chỉ tính trên góc độ đối tượng vi phạm phải trả lại nguyên trạng ban đầu và các chi phí khác khắc phục hậu quả.

Thượng tọa THÍCH BẢO NGHIÊM, Phó Chủ tịch Hội đồng trị sự Giáo hội Phật giáo Việt Nam:

Khó có thể phân biệt mộ của ai

Khác với tập tục miền Nam chỉ chôn kiên cố một lần, ở miền Bắc tập tục mai táng được chia làm hai giai đoạn hung táng (chôn trong áo quan với kết cấu đơn giản) và cát táng (sau ba năm xác rữa sẽ đem xương rửa sạch, bỏ vào tiểu sành để chôn kiên cố).

Những ngôi mộ bị vùi lấp tại nghĩa trang Đồng Trưa là mộ hung táng. Với những áo quan có kết cấu yếu bằng những tấm gỗ mỏng dễ gãy, sập khi có tác động mạnh của hàng tấn đất đổ ập lên thì nguy cơ bị sập áo quan, đất cát chôn vùi hài cốt là rất cao. Lúc đó có đào lên được cũng khó có thể phân biệt mộ của ai.

PGS-TS NGUYỄN MINH HÒA, Trưởng bộ môn Đô thị học, Trường ĐH KHXH&NV TP.HCM:

Phải phạt thật nặng người vi phạm

Việc đổ hàng tấn đất cát vùi lấp hàng chục ngôi mộ chỉ trong một đêm cho thấy đây là một hành vi vô đạo đức, coi thường pháp luật. Lẽ nào họ có thể ung dung làm việc đó mà không có sự dung túng của một thế lực nào?

Có ba vấn đề đặt ra ở đây. Đạo đức kinh doanh quá kém, pháp luật chưa đủ tính răn đe và còn có lỗi của chính quyền. Xây dựng đã phát triển mạnh hơn trước rất nhiều, chỗ đổ bùn đất và phế thải xây dựng ngày càng eo hẹp nên nhiều đơn vị tùy tiện, bạ đâu có lợi là họ đổ.

GS-TSKH TRẦN NGỌC THÊM:

Đây là hành vi vô đạo đức

“Thứ nhất mồ cha, thứ nhì nhà ở”, giữa người sống và người quá cố luôn có mối liên hệ chặt chẽ. Dù lễ tết, cưới hỏi, người sống cũng thắp nén nhang lên bàn thờ tổ tiên. Vậy mà một số người vì lợi nhuận trước mắt đã nỡ đổ bùn đất, phế thải vùi lấp tổ tiên nhà người ta. Đây là hành vi vô đạo đức, phỉ nhổ vào tổ tiên, xúc phạm nhân phẩm của những người còn sống, gây xáo trộn rất mạnh mẽ đến tâm lý rất nhiều người.

TRẦN ĐẠI - YÊN THẢO ghi