Ông Nguyễn Nhật cho hay Luật Hàng không dân dụng đã giao thẩm quyền cho Bộ trưởng Bộ GTVT quy định về chế độ lao động đặc thù với nhân viên hàng không. Theo đó, hai thông tư trên được Bộ ban hành nhằm điều chỉnh người lao động trong lĩnh vực hàng không; đây là lĩnh vực đặc biệt vì liên quan đến đảm bảo an toàn, an ninh hàng không... tuân thủ các hiệp định, nghị định của Tổ chức Hàng không dân dụng quốc tế ICAO rất khắt khe. Đào tạo các nhân viên trong hàng không, đặc biệt là phi công hoặc tổ lái thực sự rất mất thời gian và qua nhiều quy trình.
Theo quy định của thông tư, nhân viên hàng không trình độ cao khi đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động thì phải báo trước cho người sử dụng 180 ngày. Còn quy định tại Luật Lao động nêu, người lao động ký hợp đồng không thời hạn khi đơn phương chấm dứt hợp đồng phải báo trước cho người sử dụng lao động ít nhất 45 ngày: “Như vậy Luật Lao động chỉ quy định mức độ tối thiểu chứ không quy định mức độ tối đa…”, ông Nhật nhấn mạnh.
Hơn nữa, Luật Hàng không dân dụng Việt Nam quy định trường hợp có sự khác nhau giữa luật này với luật khác cùng nội dung liên quan đến hàng không thì áp dụng quy định của Luật Hàng không dân dụng Việt Nam. Nghĩa là cơ quan quản lý nhà nước được ưu tiên sử dụng các quy định của Luật Hàng không dân dụng Việt Nam, vì sự an toàn của ngành hàng không.
Trước đó, một nhóm phi công Vietnam Airlines (VNA) đã gửi kiến nghị đến Phó Thủ tướng Trương Hòa Bình và đơn kêu cứu đến các cơ quan truyền thông về các nội dung của Thông tư 41 và Thông tư 21 của Bộ GTVT.
Trong đơn kiến nghị, các phi công đã phân tích những bất cập trong Thông tư 41 của Bộ GTVT vi phạm Luật Lao động, gây khó dễ cho những người muốn xin thôi việc. Cụ thể, Thông tư 41 và Thông tư 21 có nội dung quy định “nhân viên hàng không trình độ cao” muốn thôi việc phải báo trước 120 ngày; khi chuyển đổi nhà khai thác phải chấm dứt hợp đồng. Người lao động phải thực hiện đầy đủ các nghĩa vụ (nếu có) đối với người khai thác máy bay, tổ chức bảo dưỡng máy bay hiện tại.
Trong khi đó, khoản 3 Điều 37 Bộ Luật Lao động quy định: “Người lao động làm việc theo hợp đồng lao động không xác định thời hạn có quyền đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động, nhưng phải báo cho người sử dụng lao động biết trước ít nhất 45 ngày”. Ngoài ra, quy định "Chi phí đào tạo bao gồm các khoản chỉ có chứng chỉ hợp lệ về chi phí trả cho người dạy, tài liệu học tập, trường lớp, máy, thiết bị, vật liệu thực hành, các chi phí khác hỗ trợ cho người học và tiền lương, tiền đóng cho người học trong thời gian đi học…”.
Đơn kiến nghị nêu: "Dựa vào hai thông tư của Bộ GTVT, Vietnam Airlines đã đưa ra những khoản bồi hoàn vô lý và quá lớn so với người lao động (từ 2 tỉ đồng đến 3,5 tỉ đồng) nhưng không có những hóa đơn hợp lệ để chứng minh theo quy định của Bộ luật Lao động. Cùng với đó, phi công thôi việc phải báo trước 120 ngày.
“Dựa vào hai thông tư trên Cục Hàng không Việt Nam không cung cấp bằng cũng như không chấp nhận phi công chuyển nha khai thác khiến cho họ phải thất nghiệp hoặc phải bồi hoàn cho hãng này số tiền phi lý để được đi làm việc nơi khác hoặc làm cho hãng với lương và chế độ thấp”, nội dung đơn nêu rõ.
Được biết, sau khi nhận đơn kiến nghị của phi công Vietnam Airlines, ngày 18-5, Văn phòng Chính phủ đã chuyển đơn đến Bộ GTVT để giải quyết theo thẩm quyền.
